-
Wyrok ten… 6.02.20196.02.2019Czy w polszczyźnie szyk przestawny jest nienaturalny/nacechowany? Przygotowuję teksty do czytania na głos i często przestawienie rzeczownika i zaimka wskazującego „lepiej mi brzmi” (np. Sąd wydał wyrok. Wyrok ten….), ale koleżanka twierdzi, że to maniera, z której należałoby zrezygnować.
Będę wdzięczna za wyjaśnienie.
-
x czy ks przed końcówką?6.12.20026.12.2002Chciałbym zapytać o pewne niekonsekwencje pojawiające się w waszych odpowiedziach dotyczących odmiany nazwisk zakończonych na -x. W odpowiedzi zatytułowanej Cezex… czytamy: „Po drugie zaś, inne słowa zakończone literą x, w szczególności nazwiska, nadal trzeba odmieniać po staremu, np. Rex, Rexa, Rexowi, Rexem, ale Reksie (przykład przytoczony w komunikatach Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, nr 2 z 2001 roku)”. Natomiast w odpowiedzi Lex Pani K. Sobolewska radzi odmieniać nazwisko Hendrix – Hendriksa. Jak więc należy odmieniać nazwiska zakończone na -x?
-
x na końcu wyrazu2.07.20082.07.2008Witam,
mam pytanie odnośnie słów zaczynających się na literę x. Czy przy odmianie takiego wyrazu przez przypadki obowiązuje taka sama zasada jak przy odmianie wyrazów, które zawierają tę literę, ale nie na początku? Chodzi mi o to, że takie słowa w mianowniku zapisuje się przez x, ale już w innych przypadkach zamienia się x na ks (np. Hortex, Horteksu).
Pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź.
-
XXI-wieczny29.06.201529.06.2015Szanowni Państwo,
czy dozwolonym jest używanie w piśmie słowa dwudziestopierwszowieczny (XXI-wieczny)? Choć byłaby to forma powstała analogicznie do osiemnastowieczny, nie spotkałam jej dotąd w jakiejkolwiek publikacji. -
Za Chiny
20.02.2022Dzień dobry,
chciałem zapytać o pochodzenie wyrażenia Nie móc sobie za Chiny czegoś przypomnieć.
Pozdrawiam Dominik
-
zachodzić w ciążę30.08.200230.08.2002Serdecznie proszę o pomoc w rozwiązaniu pewnego problemu językowego. Chodzi o wyróżniony dużym drukiem fragment poniższego zdania:
„Aszerę i Anat przedstawiono w tekstach egipskich jako boginie-matki, które uznawano za „wieczne dziewice” (dosł. „wielkie boginie, które ZACHODZĄ W CIĄŻĘ, ale nie rodzą”).
W tym religijnym kontekście zwrot „zachodzą w ciążę” trochę razi, bo chyba niezbyt pasuje do tego podniosłego tytułu. Lepiej brzmiałaby jakaś forma czasownika „począć”. Można by na przykład powiedzieć: „wielkie boginie, które poczynają, ale nie rodzą”.
Sęk w tym, że według „Słownika poprawnej polszczyzny” W. Doroszewskiego „począć” w tym znaczeniu występuje tylko w formie dokonanej.
Czy jest jakiś ładny, naturalny i poprawny sposób wyrażenia tej myśli? A może wspomniane zastrzeżenie ze słownika Doroszewskiego nie jest absolutne?
Z poważaniem
Andrzej Szymczak
-
zaimek każdy w liczbie mnogiej4.04.20154.04.2015W jednej z tutejszych porad można znaleźć przykład „Na każde dwa kilogramy spalonej tkanki tłuszczowej…”. Idąc tym tropem, da się ułożyć zdanie zaczynające się od „Każdzi dwaj mężczyźni…” (przy odrobinie inwencji dałoby się sklecić jeszcze kilka przykładów), jednak ciężko potwierdzić formę każdzi. Przykładowo w słowniku sjp.pl nie ma formy każdzi, ale za to są: każdziutcy, każdziuścy, każdziuteńcy i każdziuchni. Jak zatem traktować te słowa?
-
zaimki w zwrotach do czytelnika13.09.201113.09.2011Szanowni Państwo!
Zaimki Twój, Ci, Ciebie w listach czy pamiętnikach piszemy dużą literą. Jeśli natomiast za pomocą tych zaimków zwracać się będzie autor książki-narrator do czytelnika, to również zapisujemy je wielką literą? Nagromadzenie tych zaimków we wspomnianej książce ma być dość duże.
Pozdrawiam
Agnieszka Adamska -
Zakład Pracy Chronionej27.11.201227.11.2012Szanowni Państwo,
jak powinien wyglądać poprawnie utworzony skrót od nazwy Zakład Pracy Chronionej – ZPCh? Spotkałam się także z zapisem ZPChr oraz ZPChR, lecz nie wydają mi się one poprawne.
Z wyrazami szacunku
Joanna -
Zapis dialogów w tekście niebeletrystycznym
22.03.202122.03.2021Dzień dobry,
czy w tekście popularnonaukowy, jeśli przytoczenia wypowiedzi ustnych ujmuje się w cudzysłów, dialogi również można zapisać w ten sposób? I czy wówczas należy je składać w osobnym akapicie, czy mogą występować obok siebie? Przykład: "Zrobiłem to", powiedział. "Ale czy na pewno dobrze?" "Na pewno".
Czy raczej dialogi powinno się zaczynać od pauz w nowym akapicie?
Pozdrawiam