Szanowni Państwo,
mam wątpliwość w związku z przecinkiem w zdaniach typu:
(…) analiza parametrów takich, jak: (…) [tu następuje wyliczenie],
Mowa o takich dokonaniach, jak: (…) [wyliczenie].
Przycinek wydaje mi się potrzebny. Jest kilka porad na ten temat, w których nawiązuje się do reguły [381], dotyczącej porównań paralelnych, m.in. taki… jak, i w związku z nią zaleca się niestawianie go. Tyle że ja bym raczej widział analogię w [380], gdzie mowa o zapowiedniku wyliczenia.
Czytelnik

Dzień dobry,
Czy poniższa konwencja jest dopuszczalna, tzn. czy jeśli elementy listy punktowanej nie są pełnymi zdaniami, ale krótkimi wyrażeniami wielowyrazowymi występującymi w mianowniku, to pierwszy wyraz każdego elementu można pisać wielką literą i na końcu nie stawiać przecinka, a na końcu ostatniego elementu – kropki ? Oto przykład:

Wybierz jedną z następujących postaci:
- Mapa bitowa monochromatyczna
- Mapa bitowa 16-kolorowa
- Mapa bitowa 256-kolorowa

Dziękuje za odpowiedź i pozdrawiam.

Usłyszałem niedawno, że w słowach zakończonych na literę ę wyraźne jej wymawianie jest nadinterpretacją. Ale czy błędem wymowy? A co ze słowami zakończonymi literą ą? Czy jej wymawianie jest też nadinterpretacją? Mnie bardzo razi, gdy ktoś mówi: [robjo, pijo] itp.

Jak poprawnie należy wymawiać ą i ę przed spółgłoską ś? Wszystkie wydawnictwa poprawnościowe podają, że ą i ę przed wszystkimi szczelinowymi wymawiamy zgodnie z pisownią, a moim zdaniem przed miękką spółgłoską ś wymawiamy raczej oj, ej (z j nosowym).

Moje pytanie raczej nie dotyczy języka polskiego, ale mam nadzieję, że można kwestię przeze mnie poruszoną rozważyć. Otóż, zajmując się historią najnowszą, często napotykam na obce nazwiska, nie wiedząc, jak je wymówić. Zupełną trudność sprawiają mi nazwiska osób pochodzących z terenów pogranicza językowego. Jak zatem wymówić nazwisko obecnego premiera Luksemburga Jeana-Claude'a Junckera. Imię jest wybitnie francuskie, lecz nazwisko sprawia wrażenie bardziej niemieckiego, zatem [junker] czy [żinker]. Podobnie nazwisko Alzatczyka i francuskiego ministra spraw zagranicznych Roberta Schumana (tu jednak zapewne wystarczająco utarła się wymowa [szuman], a [szima] brzmiałoby chyba dość dziwacznie). Również nazwisko obecnego premiera Belgii sprawia pewne trudności: Guy Verhofstadt. Zapewne [gi ferhofsztat], ale czy na pewno?

Zwracam się z pytaniem dotyczącym używania w języku polskim wyrazów obcojęzycznych takich jak np. thriller, lunch, baseball… Czy ich angielskie formy są dopuszczalne w polszczyźnie, czy należy je zastąpić np. filmem grozy, obiadem, a na trzeci wyraz nawet nie mam pomysłu…
Dziękuję bardzo i serdecznie pozdrawiam.
Aleksandra Małkiewicz

Byłabym bardzo wdzięczna za wyjaśnienie pisowni wyżyny czesko-morawskiej, przedstawionej jako wzorcowa na tegorocznym dyktandzie w Katowicach: Z wyżyn, z czesko-morawskiej zwłaszcza… . W słowniku ortograficznym zaleca się pisownię tej nazwy dużymi literami.

Z góry bardzo dziękuję za wyjaśnienie.

Z poważaniem

Agnieszka Buczkowska

Piszemy Wyżyna Kolorado czy wyżyna Kolorado? Na stronach WWW Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych (KSNG) jest protokół z 2005, w którym ustala się pisownię dużą literą nazw pochodzących od nazw rzek. Ze SO PWN z 2006 wynika, że raczej należy pisać wyżyna Kolorado. Jakie jest znaczenie decyzji tej komisji? Poza pisownią Wyżyny Kolorado KSNG przyjęła wtedy też np. pisownię Morze Celebes, podczas gdy słowniki PWN niezmiennie zalecają pisownię pierwszego członu takich nazw małą literą.

Szanowni Państwo,

bardzo proszę o rozwiązanie językowego problemu, który dotyczy użycia słów wzorce i wzory. Czy istnieje przyjęta powszechnie i akceptowalna zasada dotycząca użycia tych dwóch słów? Czy traktować je należy jako synonimy?

Problem użycia dotyczy prac naukowych podejmowanych w ramach badań zachowań konsumentów na rynku. Używa się czasem zamiennie obu słów jako wzory zachowań konsumentów albo wzorce zachowań konsumentów.

Dziękuje i pozdrawiam serdecznie!

Szanowni Państwo,
Wielki słownik ortograficzny PWN podaje – zgodnie z regułą [231], odnoszącą się do nazwisk osób urodzonych przed 1800 r. – sposób pisowni nazwiska kanclerza Jana Zamojskiego przez j. Internetowa encyklopedia PWN tej reguły nie stosuje i podaje tylko formę Zamoyski. Czy zatem reguła [231] nie jest obligatoryjna, a tylko „zalecająca”? Jak postępować z nazwiskami osób urodzonych przed 1800 r., których dojrzała aktywność przypadła już na wiek XIX?
Piotr Sanetra