Czy jest jakaś rada na to, aby nie mówić na życiorys [si-vi]? To przecież bezsensowne odczytywanie „z angielska” słów łacińskich (curriculum vitae). I czy da się jakoś inaczej niż komórka określać telefon komórkowy (np. mobil lub tp.)?
Dziękuję – B. Sz.

Dzień dobry,
chciałabym się zapytać o partykułę czy. Bardzo często w tekstach używa się jej jako czegoś, co zastępuje chyba spójnik i, np. „W sklepie można było kupić tytoń, kawę, czy też zapałki”, „Do miasta przyjeżdżali przybysze ze Śląska, Mazowsza, czy z Pomorza”. Czy w takiej sytuacji należy postawić przecinek przed czy? Wydaje mi się, że właśnie nie, ale nie jestem pewna.
Z wyrazami szacunku,
M. Danowska

Szanowni Państwo,
zastanawia mnie rola pięty we frazeologii. Mamy chwalipiętę, wiercipiętę. Słyszałem też powiedzenie niech ci pójdzie w pięty (nawiasem mówiąc, nie wiem, co właściwie znaczy).
Czy wiadomo, skąd owa pięta się wzięła? Co do chwalipięty, przyszło mi kiedyś do głowy, że może ma to coś wspólnego z piętą Achillesa, tj. chwalipięta 'chwali nawet swój potencjalnie słaby punkt’. Ale to pewnie tylko moja fantazja.

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,

jutro, będzie futro lecz nie przejmuj się jutrem i futrem. Jutrojest odmienne. Zwyczaj, ruczaj, poraj... Zwyczajem, ruczajem, porajem – wszystko łatwo się odmienia i brzmi podobnie do dzisiaj. Dlaczego więc dzisiaj jest oporne?  O dzisiaju nawet nie myśl, wczorajem też nie warto się przejmować, liczy się tylko jutro. 

Proszę o wyjaśnienie nieodmienności tego słowa.

Jarek z Lublina

Szanowni Państwo,
Irytuje mnie zwyczaj nadużywania od pewnego czasu wyrażenia dokładnie. Wydaje mi się, iż ta kalka z języka angielskiego (exactly) zubaża nasz i tak już jałowy język potoczny, a słyszy się ją wszędzie – nawet w radiu i telewizji, i to głównie z ust ludzi młodych, którzy chcą w ten sposób zaznaczyć swoją przynależność do… ano, do czego?
Swoim dzieciom „zabroniłem” mówienia dokładnie, zalecając takie wyrażenia, jak: oczywiście, owszem, tak jest, w rzeczy samej, zgadza się, słusznie, istotnie, a nawet (to już żartem): precyzyjnie.
Zdaję sobie sprawę, że mowa ludzka własnymi chadza drogami i nie można społeczeństwu narzucać siłą norm językowych, ale czy nie dałoby się na łamach (lub na antenie) jakiegoś publikatora wydać wojny takim prymitywizmom, jak właśnie dokładnie?
Życzę powodzenia i radości z pracy,
Zdzisław Halicki

Witam,
pracuję w firmie telekomunikacyjnej, gdzie sporządzam pisma do Klientów. Mam wątpliwości co do zwrotu Dział Obsługi Klienta… właśnie… powinienem napisać Dział Obsługi Klienta czy dział obsługi Klienta, czy może wszystko z małych liter? Która wersja jest prawidłowa, czy może wszystkie są możliwe do zastosowania?
Proszę o odpowiedź.
Pozdrawiam.

W ostatnim czasie bardzo często spotykałam się z powiedzeniem: „Dzięki bardzo”. Jest ono bardzo popularne, ale czy prawidłowe? Moim zdaniem poprawne są raczej wersje: „Wielkie dzięki” albo „Bardzo dziękuję”. Proszę o konsultację, z góry serdecznie dziękuję.
Anna Ziobro

Pisze Pan: „emotikon ma rodzaj męski, ściślej – męskorzeczowy”. Z całym szacunkiem, ale nie umiem się z tym zgodzić. Emotikona jest kalką językową angielskiego skrótowca emoticon czyli emotion icon. A więc polski skrótowiec powinien zostać zbudowany na tej samej zasadzie: 'znak emocji', czyli emoznak albo emocji ikona, czyli emotikona.

Ikona jest ewidentnie rodzaju żeńskiego. I jest taka grupa ikon, które wyrażają emocje – skrótowo nazywana emotikonami.

Większość źródeł podaje, że ostatni występ chóru w tragedii antycznej to exodos. Czy za oboczny wariant pisowni tego słowa można przyjąć formę eksodos? Dlaczego mamy exodos, choć słowo to zapożyczone zostało od greckiego éksodos?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam,
Jakub Szymczak

Prosiłabym o wskazanie, które formy są poprawne w zdaniu poniżej.

Wybierz mnie zamiast niego/jego (niej/jej).

Znajomi mówią, że skoro niego, niej stosujemy po przyimku, to należy wybrać jego, jej.

Trudno mi się z tym pogodzić. „Zamiast” też może występować w roli przyimka i w tym wypadku, moim zdaniem, tak właśnie jest (pisałabym: Wybierz mnie zamiast niego).

Dziękuję i pozdrawiam

AS