zachowywać
  • czasowniki z przyrostkiem -ną-
    26.11.2004
    26.11.2004
    Kwitł, kwitnął; wiądł, więdnął; sechł, schnął; głuchł, głuchnął – tu są poprawne obie formy. Zawilgł, pękł, zdechł, tęchł, chłódł – tu tylko krótkie. Ciągnął, stęknął, westchnął, kopnął, parsknął, nacisnął – tu tylko długie. Nieraz nie potrafię ocenić, czy wolno jakiejś użyć (np. bladnął) albo – czy należy poprawić (np. brzydnął). Czy istnieje jakieś kryterium prostsze niż zaglądanie za każdym razem do słownika?
  • dystans – do czy wobec?
    31.10.2002
    31.10.2002
    Kiedy powinno się mówić dystans do czegoś, a kiedy należałoby powiedzieć dystans wobec czegoś? Nowy słownik poprawnej polszczyzny wprowadza tu rozróżnienie, ale przyznaję, nie do końca jest ono dla mnie czytelne.
  • dżdż i nienacek
    7.06.2005
    7.06.2005
    Witam serdecznie!
    Jest kilka słów, które, w moim wyczuciu, zachowują się zupełnie pozaregulaminowo w polszczyźnie. Pozwolę sobie poprosić o kilka słów na temat dwóch z nich.
    1. dżdż. Zachowała się forma rzeczownikowa (w związku frazeologicznym jak kania dżdżu), ale tylko dopełniacza. Co się stało z mianownikiem i w jaki sposób doszło do przejścia z dżdż (o ile tak mianownik wyglądał) na deszcz?
    2. znienacka. Kim/czym jest ów tajemniczy nienacek?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • Erbel
    14.10.2002
    14.10.2002
    Dyrektor liceum nazywał się Erbel. Kolejne pokolenia uczniów chodziły do Erbla. Czy wszyscy popełnialiśmy błąd? Czy w dopełniaczu powinno być Erbla czy Erbela (Engel – Engela)? Jeśli powinno być Erbela, to czy forma powszechnie przyjęta może być uznana za warunkowo poprawną?
    Z poważaniem,
    Wojciech Kurek
  • HenkelHenkla
    21.03.2016
    21.03.2016
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące firmy Henkel, producenta klejów i chemii gospodarczej.
    Henkel się deklinuje, prawda, jak zatem brzmi dopełniacz liczby pojedynczej?

    Serce mi krwawi, kiedy wszyscy w firmie mówią Henkla, ale może niesłusznie.

    Dziękuję i pozdrawiam, Ewa.
  • HenkelHenkla
    21.03.2016
    21.03.2016
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące firmy Henkel, producenta klejów i chemii gospodarczej.
    Henkel się deklinuje, prawda, jak zatem brzmi dopełniacz liczby pojedynczej?

    Serce mi krwawi, kiedy wszyscy w firmie mówią Henkla, ale może niesłusznie.

    Dziękuję i pozdrawiam, Ewa.
  • ligatury
    13.05.2013
    13.05.2013
    Czy w obcych nazwiskach używanych w polskim tekście powinnyśmy albo możemy zachowywać charakterystyczne dla języka, z którego pochodzą, ligatury, a więc np. Ricœur?
  • linguanalia
    23.05.2002
    23.05.2002
    Dzień dobry!
    Ostatnio organizowałem konkurs językowy, który nazwano (wg mnie bardzo trafnie) LINGUANALIA. Chciałbym się zapytać o:
    1. wymowę – moim zdaniem powinny być dopuszczone dwa sposoby wymawiania [linguanalia] (ze spolszczoną fonetyką) i [lingwanalia] (z zachowaniem łacińskiej fonetyki), podobnie jak to jest ze słownymi zapożyczeniami z języka francuskiego: pointa zachowuje w języku polskim oryginalną fonetykę, natomiast hossa – nie zachowuje typowego dla języka francuskiego niemego h. Wnioskuję wobec tego, że nie ma twardego paradygmatu przy przejmowaniu fonetyki zapożyczonych wyrazów;
    2. odmianę w dopełniaczu: Linguanalii czy Linguanaliów?
    3. czy to prawda, że powyższe zdania powinienem zacząć po liczbach porządkowych od wielkiej litery, mimo że występują po średnikach i dwukropku?;
    4. czy można coś więcej powiedzieć o cząstce -alia (Linguanalia).
    Dziekuję za pomoc. Wiesław Majos
  • Miasto
    9.05.2017
    9.05.2017
    Chciałabym spytać o etymologię słowa miasto i czy dopuszczalne jest pisanie w dokumentach miasto XXX, np. miasto Poznań, w mieście Poznań. Słyszałam, że to rusycyzm i nie jest dopuszczalne pisanie tego typu wyrażeń w dokumentach urzędowych.
  • Nie jako spójnik

    15.02.2024
    15.02.2024

    Szanowna Poradnio!

    Proszę o podanie poprawnej pisowni wyrażenia mąż(?)nie(?)mąż, dama(?)nie(?)dama. Dane z różnych poradni i blogów językowych są rozbieżne. Czy na ortografię ma wpływ znaczenie? Mam na myśli, że może chodzić o niepewność, czy to jest mąż, czy nie, ale może też chodzić o cechę (na wzór biało-czerwona), że np. osoba wygląda jak dama, ale zachowuje się jak (np.) kuchta; że ubiera się po męsku (mąż), ale zachowuje jak kobieta.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego