wielu
  • Wykokszony
    13.07.2016
    13.07.2016
    Szanowni Państwo,
    skąd się wzięło potoczne i modne określenie koks na kogoś bardzo biegłego np. w sporcie? Mówi się (wśród młodych), że ktoś jest wykokszony, że ktoś (lub coś) nieźle koksi itp.
    Czy może chodzić o przejście od potocznego znaczenia słowa koks jako ‘narkotyk, środek dopingujący’ – komuś idzie coś tak dobrze, jakby był na koksie?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Wykrawanka
    15.11.2015
    15.11.2015
    Słowo wykrawanka w moim środowisku oznacza rodzaj sukienki, co potwierdziła szybka kwerenda wśród znajomych, a w Internecie nie sposób je znaleźć. Owszem, samo słowo się pojawia, ale oznacza… czapkę (takie znaczenie jest m.in. w przypisach do „Panienki z okienka” Deotymy). Czy istnieją jakieś poświadczenia dla sukienki wykrawanki w językowych opracowaniach?
  • wykręcać czy wystukiwać?
    7.02.2005
    7.02.2005
    Witam serdecznie! Przeglądając prasę, natknęłam się na artykuł dotyczący telefonii komórkowej, w którym napisano takie zdanie: „Podczas wykręcania numerów czarujący kobiecy głos wypowiada nazwy wystukiwanych liczebników…”. Moje pytanie brzmi: czy owo zdanie jest poprawne, tzn. skoro w telefonach komórkowych są klawisze, które się wystukuje, to jak się ma owo zdanie do poprawności językowej? Dziękuję bardzo i pozdrawiam!
  • wykręcić numer
    8.05.2009
    8.05.2009
    Dawniej, kiedy w powszechnym użyciu były telefony tarczowe, telefonując mówiło się potocznie „Przekręcę do ciebie wieczorem”, „Proszę wykręcić prawidłowy numer kierunkowy”. Czy teraz, kiedy większość telefonów wyposażona jest w klawiaturę (przyciski), należałoby powiedzieć „Wystukam / Zastukam do ciebie”, czy też wciąż „wykręcę”?
  • wykupić receptę
    11.05.2007
    11.05.2007
    Szanowni Państwo!
    W wiadomościach telewizyjnych usłyszałem właśnie kolejny raz sformułowanie wykupić receptę. Wydaje mi się ono bez sensu – tak jakby recepta miała być wykupiona np. z niewoli. Jednak słowa wykupić coraz częściej używa się w podobnym znaczeniu. Czy słusznie?
    Pozdrawiam
  • wyliczenia
    1.04.2009
    1.04.2009
    Szanowni Państwo,
    kiedy wymieniam podpunkty, używając myślników lub kropek, nie zaś cyfr, pierwsza litera w podpunktach powinna być wielka czy mała? Przykład:
    Zalety naszego sklepu:
    - Przyjazny dla klienta
    - Szybka obsługa
    - Kompetentny personel.

    czy raczej:
    Zalety naszego sklepu:
    - przyjazny dla klienta
    - szybka obsługa
    - kompetentny personel.

    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
    Wojciech Lasota
  • Wyliczenia integralne i dodatkowe
    29.01.2016
    29.01.2016
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość w związku z przecinkiem w zdaniach typu:
    (…) analiza parametrów takich, jak: (…) [tu następuje wyliczenie],
    Mowa o takich dokonaniach, jak: (…) [wyliczenie].
    Przycinek wydaje mi się potrzebny. Jest kilka porad na ten temat, w których nawiązuje się do reguły [381], dotyczącej porównań paralelnych, m.in. taki… jak, i w związku z nią zaleca się niestawianie go. Tyle że ja bym raczej widział analogię w [380], gdzie mowa o zapowiedniku wyliczenia.
    Czytelnik
  • Wymowa 15
    9.11.2016
    9.11.2016
    W poradzie napisano: „Gdyby ktoś słowo piętnaście wymawiał dokładnie tak, jak się pisze, to wszyscy byśmy zgodzili się natychmiast, że mówi nienaturalnie…”.
    Czyżby? A co ze słowem piętno?
    Moim zdaniem piętnaście wymawia się jako [pietnaście] w wyniku niedbalstwa i niesprawności ust i języka. [Pietnaście] brzmi jak „poszłem”.

    Pozdrawiam
    Marek Byczkowski
  • wymowa obcych nazwisk
    26.11.2002
    26.11.2002
    Moje pytanie raczej nie dotyczy języka polskiego, ale mam nadzieję, że można kwestię przeze mnie poruszoną rozważyć. Otóż, zajmując się historią najnowszą, często napotykam na obce nazwiska, nie wiedząc, jak je wymówić. Zupełną trudność sprawiają mi nazwiska osób pochodzących z terenów pogranicza językowego. Jak zatem wymówić nazwisko obecnego premiera Luksemburga Jeana-Claude'a Junckera. Imię jest wybitnie francuskie, lecz nazwisko sprawia wrażenie bardziej niemieckiego, zatem [junker] czy [żinker]. Podobnie nazwisko Alzatczyka i francuskiego ministra spraw zagranicznych Roberta Schumana (tu jednak zapewne wystarczająco utarła się wymowa [szuman], a [szima] brzmiałoby chyba dość dziwacznie). Również nazwisko obecnego premiera Belgii sprawia pewne trudności: Guy Verhofstadt. Zapewne [gi ferhofsztat], ale czy na pewno?
  • wymowa skrótowców angielskich
    25.12.2007
    25.12.2007
    Jak powinno się czytać skróty utworzone od angielskich nazw? Razi mnie, gdy słyszę w reklamie telewizor LCD, czytane [el ce de]. Nie mówimy przecież [ce de rom] albo (komputer) [pe ce]. Z drugiej strony są USA ([u es a], a nie [ju es ej]) czy system ESP ([e es pe], a nie [i es pi]). Jaka jest poprawna wymowa i jaka reguła nią rządzi?
    Dziękuję i pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego