Szanowni Państwo,
Chciałabym się dowiedzieć, czy w zdaniu z cytatem, w którym tekst ujęty w cudzysłowie kończy się skrótem z kropką, mam postawić jeszcze jedną kropkę po cudzysłowie? Oto zdanie budzące moje wątpliwości:

Alojzy Targ pisał: „Na osobną wzmiankę zasługuje szkic (25 stron maszynopisu) Przeżycia we wrześniu 1939 r.”

Pozdrawiam serdecznie
Iwona Kurdziel-Drzewiecka

Przed laty polska telewizja nadawała serial o detektywie polskiego pochodzenia, który w oryginale nosił nazwisko Banacek, a w polskiej wersji językowej… i tu jest problem. Pamięć podpowiada, że Banaczek. Jest o tym wzmianka na stronie Filmweb.pl, ale tylko jako wzmianka właśnie, sam film figuruje zaś pod tytułem nie zmienionym w stosunku do oryginału. Jak zatem pisać o tej postaci? Czy pisownia przez cz jest ortograficznie uprawniona?

Słownik języka polskiego pod red. Witolda Doroszewskiego wywodzi wyraz bikini od „nazwy wyspy, która się stała w Polsce symbolem egzotyki i braku więzi z polskim środowiskiem’’. Inną genezę podają Skrzydlate słowa (Markiewicz, Romanowski): od krawata zwanego bikini. Czy w zasobach PWN istnieją wzmianki na ten temat (tzn. zarówno samego krawata, jak i genezy wyrazu bikiniarz, tudzież Bikini jako symbolu braku więzi)?

Dzień dobry. Od czasu do czasu w wiadomościach można usłyszeć zdanie w rodzaju: "X miał powiedzieć, że...". Nie oznacza ono jednak, że X miał coś powiedzieć, ale tego nie zrobił, tylko raczej że "podobno X powiedział...". Czy to użycie czasownika "mieć" ma swoją nazwę? Od kiedy taka forma gramatyczna istnieje w języku polskim? Czy jest o niej wzmianka w programie nauczania języka polskiego?

Wczoraj zacząłem się zastanawiać, skąd wzięło się mówienie dzieciom, że coś złego jest bebe. Czy ma to jakieś głębsze podłoże etymologiczne, czy po prostu tak się przyjęło ? W internecie nie znalazłem żadnych informacji oprócz wzmianki o kołnierzyku bebe, który raczej ma mały związek.

Pozdrawiam !

Szanowni Państwo,

mam problem ze zwrotem „co druga”, np. w zdaniu: „co druga osoba klaskała, a [inni/ pozostali/ druga połowa?] tupała”. Jak nazwać te pozostałe osoby, które tupały? Zdanie „co druga osoba klaskała, a pozostała połowa tupała” brzmi według mnie niepoprawnie. Jeśli napiszę zaś, że „jedna połowa klaskała, a druga tupała”, to nie będzie to samo – chodzi konkretnie o to, że np. parzyste osoby wykonywały jedną czynność, a nieparzyste drugą.

Z góry dziękuję za pomoc.

Z poważaniem

Szanowni Państwo,
wg Uniwersalnego słownika języka polskiego przymiotnik doskonały oznacza 'wolny od jakichkolwiek błędów, usterek, wad; najlepszy, wzorowy, niezrównany'. Ta definicja zakłada, że coś albo jest doskonałe, albo nie (tak jak nie można być bardziej martwym – martwiejszym?). Dziwi mnie jednak, że dopuszczalne jest przez niniejszy słownik stopniowanie tego słowa. Jeszcze zrozumiem, że potocznie jest to akceptowalne, ale nie ma o tym wzmianki. Bardzo proszę o komentarz w tej sprawie.

Szanowni Państwo,

jestem ciekaw etymologii wyrazu drapichrust. W poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/urwipolec;12833.html pojawia się wzmianka na ten temat, tylko nie wiem, co by miało znaczyć, że ktoś „drapał chrust”. Czy chodzi o to, że go podbierał?

Z wyrazami szacunku

Czytelnik

Szanowni Państwo,

co dokładnie oznacza dyżur?

Podstawowa definicja pojęcia dyżur wskazuje na pełnienie obowiązków i okres pełnienia.

Definicja pojęcia ostry dyżur wskazuje na okres i „obowiązek przyjmowania wszystkich chorych”, czyli raczej gotowość.

Z kolei w Kodeksie pracy (art. 1515) znajdziemy już wprost „gotowość” i wzmiankę o tym, że jest możliwe „mieć dyżur”, a nie wykonać pracy.

Dwie ostatnie definicje zdają się lekko kontrastować z pierwszą, w myśl której nie tylko gotowość jest potrzebna, ale też pełnienie. Czy w tej pierwszej definicji po średniku (lub nawet przed : ) nie miało być:

„też: okres pozostawania w gotowości do pełnienia tych obowiązków”?

Z góry dziękuję!

W przedmowie do swojego tłumaczenia Iliady z 1815 r. Stanisław Staszic pisał: „Uważałem […], iż dotąd pisarze nasi bądź w sworodnych dziełach, bądź w tłumaczeniu nie mieli jeszcze dosyć zamiaru stosowania dźwienności wyrazów do rzeczy”. Co dokładnie oznacza dźwienność i jaka jest etymologia tego słowa? Czy sworodny to wyraz notowany przez ówczesne słowniki?