wilk
-
Końmi, ale słoniami 9.07.20199.07.2019Nurtuje mnie zasada odmiany pewnej grupy wyrazów. Mamy wyraz koń, od którego narzędnik (z kim, z czym?) liczby mnogiej to końmi lub koniami. Natomiast dla wyrazu słoń, ów narzędnik to tylko słoniami.
Jeśli chodzi o rodzaje żeńskie, to mamy wyraz broń, od którego narzędnik to tylko broniami, a już w wyrazie toń, jest to tylko tońmi.
Analogicznie gość (gośćmi) i kość (kośćmi/kościami).
Czy istnieje jakaś reguła, by móc wydedukować prawidłowość odmiany innych tego typu wyrazów?
-
Kozacja 27.04.202027.04.2020Ostatnio spotkałam się ze słowem kozacja w znaczeniu ‘naukowe potwierdzenie korelacji’. Google nie dają definicji słowa kozacja. Czy w ogóle takie słowo istnieje, np. w języku naukowym?
-
Lubić coś najbardziej26.10.201726.10.2017Interesuje mnie, czy stwierdzenie lubić coś najlepiej jest poprawne. Wielokrotnie słyszałem takie sformułowanie w mowie potocznej i uważałem to za pospolity błąd jak kupywać czy wogle, ale ostatnio owo sformułowanie pojawiło się w reklamie emitowanej w radiu. Czy np. zdanie Najlepiej lubię kolor zielony ma w ogóle sens? Jeżeli tak to czy jest poprawne i jednoznaczne z Najbardziej lubię kolor zielony?
Z góry dziękuję za odpowiedź,
Adrian Wilk
-
na przełomie11.06.200611.06.2006Jak jest z przełomem w wyrażeniach używanych dla oddania końca jednej epoki, a początku drugiej (tak samo lat czy miesięcy)? Czy niepoprawne jest pisanie na przełomie XV i XVI wieku, bo wystarczy tylko na przełomie XV w., ponieważ przełom oznacza koniec XV, a po XV na pewno jest XVI wiek? Tak samo na przełomie sierpnia i września: czy na przełomie sierpnia wystarczy?
-
Niedający czy nie dający?17.09.201917.09.2019Szanowni Państwo!
Czy w zdaniu: […] ale ja tam trafiłem już jako człowiek dorosły i ukształtowany, niedający się modelować jak plastelina, czego mistrz […] wyraźnie we mnie nie lubił słowo niedający jest zapisane poprawnie? Mnie się wydaje, że tak, jednak koleżanka sądzi, że powinno być nie dający. Uważam, że pisownia rozdzielna miałaby uzasadnienie dopiero wówczas, gdyby było wyraźne przeciwstawienie (np. ukształtowany, a nie dający się modelować). Która z nas ma rację?
-
Nie jadłam nic od rana 5.04.20185.04.2018Dzień dobry,
czy sformułowanie Nie jadłam nic od rana oznacza, że nie jadłam danego dnia nic a nic, a może że zjadłam śniadanie, a później już nic? Kwestia ta stała się ostatnio przedmiotem towarzyskiego sporu i ciekawi mnie, czy można to zdanie jednoznacznie interpretować.
Z poważaniem,
Agnieszka
-
Niezabawem
24.10.202024.10.2020Odnośnie niebawem: wprawdzie za niebawem to błąd, ale niezabawem chyba kiedyś istniało, czego dowodzi bajka Krasickiego „Jagnię i wilcy”:
Zawżdy znajdzie przyczynę, kto zdobyczy pragnie.
Dwóch wilków jedno w lesie nadybali jagnię;
Już go mieli rozerwać, rzekło: "Jakim prawem?"
"Smacznyś, słaby i w lesie!" – Zjedli niezabawem.
Łukasz
-
oceniać coś po czymś14.04.200614.04.2006Wielce szanowni Państwo,
czy poprawną jest forma oceniać po (wyglądzie, owocach, jakości usług), analogiczna do sądzić po, czy też jest błędna i można mówić (i pisać) wyłącznie oceniać według, oceniać pod względem etc.?
Z wyrazami szacunku
Jacek v. Dehnel -
otrapianie miotu23.03.200423.03.2004Jak wiadomo, myśliwi tropią. Jeżeli sprawdzili tropy wokół jakiegoś fragmentu lasu – w gwarze łowieckiej: miotu – to mówi się, że miot otropili. Instruując tropicieli przy liczeniu wilka, chciałem użyć konstrukcji: „mioty, które będziemy…”, no właśnie – otropiali czy otrapiali?
-
ów12.10.200612.10.2006Ostatnio, czytując amatorską twórczość literacką umieszczaną w Internecie, zauważyłam, że wielu autorów, zwłaszcza początkujących, nadużywa (jak mi się wydaje) słowa ów, często nawet go nie odmieniając (przykład: „Wyszła z ów swojskiego miejsca”). Moje pytanie brzmi: w jakich dokładnie okolicznościach i kontekstach użycie słowa ów w znaczeniu 'ten konkretny' będzie poprawne, a w jakich nie? W jakich okolicznościach należy to słowa odmieniać, a w jakich można pozostawić nie odmienione?
