wybitny
  • place
    9.06.2004
    9.06.2004
    Mam wątpliwość: plac Czerwony czy Plac Czerwony, plac Wacława (w Pradze) czy Plac Wacława, plac Defilad czy Plac Defilad? Ani w poradni, ani w słownikach nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wg zasad, jeśli plac jest nazwą gatunkową, piszemy go małą literą, jeśli wchodzi do nazwy własnej – wielką. Jak rozróżnić, co jest nazwą własną, a co gatunkową? W poradni jest plac Defilad, ale w Innym słowniku… jako przykład podano zdanie: „Na Placu Defilad trwają przygotowania do uroczystości”.
  • polityczka
    23.10.2010
    23.10.2010
    Szanowni Państwo,
    ostatnio w dzienniku Rzeczpospolita w artykule o kobietach pełniących funkcje publiczne znalazłam określenie polityczka. Serdecznie proszę o opinię dotyczącą tego słowa. Czy jest poprawne, podobnie jak politolożka? Wydaje mi się bardzo niezgrabne.
  • ponownie – dywiz czy półpauza?
    2.09.2009
    2.09.2009
    I jeszcze jedno pytanie: czy pisząc czyjąś datę urodzenia i śmierci, używa się spacji, czy dywizu, czy półpauzy? Na przykład:
    (1915-2000)
    (1915 – 2000)
    (1915–2000)
    (1915 – 2000)

    Dziękuję
  • Poprawność zdań
    30.01.2016
    30.01.2016
    Szanowni Państwo,
    czy poniższe zdania są poprawne:
    1. Polega na poddaniu się woli innego [drugiego?] człowieka.
    2. Zebrali wszystkie książki, jakie tylko zdołali (!), i wysłali rękopisy do Europy.
    3. Uważał Jaśka za ambitniejszego ucznia niż Adam.
    4. Gestykulując różowym długopisem, uniosła go w powietrze.
    5. Ich plan był równie ciekawy(,) jak ryzykowny.
    6. Spijała wino równie chciwie(,) jak wodę.
    7. Spotkała w kinie dwóch wybitnych lekarzy Adama Kowalskiego i Jana Nowaka.


    Dziękuję.
  • protagonista
    28.05.2010
    28.05.2010
    W ostatnim czasie – szczególnie chyba w Internecie – rozpowszechniło się użycie słowa protagonista w znaczeniu 'główny bohater (książki, filmu, gry)'. Intuicja podpowiada mi, że to prosta kalka angielskiego sensu tego słowa. Ale może się mylę i możemy powiedzieć, że „Wokulski to protagonista powieści Prusa”?
    Z wyrazami szacunku,
    Tomek Romaniuk
  • przed tym, zanim czy przed tym, jak?
    2.02.2007
    2.02.2007
    Które wyrażenie jest poprawne: przed tym, zanim czy przed tym, jak? Wydaje mi się, że przed tym, zanim jest tautologią. Przykładowe zdania: „Pożar wybuchł dwie godziny przed tym, zanim Nowakowie wrócili do domu”, „Pożar wybuchł dwie godziny przed tym, jak Nowakowie wrócili do domu”.
  • przymiotniki od nazwisk
    25.09.2002
    25.09.2002
    Przymiotniki utworzone od nazwisk pisane są w literaturze albo dużą, albo małą literą, jak np.: Mickiewiczowski i mickiewiczowski, Marksowski i marksowski. W języku niem. i ang. określenia takie pisane są dużą literą. Duża litera może być uzasadniona w języku polskim potrzebą zaznaczenia, iż określenie to związane jest z nazwiskiem. Czy w tekście naukowym dopuszczalne jest jednak stosowanie pisowni małą literą?
  • przyswoić
    27.06.2011
    27.06.2011
    Czy można przyswoić coś czemuś? Np. przyswoić książkę językowi (w znaczeniu przetłumaczyć książkę na dany język)? Moja intuicja, a także SJP, mówią mi, że nie. Wydaje mi się, że także sama budowa słowa świadczy o tym, że ma ono charakter zwrotny, czyli, że przyswoić coś można tylko sobie, a nie komuś/czemuś. Czy mam rację?
    Serdecznie pozdrawiam Poradnię
    Magda Chudzik
  • realizacja
    21.12.2009
    21.12.2009
    Witam,
    jestem historykiem sztuki, więc mam pytanie z mojej dziedziny:) Czy uprawnione jest użycie słowa realizacja w kontekście samego projektu dzieła? Tak jak to jest przyjęte w języku angielskim czy francuskim, gdzie ów termin oznacza nie tylko urzeczywistnienie, ale i sam proces powstawania dzieła? Przecież każda realizacja może być kiedyś przerwana.
    Pozdrawiam i z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
    Kamila Podniesińska
  • Schmitt
    27.09.2011
    27.09.2011
    Zwracam się z uprzejmą prośbą o pomoc w ustaleniu poprawności używania przymiotnika pochodzącego od nazwiska wybitnego niemieckiego prawnika Carla Schmitta. Czy poprawna forma brzmi schmittowski, czy może schmittiański? Ponadto proszę o odpowiedź, czy poprawne jest stosowanie wyrażenia o Schmicie, czy też o Schmittcie. Z uwagi na przygotowywanie pracy naukowej i liczne rozbieżności w monografiach będę niezwykle wdzięczna za wyjaśnienie.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego