zamknąć
-
Dzielimy na sylaby wyraz jedwab
19.02.202419.02.2024Jak prawidłowo podzielić na sylaby wyraz jedwab: je-dwab czy jed-wab?
-
formy trybu rozkazującego11.03.200311.03.2003Szanowni Państwo!
Z uprzejmą prośbą zwraca się Helena Kazancewa – wykładowca języka polskiego z Białorusi.
Mam kłopot z wyjaśnieniem moim studentom tego, jak się tworzy formy trybu rozkazującego. A właśnie co dotyczy czasowników kończących się zbiegiem spółgłosek, ostatnią z których jest spółgłoska wargowa.
W podręcznikach dla obcokrajowców, które są mi dostępne, używa się dwóch reguł:
1. Jeśli temat czasownika kończy się spółgłoską wargową, przy tworzeniu rozkaźnika temat twardnieje: zrób, kip, mów itd.
2. Jeśli temat czasownika kończy się zbiegiem spółgłosek albo nie tworzy sylaby, dodaje się sufiks –ij (-yj): rwij, śpij, drzyj, zamknij, marznij, poślij.
Wytłumaczywszy w ten sposób (byłam pewna, że powiedziałam wszystko), przy układaniu testu sprawdzającego zastosowałam między innymi czasowniki: martwić się, nakarmić, załatwić, wątpić, zrozumieć i poprosiłam o utworzenie form trybu rozkazującego od nich.
Zgłupiałam, kiedy, zacząwszy sprawdzać, zobaczyłam formy, utworzone od tych czasowników za pomocą sufiksu –ij. Studenci zrobili niby wg reguł (przynajmniej tych, które podałam), a mimo to, zrobili źle.
Może gdzieś w gramatykach jest taka reguła (której nie spotykałam, nie znam), że przy tworzeniu trybu rozkazującego sufiksu –ij nie dodaje się do tematów, zakończonych zbiegiem spółgłosek, jeżeli ostatnią spółgłoską tego zbiegu jest spółgłoską wargową? Czy ja mogę podać to studentom jako regułę, czy to jest zbieg okoliczności, i zdarzyło mi się w jednym zadaniu przez przypadek nazbierać tyle wyjątków? Czy istnieją jeszcze podobne przykłady? Może to tylko jakaś tendencja, dopiero obserwacja, którą trzeba by sprawdzić, zanim będzie się opowiadać z pewnością?
I, zresztą jak wyjaśnić sytuację z parą aspektową rozumieć – zrozumieć, gdzie oba czasowniki należą do IV (III) koniugacji (poprzednie „kłopotliwe” słówka należały do II), przy czym forma rozumiej jest utworzona zgodnie z regułami od tematu 3 os. l.mn. (rozumieją), formę zrozumiej uważa się za dopuszczalną (choć miałaby być taka wg reguły), a zrozum jest formą normalną i powszechną? Co jest z czasownikiem weź (I), utworzonym od tematu weźm’, gdzie spółgłoska wargowa w wygłosie ginie? Czy to jest jedyny wyjątek, czy istnieją podobne czasowniki?
Przepraszam Państwa za kłopot i długie tłumaczenie, wiem, że zadaję chyba niełatwe pytanie. Bardzo proszę o pomoc.
Z serdeczną wdzięcznością,
Helena Kazancewa -
Imiesłowowe równoważniki zdań14.02.202014.02.2020Które ze zdań jest niepoprawne?
Wróciwszy ze szkoły zjadłem obiad.
Idąc przez most, wiatr zerwał mi czapkę.
Wychodząc w pośpiechu nie zapomnij, zamknąć drzwi.
-
interpunkcja a cytowanie1.03.20111.03.2011Dzień dobry,
moje pytanie dotyczy interpunkcji w cytowaniu prozy. Gdy pojawia się cytat (np. w jakimś opracowaniu naukowym), a pod nim odnośnik, np. strona, powiedzmy:
Przed jego rządami Rosja nie znała centralizacji (…)
(s. 13)
który nie jest całym zdaniem, ale jedynie pierwszą jego częścią niezakończoną kropką, to czy po „(…)” powinna się pojawić kropka, czy nie?
Serdecznie pozdrawiam! -
na arenie i w arenie4.03.20154.03.2015Weźmy dwa zdania.
1. Na Arenie Archera zgromadziło się 40000 ludzi.
2. W Arenie Archera zgromadziło się 40000 ludzi.
Które z tych zdań należy uznać za poprawne w przedstawionych poniżej sytuacjach?
1. Arena Archera to wielka, architektonicznie zamknięta (zadaszona) hala lub sala.
2. Arena Archera to wielki, architektonicznie otwarty (niezadaszony) stadion.
Jak należałoby przetłumaczyć oryginalne zdanie „There were 40000 people in Archer Arena”, by brzmiało ono możliwie poprawnie? -
o Foggii i korytarzu30.10.200930.10.2009W Foggi – czy w Foggii? „Spotkałem go na korytarzu” czy „w korytarzu”.
Dziekuję i pozdrawiam.
Joanna
-
różnice w odmianie czasowników1.02.20101.02.2010Szanowny Panie Profesorze,
proszę o wyjaśnienie następującej kwestii: formy poprawne czasu przeszłego od czasownika zniknąć to znikła i zniknęła. I obie formy – zgodnie z zasadami języka polskiego – są poprawne. Dlaczego natomiast forma zamkła uchodzi za formę błędną, podczas gdy akceptowalna jest tylko forma zamknęła? Czy to jakiś wyjątek? Czy są inne czasowniki, które w formach czasu przeszłego dopuszczają tylko jeden wariant odmiany?
Dziękuję i pozdrawiam -
ucieknięto?13.09.200213.09.2002Czy poprawna jest forma ucieknięto się – forma bezosobowa od czasownika uciec się, np. „Z braku innych rozwiązań ucieknięto się do zamknięcia placówki”? Dziękuję.
-
w foyer24.11.201324.11.2013Jaki zwrot jest poprawny: na foyer czy we foyer?
-
w przypadku (.) gdy27.02.201227.02.2012Szanowni Państwo!
Czy w następujących zdaniach poprawne byłoby postawienie przecinka nie przed całym wyrażeniem w przypadku gdy, lecz przed słowem gdy?
1. Motyw, który zawsze musi być obecny, w przypadku gdy podstawowy akt prawny przewiduje uprawnienia wykonawcze.
2. Tekst, który należy zastosować, w przypadku gdy komitet jest już ustanowiony na mocy istniejących przepisów.
3. W przypadku gdy w odniesieniu do […] jest to uzasadnione szczególnie pilną potrzebą, […].