założenia

  • Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze

    12.05.2023
    12.05.2023

    Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

    Z poważaniem BT

  • Nie ma, nie było, nie będzie
    8.04.2011
    8.04.2011
    W niedawnej odpowiedzi prof. Bańki pojawiło się sformułowanie małżeństwa osób jednej płci. Wydaje mi się, że poloniści powinni dbać o logiczność własnych (a czasem i cudzych) wypowiedzi. Rzecz w tym, że nie ma, nie było i nie będzie małżeństw osób jednej płci, tak jak nie ma mosiężnego plastiku ani 6-osobowych kwartetów. I żadna ustawa tego nigdy nie zmieni.
  • nieodmienność nazwiska na życzenie
    28.10.2011
    28.10.2011
    Wiem, że problem odmiany nazwisk był poruszany w poradni już wielokrotnie i powinniśmy je odmieniać, ale jak postąpić w przypadku, gdy właściciel nazwiska sobie tego nie życzy? Zapraszamy Wojciecha Spirydowa czy Wojciecha Spirydow, Kamila Jacobsa czy Kamila Jacobs, Damiana Odora czy Damiana Odor, Adriana Fąsa czy Adriana Fąs, Zofię Tyburczą czy Zofię Tyburczy?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • (Nie)powtórzone spójniki
    22.05.2018
    22.05.2018
    Czy w zdaniu takim jak: Czyżby coś się zmieniło od 2012 roku(,) czy może po prostu czegoś nie rozumiem? należy stosować regułę [373] o stawianiu przecinków po powtórzonych spójnikach rozłącznych (lub partykule czy)? W końcu partykuła czyżby jest bliskim znaczeniowo przekształceniem partykuły czy — można by ją tu bez dużej szkody na czy zamienić. Może to nadinterpretacja reguły, ale chciałem się upewnić.
    A taki przykład: Lepiej by zatańczył to albo tamto(,) alboby w coś zagrał?
  • nieumienie, niepotrafienie
    3.10.2011
    3.10.2011
    Zastanawiam się, czy forma rzeczownika od czasownika nie umieć będzie wyglądać jak nieumienie, czy raczej nieumiejętność będzie tutaj właściwą odmianą? Analogicznie nie potrafić – niepotrafienie? Czy te słowa są poprawne?
    Pozdrawiam
  • no
    17.04.2008
    17.04.2008
    Witam,
    chciałam zapytać o to, czy po partykule no należy stawiać przecinek. Niestety nie udało mi się znaleźć informacji na ten temat w znanych mi opracowaniach. Z jednej strony wydaje mi się, że w zwrotach np. „No ale…”, „No bo…” powinno się postawić przecinek, z drugiej – wypowiadając je, nie robimy (tak mi się wydaje) pauzy.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Noble Bank
    13.07.2006
    13.07.2006
    Szanowni Państwo,
    czy powinnam odmieniać nazwę banku Noble Bank, jeśli tak, to w jaki sposób i dlaczego? Z góry dziękuję.
    Z poważaniem
    Ewa Pysiewicz
  • Numerowanie elementów publikacji
    31.01.2017
    31.01.2017
    Droga Redakcjo,
    pytanie dotyczy kwestii redakcyjnych. Załóżmy, że artykuł, który ma się ukazać w czasopiśmie, został podzielony na dwie części: część pierwsza ukaże się w numerze 4, a druga w numerze 5. Czy numeracja rysunków, zdjęć i śródtytułów z części pierwszej powinna być kontynuowana w części drugiej?

    Z poważaniem
    Kasia

  • obcojęzyczne nazwy hoteli
    16.02.2011
    16.02.2011
    Witam,
    czy w zapisie nazw hoteli, restauracji, kawiarni z języka obcego stosować kursywę (zrezygnować z cudzysłowów można). Jeśli tak, dotyczy ona słów hotel, restauracja? Przykładowo: Restaurant du Vesuve, hotel Roma, hotel König von Ungarn, Hotel de L'Esperance.

  • Odmiana nazw niemieckich miast

    23.02.2023
    23.02.2023

    Dzień dobry.

    Mam pytanie: jak wygląda w języku polskim odmiana następujących nazw miast:

    – Bad Langensalza

    – Bad Urach

    – Offenbach am Main

    – Wiesentheid

    – Donauwörth.

    Dziękuję.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego