więź
  • Dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników męskich

    8.04.2024
    8.04.2024

    Dzień dobry,

    Mam pytania dotyczące dopełniacza słowa ryś. Rozumiem, że formy rysi i rysiów są poprawne. Dlaczego istnieją dwie formy, skąd to wynika? Jaka jest historia ich powstania, która jest pierwotniejsza i „bardziej poprawna”? Może jest szerszy kontekst w tym temacie?

    Bardzo dziękuję i pozdrawiam

  • msza w intencji

    19.03.2023
    19.03.2023

    Proszę o wytłumaczenie sformułowania „Msza Św. w int. Ojczyzny i Prezydenta”. Czy dobrze rozumiem, że modlitwa tak określona jest sprawowana w int. pewnego terytorium i Prezydenta? Nie uwzględnia narodu, bez którego nie możemy mówić o istnieniu ojczyzny? Czy poprawnym rozumieniem jest, że termin ojczyzna jest tak szeroki, że obejmuje także swoim znaczeniem naród? Czy int., aby była pełna w swoim znaczeniu, nie powinna odnosić się oprócz ojczyzny, także do narodu, który związany jest z ojczyzną?

  • penitencjariusz
    8.07.2008
    8.07.2008
    Szanowni Eksperci!
    Kto to jest penitencjariusz? Zauważyłem, że powszechnie słowem tym określa się kogoś zamkniętego w więzieniu, odsiadującego wyrok itp., jednakże w żadnym słowniku nie znalazłem takiej definicji. W słownikach języka polskiego i wyrazów obcych penitencjariusz to tylko rodzaj katolickiego duchownego.
    Byłbym niezmiernie wdzięczny, gdyby zechcieli Państwo rozstrzygnąć tę kwestię.
  • Pochodzenie spójnika zanim.

    26.03.2021
    26.03.2021

    Szanowni Państwo,

    skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.

    Pozdrawiam, P.R.

  • Poprawność niektórych konstrukcji składniowych z bezokolicznikiem (np. pobiegli pomóc, wrócił zamknąć dom, wybrali się odwiedzić wujka itp.)

    30.07.2021
    30.07.2021

    Dzień dobry.

    Jestem ciekawa poprawności zbitek typu: wybrali się odwiedzić, poszli zrobić, iść pomagać, wrócił zmienić buty itd.

    Kiedyś wyczytałam (chyba tutaj), że jest to bodajże rusycyzm, bo winno się wstawić by, gdy chodzi o język polski: wybrali się, by odwiedzić itd.

    Troszkę to dziwnie brzmi dla ucha przyzwyczajonego do tych pierwszych rozwiązań.

    Niestety nie mogę odnaleźć tej porady, a chciałam się upewnić, czy dobrze zapamiętałam, a jeśli tak, jaka reguła o tym mówi.

    Bardzo dziękuję.

  • Rodzaj gramatyczny a płeć bohatera
    5.12.2019
    5.12.2019
    Szanowni Państwo,
    pracuję nad tekstem, w którym występują imiona typu Motyl z Szafiru czy Żółty Pysk; oba jako imiona żeńskie. Frapuje mnie ich odmiana – czy Motyl będzie się zachowywał jak inne rzeczowniki typu doktor, redaktor, a zatem np. Zostawiłem rozzłoszczoną Motyl z Szafiru samą? Co do drugiego imienia, jestem nieco bardziej zagubiona. Mam już dosyć tego Żółtego Pyska, która nie zna żadnego umiaru? Przyglądałem się miłej Żółty Pysk czy miłemu Żółtemu Pyskowi?
    Z poważaniem
    Felicyta
  • rozgorzała dyskusja
    9.09.2014
    9.09.2014
    W naszej szkole rozgorzała dyskusja na temat poprawności interpunkcji w poniższych zdaniach:
    1. Pojmany w październiku 1982 r., został skazany na śmierć.
    2. Pierwszy, drewniany dom wybudowano w 1500 r. Kolejny, murowany, rozpoczęto budować w 1817 r.
    3. Urodzony w mieście Kraków, w województwie małopolskim dnia 31.09.1987 r.
    4. Po zatrzymaniu w październiku 1982 r. został skazany w grudniu 1982 r. w grupowym procesie konspirujących przeciwko Polsce na karę śmierci, zamienioną na 50 lat pobytu w więzieniu.
  • wykupić receptę
    11.05.2007
    11.05.2007
    Szanowni Państwo!
    W wiadomościach telewizyjnych usłyszałem właśnie kolejny raz sformułowanie wykupić receptę. Wydaje mi się ono bez sensu – tak jakby recepta miała być wykupiona np. z niewoli. Jednak słowa wykupić coraz częściej używa się w podobnym znaczeniu. Czy słusznie?
    Pozdrawiam
  • zdarzyć się i wydarzyć się
    14.07.2003
    14.07.2003
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o pomoc i wskazanie, które z poniższych zdań jest prawidłowe.
    W trakcie tego półgodzinnego „uwięzienia” w windzie wydarzył się następujący incydent.
    W trakcie tego półgodzinnego „więzienia” w windzie wydarzył się następujący incydent.

    Z góry dziękuję i pozdrawiam
    Maria
  • zielony kąt
    25.11.2014
    25.11.2014
    Jakie dwa różne znaczenia mają wyrazy zielony i kąt?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego