woleć
  • cyfry a liczebniki
    25.04.2005
    25.04.2005
    Szanowni Państwo,
    chciałbym zapytać o to, kiedy w tekście na określenie liczb powinno używać się cyfr, a kiedy liczebników.
    Serdecznie pozdrawiam!
  • odmiana przymiotników rosyjskich
    2.01.2007
    2.01.2007
    Jaką przyjąć regułę przy odmianie rosyjskich przymiotników? Mowa np. o tytułach prasowych, które w mianowniku brzmią: (rosyjskie) Niezawisimaja Gazieta, Narodnaja Wola. W dopełniaczu lepiej pisać Niezawisimej Gaziety, Narodnej Woli czy Niezawisimoj Gaziety, Narodnoj Woli? Stosowanie pierwszego wariantu wydaje się naturalniejsze, ale osoby nieznające rosyjskiego mogą na jej podstawie utworzyć niewłaściwy mianownik.
  • Przecinek przed niż w zdaniach porównawczych złożonych
    12.04.2019
    12.04.2019
    Szanowni Językoznawcy,
    czy w zdaniu Widać, że chciano zrobić coś więcej niż tylko posprzątać powinien być przecinek przed niż? Profesor Bańko pisze, że zdanie Wolę pójść z Kasią na randkę niż odrabiać lekcje nie jest zdaniem złożonym i nie powinno być tu przecinka. Czy to ten sam przypadek? Zastanawia mnie też porada zatytułowana Lepiej z mądrym zgubić, niż z głupim znaleźć, w której akurat jest przecinek. To jak to powinno być z tym niż przy bezokolicznikach?

    Dziękuję,
    Anna
  • tato
    12.05.2012
    12.05.2012
    Tato – po raz bodaj trzeci. Podoba mi się to słowo, wolę je [!] używać niż tata. Mickiewiczowskie tęsknić do tata ujmuje mnie już szczególnie, tylko – jak to odmienić w każdym przypadku językiem z epoki? Zgaduję więcej niż jestem pewien: lp M: tato, D: tata, C: tacie, B: tata, N: tatem, Ms: tacie, W: tato; lm M: tatowie, D: tatów, C: tatom, B: tatów, N: tatami, Ms: tatach, W: tatowie.
    Pozdrawiam wszystkich członków Poradni
    Marcin – stały czytelnik
  • zadośćuczynić
    30.05.2011
    30.05.2011
    Szanowni Państwo!
    Mam problem z zadośćuczynieniem, a dokładniej z jego odmianą w sytuacji, gdy ta czynność trwa, nie została zakończona. Z konstrukcjami „On pisze od roku”, „Ona płacze od kwadransa”, wszystko jest w porządku, ale „On zadośćuczynia od miesiąca” jest błędna, choć czynność ta jest w toku, nie została jeszcze ukończona. Jak więc to zrobić?
    Z poważaniem –
    Maryna Witczak
  • zamiast
    23.05.2012
    23.05.2012
    Szanowni Państwo!
    Dlaczego piszemy: „Chciał tam pójść, zamiast siedzieć w domu” (z przecinkiem przed zamiast), ale „Wolał tam iść niż siedzieć w domu” (bez przecinka przed niż)? Czy te zdania różnią się pod względem składniowym?
    Z poważaniem
    Mira
  • anglicyzmy w terminologii komputerowej
    16.10.2012
    16.10.2012
    Szanowni Państwo!
    Od jakiegoś czasu spotykam się w polszczyźnie z terminem upgrade i tworzoną od niego spolszczoną wersją czasownika. Bardzo mnie to (coraz częstsze i trwalsze) przenikanie do naszego języka terminów anglojęzycznych w ich niezmienionej w dodatku formie razi; tym bardziej że wspomniany wyraz spotykam w języku potocznym, nie zaś w żargonie komputerowym. Czy można to zjawisko wytłumaczyć? Czy coś poza lenistwem takie działanie usprawiedliwia?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Felicyta
  • Archaizmy typu k’woli, k’niej w dawnych tekstach.

    27.07.2021
    27.07.2021

    Szanowna Poradnio,

    w starszych tekstach często pojawia się forma „k z apostrofem”, np.

    „Tobie k’woli rozliczne kwiatki Wiosna rodzi, Tobie k’woli w kłosianym wieńcu Lato chodzi,” albo „Z majestatu Trójcy Świętej, Tak sprawował poselstwo k’niej:”. Jaką funkcję pełniła ta forma i dlaczego zniknęła? Wydaje mi się, że była ona dość wygodna, bo skracała nieco wypowiedzi i dziwi mnie nieco, że zniknęła.


    Z poważaniem,

  • Buty ubrać, włożyć czy założyć?
    2.01.2006
    2.01.2006
    Witam,
    Nigdy nie zwracałem na to uwagi i zawsze mówiłem ubierz buty, ubierz kurtkę, czapkę itd., itd. Być może jest to gwara z Rzeszowa i okolic, ale w Warszawie jest to niedopuszczalne. Szczególnie mi na to zwróciła uwagę moja dziewczyna. W jej oczach jestem debilem skoro używam takiej polszczyzny…
    Uparłem się i chcę jej udowodnić, że to też jest poprawnie. Ona twierdzi, że tylko załóż buty jest poprawnie i nie inaczej :)
    Pozdrawiam,
    MB
  • Chciałem się zapytać…
    26.06.2002
    26.06.2002
    Panie Profesorze!
    Chcę zapytać Pana o poprawność konstrukcji: „Chciałem się zapytać…”. Czy nie odnosi się to do czasu przeszłego (chciałem)? Może powinno być chciałbym albo chcę? Druga sprawa – czy chcieć jest czasownikiem zwrotnym? Czy „Chciałem się zapytać…” nie oznacza pytania skierowanego do samego siebie?
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego