zazwyczaj
  • wielką literą czy dużą literą?
    18.10.2001
    18.10.2001
    Szanowni Państwo. Razi mnie obecnie mówienie piszemy coś wielką literą. Nie może być dużą literą? Z mojej edukacji w szkole podstawowej, a było to około 30 lat temu, zapamiętałem właśnie to drugie określenie, którego teraz praktycznie w szkołach się nie używa. Będę wdzięczny za odpowiedź.
    Pozdrowienia,
    Paweł Gosk
  • Wielkie mi mecyje!
    16.11.2017
    16.11.2017
    Szanowna Pani Profesor,

    moje pytanie dotyczy powiedzenia wielkie mi mecyje. Czym są owe mecyje i czy jest to wyraz używany współcześnie w innych wypowiedziach niż to zacytowane?

    Z poważaniem
    Czytelniczka
  • Więc o co chodzi?
    9.05.2010
    9.05.2010
    Witam!
    Właśnie odbyliśmy z kolegą dyskusję na temat, czy w pytaniu: „Więc, o co chodzi?” powinien być przecinek przed zwrotem o co. Dyskusja pozostała nierozstrzygnięta. Proszę nas rozsądzić.
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • witkacyzmy
    9.04.2008
    9.04.2008
    Szanowni Eksperci!
    Czy jatros i jatromantis to wyrazy-cytaty, czy częściowo spolszczone? Co mogą oznaczać, od jakich wyrazów podstawowych i z jakiego języka pochodzić, które znajdują się w manifeście Witkacego „Z Papierka Lakmusowego’’: neo-pseudkretynizm, neo-kabotynizm, solipsoderyzm, neo-humbugizm, mistyficyzm, fiktobydlęcyzm, i czy błaźnizm, papugizm, małpizm, filutyzm, gitaryzm, piurglabizm są hybrydami? Czy można je uznać za hybrydy złożone z obcej podstawy słowotwórczej i gr. sufiksu -izm, oznaczającego potocznie doktrynę, teorię, kierunek artystyczny np. papugizm: tur. papahan + sufiks -izm (gr. -isma, ismos)?
    Monika Czarnota
  • własność i właściwość
    26.12.2009
    26.12.2009
    Szanowni Państwo,
    znalazłem wśród udzielonych odpowiedzi wyjaśnienie rozróżniania terminów własność i właściwość (nr 9929 i 10600). W dziedzinach ścisłych zwraca się szczególną uwagę na prawidłowe użycie tych słów, ponieważ własność odnosi się do cech pewnej klasy, natomiast właściwość do cech konkretnych przedstawicieli (obiektów) danej klasy (patrz: W. Nowicki: O ścisłość pojęć i kulturę słowa w technice, W. Komunikacji i Łączności, Warszawa 1978).
    Krzysztof Milczewski
  • w okolicach

    7.03.2022
    7.03.2022

    Czy wyrażenie „w okolicach lat 19451950” jest poprawne? Pozdrawiam.

  • WordPress
    29.01.2009
    29.01.2009
    Witam,
    WordPress to jeden z najpopularniejszych silników blogowych. I tutaj moje pytanie: czy słowo WordPress można odmieniać? Większość blogerów zazwyczaj odmienia to słowo (Wordpressa, WordPressie), reszta używa tylko jednej formy.
    Pozdrawiam,
    Rafał Cieślak
  • W połowie pełny
    24.05.2017
    24.05.2017
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwości co do poprawionej pisowni wyrażenia: w połowie pełny (w odniesieniu do, na przykład, kontenera). W końcu pełny znaczy: ‘napełniony, całkowicie zapełniony’. Czy taka budowa wyrażenia jest poprawna, czy też należy używać na przykład sformułowania: wypełniony w połowie? Jednak wypełniony również oznacza coś już napełnionego po brzegi. Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
    Z wyrazami Szacunku
    Marcin Sawicki
  • wpół do dwudziestej?
    20.09.2011
    20.09.2011
    Niedawno mimochodem na pytanie „Która jest godzina?” odpowiedziałem: „Jest wpół do dwudziestej”. Moje pytanie brzmi tak: czy popełniłem błąd językowy w mojej odpowiedzi?
    Zazwyczaj wyrażenie wpół do występuje w połączeniu z tym potocznym sposobem podawania czasu, zawężonym do dwunastu liczebników odpowiadających godzinom. Czy użycie go z formalną normą podawania godzin jest błędem?
  • wpół przymknięty czy wpółprzymknięty?
    5.04.2002
    5.04.2002
    W „Innym słowniku języka polskiego PWN” w haśle wpół jest przykład „Wyjął z teczki wpół wyblakłą kartkę papieru”. Ale jest też hasło wpół- jako cząstka tworząca przymiotniki. W „Nowym słowniku ortograficznym PWN” mamy więc hasła wpółobłąkany, wpółprzegniły itd. Szczególnie mnie intryguje, dlaczego inną miarę przyłożono do słów przegniły i wyblakły, skoro oba są takim samym przypadkiem gramatycznym – albo obydwa są przymiotnikami, albo (w zależności od szkoły) obydwa są imiesłowami biernymi.
    Jeszcze lepszy przykład (bo dotyczący tego samego wyrazu) można znaleźć w „Słowniku języka polskiego” pod red. W. Doroszewskiego. W haśle wpół czytamy: „Zarzucił wędkę i wpół przymkniętymi oczami obserwował korek na wodzie"; ale oprócz tego jest osobne hasło wpółprzymknięty.
    Przypomina to trochę problem pisowni nie z imiesłowami – w jednych kontekstach rozróżnienie między pisownią łączną i rozdzielną było istotne, kiedy indziej treści wyrażone przez jedno i drugie były niemal synonimiczne. Wygląda na to, że tu jest podobnie i że w zasadzie dałoby się obronić pisownię wpół przegniły wbrew słownikowemu rozstrzygnięciu. Czy jednak rzeczywiście? I co wtedy z przymiotnikami nie pochodzącymi od czasowników?
    Proszę o wyjaśnienie tej trudności.
    Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego