Szanowni Językoznawcy,

którego ze znaków typograficznych najlepiej użyć przy łączeniu słów, stanowiących wspólnie przełom jakiegoś czasu? Chodzi mi konkretnie o wyrażenia typu „kolekcja jesień–zima”, „informator 2021–2022”. W ww. połączeniach posłużyłem się półpauzą, ale to jedynie moja sugestia, bo np. w pierwszym przykładzie częściej spotykam się z brakiem znaku, a w drugim – z ukośnikiem (/).

Z poważaniem i pozdrowieniami

J.J.

Szanowni Państwo,

często spotykam się z następującym zapisem zakresu lat: 1976–89 lub 2015–21, z pominięciem w drugim członie dwóch pierwszych cyfr. Ten zapis wydaje mi się niepoprawny. Czy słusznie? Moje wątpliwości budzi zwłaszcza taki zapis: 2003–06.

Pozdrawiam serdecznie

Magdalena

Szanowni Państwo!

Podmioty szeregowe sprawiają problemy szeregowym – nomen omen – użytkownikom języka. Czy „człowiek i regał przewrócili się” jest poprawnie? A „koń i regał” – przewróciły się czy przewrócili się? A „krowy i koń” weszli czy weszły?

Pozdrawiam serdecznie, z góry dziękując za odpowiedź

Dzień dobry, zastanawiam się nad prawidłowym zapisem okresu czasu wyrażonego w miesiącach, np. kwiecień-maj. Czy piszemy z myślnikiem, półpauzą, dywizem? Czy oddzielamy znak spacją? Uprzejma prośba o pomoc.

Szanowni Państwo, uprzejmie proszę o poradę:
1. Jaka jest prawidłowa polska nazwa (oraz jej odmiana w l. poj. i mn.) podstawowej jednostki miary anglosaskiego systemu miar typograficznych: pica, pajk czy pajka? Czy w sformułowaniu jednostki miary systemu Pica prawidłowo użyto wielkiej litery?
2. Czy prawidłowe jest używanie terminu typometria na oznaczenie systemów miar stosowanych w typografii, poligrafii, redakcji technicznej itp.?
Filip

Szanowni Państwo!
Redaguję teksty naukowe z zakresu nauk biologicznych. Często miewam problemy dotyczące umieszczania pewnych fragmentów skrótów i symboli w indeksie dolnym. Podaję przykład: parametr zwany względnym tempem wzrostu, określany (z angielska) jako RGR. Jeśli jest to RGR dla liści, piszemy RGRl (l w indeksie dolnym – obniżone); jeśli dla pędów – RGR z s w indeksie dolnym. Czy istnieje jakaś reguła mówiąca o tym, kiedy trzeba stosować indeks dolny, a kiedy nie należy tego robić? Czasem ustalenie tego jest naprawdę trudne.

Z poważaniem -
Renata K.

PS W pierwszym zdaniu napisałam „z zakresu nauk biologicznych”. Czy można napisać „w zakresie”?

Szanowni Państwo,

mam pytanie dotyczące zapisu zakresu liczb z jednostką. W chemii spotykam się z zapisem np. 1 - 10 g/l lub 1 g/l - 10 g/l lub rzadziej (1 - 10) g/l. Który z zapisów jest poprawny lub jaki jest poprawny zapis zakresu liczbowego z jednostką?

Szanowni Państwo,
pytanie dotyczy nw. list wyliczeniowych.

1. W celu wydrukowania należy wybrać opcję Drukuj, określić:
– typ drukarki,
– drukowany zakres
oraz nacisnąć [Enter].

Czy po słowie zakres powinien być przecinek i czy taka forma zakończenia jest dopuszczalna?

2. Obowiązki pracownika:
– dbać o mienie,
– postępować zgodnie z procedurami. Procedury znajdują się w Intranecie,
– przestrzegać czasu pracy.

Czy poprawne jest umieszczenie zdania w powyższym wyliczeniu?
Pozdrawiam,
Magda

Dzień dobry,

w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

Z poważaniem

Mariusz Jachimczuk

Sekretarz Gminy Wola Uhruska

Kogo nazwiemy powinowatymi pierwszego stopnia. Czy istnieje stosunek wzajemny w powinowactwie, jak to ma miejsce w przypadku pokrewieństwa?