z-dodatkiem
  • O pisowni sos tabasco / sos Tabasco
    19.09.2019
    19.09.2019
    Jestem niezmiernie wdzięczny za doskonały komentarz Poradni dotyczący zapisywania nazw z członami papryka, pieprz, sos, zupa, koktajl. Ekspert m.in. zaleca pisownię: sos Tabasco (od nazwy stanu Tabasco w Meksyku). Niemniej wyszukiwarka NKJP po wpisaniu hasła Tabasco podaje 50 akapitów pasujących do zapytania, z czego wszystkie zdania z sosem pisane są małą literą tabasco. Podobnie jest z pisownią podaną w KJ PWN. Będę zobowiązany za wyjaśnienie różnic.
    Z poważaniem
    Witold Milczarek
  • Sałatka
    9.01.2019
    9.01.2019
    Dzień dobry!
    Jaka jest etymologia słowa sałatka? To słowo brzmi tak jak byłoby „małą sałatą”, a przecież nie każda sałatka składa się z sałaty.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • tuńczyk w towarzystwie oliwek
    21.11.2014
    21.11.2014
    Razi mnie określenie towarzystwo w nazwach potraw: sałatka z tuńczyka w towarzystwie czarnych oliwek, suflet z serem w towarzystwie surówki, filety śledziowe w towarzystwie cebuli i majeranku itp. Czy używanie go w takim kontekście ma jakieś uzasadnienie, czy to tylko taki żargon środowiskowy?
    Pozdrawiam
  • adres e-mail czy e-mailowy?
    20.02.2011
    20.02.2011
    Dzień dobry.
    Od pewnego czasu zastanawiam się nad tym, która z form jest poprawna: adres e-mail czy adres e-mailowy? Kierując się tym, iż w języku polskim występują połączenia: adres pocztowy, pomocniczy, telegraficzny itp., oraz biorąc pod uwagę fakt, iż polszczyzna należy do języków fleksyjnych, w swojej pracy staram się używać formy adres e-mailowy. Czy mam rację? Będę wdzięczna za odpowiedź i wyjaśnienie, za co z góry bardzo dziękuję.
    Z wyrazami szacunku,
    Edyta Skrzypek
  • afektonimy
    1.01.2012
    1.01.2012
    Dzień dobry,
    mam pytanie dotyczące afektonimów – jaka jest geneza tego słowa, od jak dawna funkcjonuje w języku polskim i dlaczego tak trudno znaleźć je w słownikach? Rozumiem, że pierwszy człon pochodzi od słowa afekt, ale bardziej kojarzy się mi to z negatywnymi emocjami (por. zabójstwo w afekcie), a nie z „czułymi słówkami”. Dlaczego takie „miłe” słówko brzmi tak groźnie?
    Pozdrawiam całą Redakcję i życzę wszystkiego najlepszego w Nowym Roku,
    Agnieszka
  • anglicyzmy w terminologii komputerowej
    16.10.2012
    16.10.2012
    Szanowni Państwo!
    Od jakiegoś czasu spotykam się w polszczyźnie z terminem upgrade i tworzoną od niego spolszczoną wersją czasownika. Bardzo mnie to (coraz częstsze i trwalsze) przenikanie do naszego języka terminów anglojęzycznych w ich niezmienionej w dodatku formie razi; tym bardziej że wspomniany wyraz spotykam w języku potocznym, nie zaś w żargonie komputerowym. Czy można to zjawisko wytłumaczyć? Czy coś poza lenistwem takie działanie usprawiedliwia?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Felicyta
  • anty+fani
    1.06.2010
    1.06.2010
    Moje pytanie dotyczy terminu antyfan. Nie znalazłam go ani w słowniku języka polskiego, ani w słowniku ortograficznym, ani w słowniku poprawnej polszczyzny, ani w Korpusie, lecz jest on stale stosowany, w dodatku pisany z dywizem po przedrostku anty. Wiem, że obecnie powstaje wiele neologizmów, które mają niewiele wspólnego z poprawnością językową, zastanawiam się jednak, jak to możliwe, że wszyscy nieustannie popełniają ten sam błąd. Czy stosowanie tego pojęcia ma jakiekolwiek uzasadnienie?
  • biblioteka
    24.11.2005
    24.11.2005
    SPP 1980 każe w wyrazie biblioteka akcentować TE. W dodatku tendencja jest w kierunku przesuwania akcentu w zapożyczonych wyrazach z 3. sylaby od końca na 2. Tutaj dzieje się odwrotnie. Jak to tłumaczyć – nie dość, że jest to sprzeczne z tendencją, to jeszcze zupełnie nieuzasadnione (wyraz ten chyba w swojej pierwotnej formie jest akcentowany na 2. od końca)? I to do tego stopnia, że współczesne słowniki uznają oba warianty za równorzędne? Który wariant według Państwa jest godniejszy polecenia?
  • Czy odmieniać tybet, teba, czati, erpatre, tesem, tessarakonteres?
    19.09.2019
    19.09.2019
    Szanowni Państwo,
    czy odmiana słów lub jej brak w poniższym zdaniu jest prawidłowa?
    W pierwszej tebet (1) umieszczono mumię czati (2), a do następnej teba (1) włożono truchło erpatra (3), pięć zmumifikowanych tesem (4) oraz miniatury dwóch tessarakonteres (5).

    Z poważaniem
    Witold Milczarek
  • Dokładnie!
    28.09.2001
    28.09.2001
    Szanowni Państwo,
    Irytuje mnie zwyczaj nadużywania od pewnego czasu wyrażenia dokładnie. Wydaje mi się, iż ta kalka z języka angielskiego (exactly) zubaża nasz i tak już jałowy język potoczny, a słyszy się ją wszędzie – nawet w radiu i telewizji, i to głównie z ust ludzi młodych, którzy chcą w ten sposób zaznaczyć swoją przynależność do… ano, do czego?
    Swoim dzieciom „zabroniłem” mówienia dokładnie, zalecając takie wyrażenia, jak: oczywiście, owszem, tak jest, w rzeczy samej, zgadza się, słusznie, istotnie, a nawet (to już żartem): precyzyjnie.
    Zdaję sobie sprawę, że mowa ludzka własnymi chadza drogami i nie można społeczeństwu narzucać siłą norm językowych, ale czy nie dałoby się na łamach (lub na antenie) jakiegoś publikatora wydać wojny takim prymitywizmom, jak właśnie dokładnie?
    Życzę powodzenia i radości z pracy,
    Zdzisław Halicki
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego