Szanowni Państwo. Nie wiem, co Państwo o tym myślą, ale bawi mnie i zarazem złości, kiedy słyszę w wypowiedziach polityków, samorządowców, na plakatach wyborczych zamiast prostych słów ja, mnie połączenie wyrazów moja osoba. I tak zamiast powiedzieć lub napisać „Głosujecie na mnie” słyszę lub widzę: „Głosujecie na moją osobę”. Tego się już nie da ani czytać, ani słuchać, tak brzmi pretensjonalnie i irytująco. Z uszanowaniem stały czytelnik Poradni.

Szanowni Eksperci!
Bardzo proszę o wyjaśnienie pochodzenia słowa monidło. Dziękuję.
Z poważaniem,
Iwona

Szanowna Poradnio,
ktoś napisał spływy kajakowe rzekami Liwcem i Bugiem. Wydaje się, że lepiej byłoby rzekami Liwiec i Bug. Ale polska gramatyka wymaga odmiany nazw rodzimych, nieodmienne są tylko nazwy egzotyczne. Z Bugiem jest jednak dziwnie – praktyczne użycie przeczy normie. W wyszukiwarce Google forma rzeką Bug występuje 1000 razy częściej niż forma rzeką Bugiem, ale np. z Wartą jest odwrotnie. Czy forma płynąć rzeką Bug jest niepoprawna?
Z.C.

Szanowni Państwo,
zasada dotycząca pisowni -ii w dopełniaczu liczby pojedynczej rzeczowników zakończonych na -nia jest według mnie niejasna. W mianowniku bowiem nie zawsze słychać |j|. Powszechne jest wymawianie: [plebańa], [cukińa], [piwońa], dla wielu ta zasada jest więc nieużyteczna. Dzieci w ogóle nie słyszą żadnej różnicy między zakończeniem wyrazów plebania i niania. Co Państwo o tym sądzą?

Witam,
Interesuje mnie etymologia słowa chleb. Brzmi ono prawie jednakowo we wszystkich (lub prawie wszystkich?) językach słowiańskich. Podobieństwa występują też w językach germańskich i romańskich. Już zupełnie inaczej np. w łotewskim i estońskim. Ale chodzi mi przede wszystkim o „nasz” słowiański chleb.

Dzień dobry!
Mam problem z niemieckim słowem Muttersprachler. Czy mogę w tekście dokonać jego deklinacji i napisać Muttersprachlerów? A jeśli nie, to jak poradzić sobie z tym problemem? Przy okazji: czy dozwolony jest zapis native speakerów?
Z góry dziekuję i pozdrawiam
Przemek

Dzień dobry
Ostatnio dręczy mnie problem dyftongów. Najpierw usłyszałam, jak znajoma mówi nałka (w znaczeniu ‘nauka’). Tu byłam (jestem?) pewna, że wymawiamy każdą samogłoskę oddzielnie, bo jest uczyć, na-uczać, na-uka. Ale potem ktoś przy mnie powiedział fełdał i zwątpiłam. W moim języku jest fe-udał, ale już nie wiem, czy te samogłoski wymawiamy rozdzielnie, czy jednak tworzą dyftong (w znaczeniu czytamy je jak jeden dźwięk eł). Pozdrawiam, Ela Mijewska

Dziękuję bardzo za odpowiedź w sprawie akcentu. Mam kolejne pytanie, tym razem odnośnie do polskich nazwisk zakończonych samogłoską „o” (np. Matejko, Szwedo, Konopko). Dlaczego wydawnictwa poprawnościowe zalecają odmianę takich nazwisk, jeśli dotyczą mężczyzn, a nieodmienianie, jeżeli odnoszą się do kobiet? Jakie są przeciwwskazania, żeby nie odmieniać? Przecież w obu przypadkach nazwiska te łatwo się deklinują. Nie widzę tu konsekwencji.

Proszę o wyjaśnienie zasad odmiany w tekstach polskich nazwisk niemieckich kończących się na -ß, w konkretnym wypadku nazwiska Knieß. Czy będzie to forma Knieß’a, Knieß’owi itd. czy Knießa, czy Kniessa? W żadnym ze słowników bądź poradników, do których udało mi się dotrzeć, nie znalazłem odpowiedniej reguły.
Z wyrazami szacunku

Mam pewien problem z pisownią nazw statków i okrętów. W naszej rodzimej literaturze występuje kompletny chaos – każdy autor pisze inaczej: wielkim literami ORP GROM, kursywą ORP Grom, z cudzysłowem ORP „Grom” (z tego, co pamiętam, w piśmie cudzysłów może być zastąpiony kursywą – czy to prawda i czy zawsze można stosować wymiennie cudzysłów i kursywę?) lub normalnie ORP Grom.
Z tego, co widzę, w literaturze angielskojęzycznej w przypadku okrętów nie stosuje się cudzysłowu (ale tam rządzi się to prawdopodobnie innymi prawami).
Czy jest jakaś różnica, jeśli piszemy o konkretnej jednostce lub jeśli piszemy o całym typie, np. okręt typu Grom i jednostka ORP „Grom”?
Moja ogromna prośba – czy moglibyście Państwo rozjaśnić mi ten temat?

Pozdrawiam
Michał Kopacz