zawołanie
  • Małżeństwo a małż, kruczek a kruk, niestety
    13.07.2016
    13.07.2016
    Szanowni Państwo,
    mam trzy pytania, ale wszystkie z etymologii, więc mam nadzieję, że mogę je zadać naraz.
    • Czy małżeństwo ma cokolwiek wspólnego z małżami?
    • Skąd się wzięło niestety?
    • Czy kruczek i kruk mają wspólny rodowód?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Mikłucho-Makłaj

    12.04.2021
    12.04.2021

    Dzień dobry,

    przyjaciel Jarosława Iwaszkiewicza nazywał się Jura (Jerzy) Mikłucho-Makłaj. Jak brzmi w dopełniaczu pierwszy człon jego nazwiska? Słownik podaje za wzór deklinację III (np. matka). Czy na pewno?

    Dziękuję

    Katarzyna

  • problemy gier słownych
    7.05.2011
    7.05.2011
    Witam!
    Czy w języku polskim znajduje się wyraz ole. Czy powinno się uznać ten wyraz w zadaniu typu: „Proszę ułożyć wyrazy z podanych liter – TOLERANCJA”. Czy jest to może wykrzyknik, a jeśli tak, to czy tego typu zawołanie jest uznawane za wyraz?
    Pozdrawiam!
  • kłopoty z wołaczem
    29.07.2002
    29.07.2002
    Jak brzmi wołacz od rewolwerowca?
  • kwestie dialogowe
    13.12.2011
    13.12.2011
    Witam,
    mam problem z zapisem kwestii dialogowych. Czy po znakach ! i ? powinna być wielka, czy mała litera? Przykłady:
    – Jesteś szalony! – Krzyknęła.

    czy
    – Jesteś szalony! – krzyknęła.

    Według mnie poprawne są oba, natomiast wedle innych tylko ten drugi przykład. Mnie się to kłóci, ponieważ w książkach stosuje się oba przykłady, byle konsekwentnie. Zwłaszcza, że przecież ! czy ? kończą zdanie tak samo jak kropka i powinno się stosować po nich wielką literę. Proszę o rozstrzygnięcie.
    Pozdrawiam
  • milicjant u Korczaka

    3.10.2023
    3.10.2023

    Szanowni Państwo,

    zauważyłem, że Janusz Korczak w swoich powieściach używa często na określenie policjanta wyrazu "milicjant", np. "Zawołam milicjanta i każę pana aresztować, że pan awantury w tramwaju wyrabia" ("Kiedy znów będę mały"), "milicjant wręczył Dżekowi wezwanie z komisariatu" ("Bankructwo małego Dżeka"). Czy rzeczywiście już przed wojną oba te wyrazy mogły być w zamiennym użyciu?

  • Narracja w dialogu
    1.06.2016
    1.06.2016
    Zastanawia mnie, jak zapisać w dialogu wtrącenie narratora, które nie odnosi się do wypowiedzi ani do osoby ją wypowiadającej, a występuje w środku kwestii dialogowej. Który wariant będzie poprawny?

    1.
    — Chciałabym, żebyś — mężczyzna spojrzał na nią niepewnie — opuścił ten dom.
    2.
    — Chciałabym, żebyś… — Mężczyzna spojrzał na nią niepewnie. — …opuścił ten dom.

    A może jeszcze inaczej? Bo obie te wersje nie wydają mi się do końca poprawne.
  • Nazwiska w wołaczu
    5.09.2018
    5.09.2018
    Szanowni Państwo,
    czy odmężowska forma np. Ziębowa może mieć w wołaczu formę: pani Ziębowo? Czy wszystkie nazwiska bezwzględnie w wołaczu mają formę mianownikową? Czy ten zwyczaj dotyczy też dawnych czasów, np. końca XIX wieku? W moich stronach, na południu Polski jeszcze po wojnie używano wołacza w odmężowskich formach nazwiska i nie widzę w tym nic nagannego. Podobnie jak w połączeniu: pani Nowak itp. Jaka reguła mówi, że to jest niestosowne?
  • Proszę Państwa: czy talerz stoi?
    10.09.2003
    10.09.2003
    Mam pytanie odnośnie użycia poprawnej formy słowa Państwo (chodzi o osoby). Jeżeli piszę do kogoś list, to używam zwrotu wzywam Państwo czy wzywam Państwa?
    I drugie pytanie: czy używa się formy talerz leży na stole czy talerz stoi?
    Dziękuję za pomoc.
    Ania
  • Spójnik
    11.06.2019
    11.06.2019
    Szanowni Państwo,
    jaką funkcję pełni słowo we fragmencie wiersza Adama Mickiewicza Pieśń żołnierza?

    Wstaję, aż ja w pruskiej ziemi!
    Jak tam lepiej leżeć w błocie.
    W chłodzie. w głodzie i na słocie,
    Ale w Polszcze między swemi!

    Czy mamy tu do czynienia z przypadkiem użycia partykuły opisanym w SJPD jako „spójnik zestawiający zdania współrzędne z uwydatnieniem niezwykłości treści jednego z nich, nagłej zmiany sytuacji itp.”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego