współcześnie
  • Ciemny jak tabaka w rogu
    21.09.2018
    21.09.2018
    Witam, ostatnio spotkałem się z określeniem ciemny jak tabaka w rogu. Nie za bardzo rozumiem jego znaczenie. Byłbym bardzo wdzięczny, gdyby ktoś wytłumaczył mi, co ono oznacza i skąd pochodzi.
    Pozdrawiam
  • Cienka czerwona linia
    28.12.2016
    28.12.2016
    Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
  • cmentarz czy Cmentarz Bernardyński?
    23.10.2011
    23.10.2011
    Jak poprawnie zapisać nazwę cmentarz Bernardyński? Tak jak cmentarz Na Rossie czy jak Cmentarz Łyczakowski, gdzie oba człony są notowane wielką literą? W prawie wszystkich publikacjach na ten temat (nie tylko historycznych, ale i wydanych współcześnie) oba człony pisane są wielką literą. Jest tak też na stronach MKiDN oraz ROPWiM (chociaż na tej ostatniej czytamy także: cmentarz Łyczakowski, Cmentarz na Rossie, nie jest to chyba zatem najbardziej wiarygodne źródło).
    Pozdrawiam
    Magda
  • college
    6.09.2011
    6.09.2011
    Jakiego rodzaju jest college? Sądzę, że męskiego (ten college). Tymczasem od lat z górą dziesięciu widzę w moim mieście plakat informujący, że college komputerowe ogłasza nabór na kolejny rok szkolny. Podejrzewam, że autorów nazwy szkoły zmyliła końcówka -e rzeczownika i dlatego traktują college jak pole czy zakole. Czy mam rację? Proszę o wyjaśnienie i komentarz.
  • Co robimy z łóżkiem? 

    11.01.2021
    11.01.2021

    Szanowni Państwo,


    Czy wyrażenie pościełam łóżko jest wyrażeniem prawidłowym, czy też raczej powinno się powiedzieć ścielę łóżko?


    Z wyrazami szacunku,

    Anna Żurawska

  • czarnuch
    7.10.2009
    7.10.2009
    Ciekawi mnie historia bardzo obraźliwego słowa czarnuch. Zastanawiam się, kiedy weszło ono do polskiego słownika. Jestem tłumaczem, problem polega na tłumaczeniu słowa nigger. Chodzi o tekst, który powstał pod koniec XIX wieku. W owym czasie słowo nigger nie miało tak negatywnych konotacji jak dziś. Obecnie najczęściej słowo nigger tłumaczy się jako czarnuch, aczkolwiek nie wydaje się, aby słowo czarnuch było używane pod koniec XIX wieku w Polsce.
    Dziękuję.
  • Człowiek – osoba dorosła?
    30.05.2016
    30.05.2016
    Od dłuższego czasu nurtuje mnie to, dlaczego jako jedno ze znaczeń słowa człowiek w SJP PWN podane jest ‘osoba dorosła’.
    Nie słyszałem nigdy, żeby jak ktoś mówił o człowieku, miał na myśli jedynie „osobę dorosłą”. Człowiek wydaje się pojęciem uniwersalnym, odnoszącym się do wszystkich istot ludzkich – zarówno dzieci (nawet dzieci nienarodzonych), dorosłych, jak i osób w podeszłym wieku.
    Czy mógłbym prosić o wyjaśnienie tej kwestii? Dziękuję.
  • Czterokroć, czterykroć
    15.07.2016
    15.07.2016
    Czy poprawne jest wyrażenie po czterokroć? Słowniki notują wyłącznie formę czterykroć (choć obocznie wielekroć i wielokroć), jednak w tekstach, zwłaszcza współczesnych, wariant czterokroć występuje wcale nie tak rzadko. Co zaś do wielekroć i wielokroć, czy którejś z tych form należy dawać pierwszeństwo?
  • czuha
    22.12.2004
    22.12.2004
    Witam!
    Problem dotyczy słowa: czuha (wariantywnej pisowni czuchy), jednak jest on również szerszy.
    Odmienimy: czuże, ale czy również: czusze? Słowniki tego nie rozstrzygają, gdyż pod:
    a) braha – braże, brasze
    b) duha – duże, dudze
    c) puha – puże, pudze
  • Czy mówić gwarą?
    21.03.2006
    21.03.2006
    Jestem mieszkańcem Poznania i popieram kultywowanie starych tradycji. Zastanawiam się tylko, czy mówienie gwarą w miejscach półpublicznych, np. w szkole czy na uczelni podczas zajęć, jest zachowaniem kulturalnym. Czy gwarowa giyra jest kulturalna, czy świadczy o braku owej kultury? Jak Pan Profesor by się do tego ustosunkował?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego