współczesny
  • ul. Obwodnia (nie: Obwiednia) Południowa, Północna
    8.02.2018
    8.02.2018
    Jeśli dana ulica miasta jest uznana przez użytkowników języka/opinię lokalną jako obwodnica i od lat tak się ją właśnie nazywa np. przy objaśnianiu komuś trasy, to czy oficjalne nazwanie jej ulicą Obwiednią jest wariantem poprawnym czy raczej powinniśmy pozostać przy nazwie np. ul. Obwodnica Południowa 14/3. Obwiednia to rzeczownik z zakresu geometrii (vide Doroszewski), Rybnik ma od jakiegoś czasu ul. Obwiednią Południową i Obwiednią Północną. Będę wdzięczny za odpowiedź.
  • Via Carpatia

    31.01.2023
    31.01.2023

    Dzień dobry. Czy nazwa własna - jak rozumiem, łacińska - trasy "Via Carpatia" powinna być odmieniana przez polskie przypadki? Spotykam się dodatkowow z sytuacjami, gdy samo słowo "via" pozostaje nieodmienne, natomiast druga część tej nazwy jest deklinowana po polsku - z czego powstaje np. taka konstrukcja w dopełniaczu: "budowa Via Carpatii". A czemu w takim razie nie "Vii Carpatii"? Albo formy nieodmiennej w obu słowach? Dziękuję za pomoc, T. Ch.

  • walizować

    18.10.2023
    18.10.2023

    Szanowni Państwo,

    ostatnio przyszło mi sprawdzać w Google Tłumacz pewną sentencję napisaną w języku angielskim. Ku mojemu zdziwieniu jedno ze słów zostało przetłumaczone na „walizować”. Nigdzie nie znalazłam potwierdzenia istnienia tego słowa, stąd moje zapytanie, czy może ktoś z Państwa spotkał się kiedykolwiek z tym wyrazem?

  • Waraha
    11.04.2016
    11.04.2016
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy etymologii i znaczenia słowa, którym od lat zamęcza mnie mój Tato. Słowo pochodzi z tradycyjnej piosenki ludowej. Tekst:

    Już słoneczko na zachodzie
    Przegląda się w sinej wodzie.
    Rybaku wiosła złóż
    I na brzeg wracaj już.
    Waraha, waraha, hej.

    Żegnaj, moja miła łódko,
    Rozstajemy się na krótko.
    Zarzucę znowu sieć
    Nim ranek zacznie dnieć.
    Waraha, waraha, hej.

    Pytanie dotyczy słowa waraha. Co ono oznacza, skąd pochodzi i jaka może być jego etymologia?
  • warsztaty
    5.12.2013
    5.12.2013
    Czy słowo warsztaty oznaczające zajęcia praktyczne doskonalące jakąś umiejętność mają liczbę pojedynczą?
  • Wartałoby to opublikować…

    1.07.2005
    1.07.2005

    W wypowiedziach moich znajomych słyszę na przykład takie zdania: „Ta książka wartała (była warta) więcej, niż za nią zapłaciłeś’’; „Wartałoby (warto by) się zainteresować tą sprawą’’. Czy słowa wartała, wartałoby są dopuszczalne w języku literackim? Czy może mają status potoczności? A może po prostu są błędne?

  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • wątpliwe imiesłowy bierne
    9.10.2011
    9.10.2011
    Dzień dobry,
    czy można utworzyć imiesłowy przymiotnikowe bierne od czasowników zadecydować, odpowiedzieć i twierdzić? Tylko pierwszy występuje w Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny (jednak podaje wyłącznie konstrukcję zadecydować co, a nie wspomina o zadecydować o czymś, co jest podejrzane), mimo że wszędzie występuje konstrukcja ktoś robi coś. Problem polega na tym, że zamiast rzeczownika w bierniku znajdującego się po czasowniku jest konstrukcja z że.
    Pozdrawiam
  • Wątpliwości co do pisowni niekoniecznie
    2.01.2016
    2.01.2016
    Jeśli do Ciebie nie przyjdę, to niekoniecznie dlatego, że wyjadę poza miasto. Może akurat będę chory
    czy
    Jeśli do Ciebie nie przyjdę, to nie koniecznie dlatego, że wyjadę poza miasto. Może akurat będę chory?
    Który z powyższych przykładów jest poprawny? Niekoniecznie na ogół piszemy razem, ale w tym wypadku jest to zaprzeczenie i występuje nacisk na sylabę nie. Chcę się tylko upewnić.
  • Wernisaż

    18.02.2022

    Dzień dobry!

    Moje pytanie dotyczy poprawności użycia wyrazu wernisaż. Skoro wernisaż to otwarcie wystawy, to które użycie jest poprawne?

    1. Wernisaż wystawy malarstwa .....

    2. Wernisaż malarstwa ...

    Będę wdzięczna za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego