Szanowni Państwo,
czy użycie cudzysłowu ma wpływ na interpunkcję w przytoczonym niżej fragmencie zdania:

…jednocześnie jednak dostrzegał tendencję do „przekreślenia wszystkiego, co współczesne prądy stworzyły” oraz „emocjonalnie krytyczny stosunek do modernizmu”.

Mam wrażenie, że przecinek zamykający zdanie wtrącone („co współczesne prądy stworzyły”) nie jest tu konieczny, właśnie ze względu na cudzysłów.
Z wyrazami szacunku
E.W.

1) Jak nazwać Cypryjczyka o greckich lub tureckich korzeniach: Grekocypryjczyk, Turkocypryjczyk, Greko-Cypryjczyk, Turko-Cypryjczyk, grecki Cypryjczyk, turecki Cypryjczyk? W Polsce mówimy: Grek, Turek cypryjski. Mieszkańcy Cypru pragną być jednak przede wszystkim Cypryjczykami – z dookreśleniem „jakimi” na drugim planie.
2) Czy mogę nazwać federację dwóch społeczności (tureckocypryjskiej, turkocypryjskiej (?) i greckocypryjskiej, grekocypryjskiej (?)) federacją „dwuspołecznościową”?
Dziękuję.

Bardzo proszę o wyjaśnienie sprawy, która budzi liczne kontrowersje i spory. Dawniej, gdy wydawaliśmy książkę związaną z literaturą czy językoznawstwem rosyjskim lub szerzej – wschodniosłowiańskim (książkę – zaznaczmy – pisaną po polsku), stosowaliśmy zapis rosyjskich nazwisk czy tytułów dzieł w transkrypcji lub transliteracji, w zależności od potrzeb. Wszelkie cytaty były przekładane na język polski, a w razie podawania również brzmienia oryginalnego – transkrybowane. Od pewnego czasu autorzy zaczęli się chyba wzorować na książkach wydawanych w Rosji, na Białorusi i Ukrainie – w polskich tekstach i w przypisach stosuje się zapis fragmentów grażdanką. Taki tekst (dotyczący np. motywu śmierci u Tołstoja) staje się niezrozumiały dla kogoś, kto nie zna języka rosyjskiego (choćby twórczość Tołstoja – w tłumaczeniach – znał na pamięć), bo wszelkie przykłady, cytaty ilustrujące jakąś tezę itd. są wydrukowane po rosyjsku. W polskich zdaniach są wtrącenia po rosyjsku, wydrukowane grażdanką, co sprawia okropne wrażenie. Dam przykłady, ale niestety, nie mam czcionki rosyjskiej, wszystko zatem, co autor tekstu pisał grażdanką, zostanie przeze mnie podane wersalikami.
Autor relacjonuje dokładnie przebieg zdarzeń wiążących się z osobą „PIERIEKRASNOGO EKZIEKUTORA” (…) Jak konstatuje autor ARCHIJEREJA, czas nie zmienił rodziny Turkinów, czytamy bowiem, że „u TURKINYCH PO – PRIEŻNIEMU (…) KOTIK IGRAJET…”. W przypisach powstają też dziwaczne sytuacje, gdy jeden przypis drukowany jest grażdanką, drugi po polsku, a w przypadku powtórnego cytowania tego samego autora raz pisze się tamże po polsku, innym razem po rosyjsku. Dotyczy to całości zapisu bibliograficznego w przypisie: w przypadku przytaczania dzieła rosyjskiego również cały „aparat” – s. (strona), nr, t. (tom) itd. – jest drukowany grażdanką. Na domiar złego: w pracach zbiorowych, składających się z artykułów autorów zarówno polskich, jak i rosyjskich (białoruskich, ukraińskich), piszących niezależnie od swej narodowości czasem w języku ojczystym, czasem nie, stosuje się w nagłówkach artykułów zapis imienia i nazwiska autora w zależności od tego, po jakiemu jest napisana jego praca… Bardzo proszę o możliwie „dyrektywne” (jeśli to możliwe) rozstrzygnięcie, czy takie praktyki są dopuszczalne i jak dalece. Przepraszam za tak długie pytanie, ale żałuję, że nie mogę tu więcej okropnych przykładów przytoczyć…

Szanowni Eksperci,
mówiąc o tekstach własnych, napisanych dajmy na to 3 lata temu, wiele razy słyszałem wypowiedzi zarówno doktorów, jak i profesorów typu: „Niech Pan tam sprawdzi, w tamtym artykule o tym piszę”, „Piszę o tym w tym artykule, który wyszedł 2 lata temu”. Odnoszę wrażenie, że to forma czasu teraźniejszego stosowana w odniesieniu do przeszłości. Czy zastosowanie słowa piszę w powyższych przykładach jest poprawne?
Z góry dziękuję za odpowiedź
Mariusz W. Kaczka

Dookoła słychać: „Czemu tramwaj nie jedzie?”, „Czemu się spóźniłeś…”. No, właśnie… czy czemu to poprawna forma? Ja używam dlaczego… i jakoś to czemu mnie razi!
Pozdrawiam
Aleksandra

Szanowni Państwo,
czy czasownika częstować można używać w odniesieniu do innych przedmiotów, rzeczy niż jedzenie? Mam wrażenie, że niektórzy dokonują niejako generalizacji znaczenia tego wyrazu, co wydaje mi się nie do końca poprawne. Ostatnio np. ktoś poprosił mnie, abym poczęstował go kartką.
Łączę wyrazy szacunku
Dominik

Dzień dobry!

Właśnie odbyłam burzliwą dyskusję ze swoim chłopakiem na temat używania zwrotu mam dobrą składnię. Moim zdaniem nie ma to sensu, a definicja słownikowa słowa składnia tylko mnie w tym utwierdziła. Jego zdaniem jest to logiczne w znaczeniu 'poprawnie buduję zdania'. Proszę nam pomóc w rozwiązaniu konfliktu, bo czekają nas chyba ciche dni :).

Pozdrawiam,

Kasia

Szanowna Poradnio,
mam kłopot z przecinkami w zdaniach:

1. Wskaż dwa zwierzęta – takie, które znasz najlepiej, i takie, które znasz najgorzej.
2. … konstruowanie wypowiedzi tak, by wywód podany był bez końcowego wniosku i by pozostawić wrażenie, że….

Czy w zdaniu pierwszym poprawnie postawiono przecinek przed i takie? A czy w drugim na pewno powinien być pominięty przed i by?
Pozdrawiam i dziękuję
Grażyna

Złości mnie maniera nieodmieniania nazwisk. Dziecko przyniosło ze szkoły pięknie wypisany dyplom. Cóz z tego, skoro wstyd mi go pokazać. Na dyplomie bowiem imię jest odmienione, nazwisko zaś nie. Całość sprawia wrażenie co najmniej dziwne. Nikt nie zadał sobie trudu opracowania tekstu, by nazwisko występowało w mianowniku. Nieśmiała uwaga rzucona w towarzyskiej rozmowie wywołałą burzę. Podobno niepotrzebie się czepiam drobiazgów, skoro nawet w sądzie protokoły zawierają takie konstrukcje i nikomu to nie przeszkadza. Mnie przeszkadza! Na dowód, że nie mam racji, pokazano mi taki dokument. Rzeczywiście, było napisane (używam fikcyjnych nazwisk): „Wyrok przeciwko Mateuszowi Józefowi Młotek w sprawie Karola Zenona Wilusz”. Pokusiłam się nawet o uwagę, że nie podpisałabym takiego sądowego dokumentu, bo nazwisko nieodmienione uznałabym za obce. Śmiech rozmówców mnie ogłuszył. Podobno z sądem się nie dyskutuje. Uważam, że mam rację. Proszę o poradę, jak postąpić w sytuacji, gdy urzędowo ktoś przekręca moje nazwisko i czyni to w majestacie prawa.

Ćwikła to buraczki marynowane z chrzanem. Co oznacza dziwoląg językowy umieszczany coraz częściej na słoiczkach przez producentów ćwikły – ćwikła z chrzanem?