zilustrować
  • Oznaczanie przerw w transmisji radiowej
    24.04.2017
    24.04.2017
    Moje pytanie dotyczy zastosowania wielokropka w sytuacji cytowania fragmentarycznej wypowiedzi – przykładowo przerywanej zakłóceniami transmisji radiowej.
    Mianowicie, czy powinno się umieścić pomiędzy odseparowanymi fragmentami wypowiedzi dwa wielokropki przylegające do wyrazów po obu „stronach” zakłócenia, czy też wyłącznie jeden przed pojawieniem się luki? Poniższe przykłady powinny jaśniej zilustrować problem:
    …zniknęli w okolicy…
    …natychmiast rozpocząć poszukiwania
  • perfum i perfumy
    15.04.2015
    15.04.2015
    Z pluraliami tantum jest tak, że choć czasem łatwo utworzyć liczbę pojedynczą, choć się ona przydaje i choć praktycznie jest w użyciu, to… trudno przekonać do niej językoznawców. Np. wyraz perfuma oceniono tu negatywnie już 4 razy. Perfumy jako roztwór rzeczywiście nie potrzebują l. poj., ale czy perfuma w znaczeniu 'pojemnik perfum' (jak woda w znaczeniu 'butelka wody') jest do przyjęcia? A perfumka? Żona mówi „Kup mi perfumkę” i to jest całkiem inny przekaz niż „Kup mi perfumy”.
  • pod auspicjami
    29.12.2008
    29.12.2008
    Witam,
    można czasem spotkać słowo auspicja (-e?) w zdaniach typu: „Konkurs organizowany jest pod auspicjami stowarzyszenia…”. Nie ma tego słowa w sjp.pwn.pl w wyżej użytym znaczeniu. Jak więc wygląda sprawa z auspicjami?
    1) Czy to słowo jest poprawie używane?
    2) Dlaczego go nie ma w słowniku?
    3) Co dokładnie oznacza?
    4) Czy ma liczbę pojedynczą i jak się je odmienia?
    Z góry dziękuję za informacje,
    Pozdrawiam,
    wiktor
  • pomagać do czegoś?
    28.11.2013
    28.11.2013
    Zauważyłam ostatnio w art. 291 i 292 Kodeksu karnego wyrażenie pomagać do i zaczęłam się zastanawiać, czy takie połączenie jest poprawne. Po wyszukiwaniu w korpusie (wersja demonstracyjna) znalazłam te wyrazy w takim samym znaczeniu również w art. 122 Kodeksu wykroczeń, w reszcie wyników były one użyte w innym sensie (np. pomagać do końca). Skąd w tekstach prawnych taka konstrukcja, której nie używa się (czy na pewno?) w języku ogólnym, i czy jest ona poprawna?
  • potrzebować
    25.03.2007
    25.03.2007
    Szanowni Państwo!
    Coraz częściej słyszę wypowiedzi, w których czasownik potrzebować łączy się z bezokolicznikiem, np. „Potrzebuję napisać odpowiedź”, „Potrzebuję tam iść”. Takie formy wydają mi się wyjątkowo nietrafione. Nauczony jestem używać czasownika potrzebować w połączeniu potrzebować czegoś, a nie potrzebować zrobić coś. Proszę o opinię, na ile moje uprzedzenie do formy potrzebować zrobić coś jest uzasadnione.
    Z poważaniem
    Jarosław Mężyk
  • Poza urodą

    8.01.2022

    Dzień dobry,

    Proszę o wyjaśnienie roli ("wyłączającej z / włączającej do" zakresu odniesienia zdania) przyimka poza, a przy okazji i sensu poniższego zdania: Rzeczywiście, obu paniom natura nie poskąpiła – poza urodą – twardych charakterów i sporych temperamentów. Mam wątpliwości, czy autor tej wypowiedzi chwali urodę i przymioty obu pań, czy raczej tylko cechy ich charakterów...

  • problemy z Charliem
    29.07.2016
    29.07.2016
    Adam Wolański w Edycji tekstów (s. 93) podaje odmianę: Charlie, Charlie’ego, Charlie’emu, z Charlie’m. Reguła [248] Wielkiego słownika ortograficznego PWN każe jednak nazwy osobowe na -i, -ie zapisywać bez apostrofu (zob. np. hasło Chaplin: Charliego, Charliemu, z Charliem); podobnie w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN (s.v. Charlie). Który wariant jest Państwa zdaniem lepszy?
  • protagonista
    28.05.2010
    28.05.2010
    W ostatnim czasie – szczególnie chyba w Internecie – rozpowszechniło się użycie słowa protagonista w znaczeniu 'główny bohater (książki, filmu, gry)'. Intuicja podpowiada mi, że to prosta kalka angielskiego sensu tego słowa. Ale może się mylę i możemy powiedzieć, że „Wokulski to protagonista powieści Prusa”?
    Z wyrazami szacunku,
    Tomek Romaniuk
  • przecinek przed powtórzonym czy
    14.07.2003
    14.07.2003
    Dzień dobry,
    Kolejny raz zamieszczam pytanie o przecinek przed słowem czy. Chodzi o sytuację, w której pierwsze wystąpienie tego słowa wprowadza zdanie podrzędne, a drugie łączy człony tego zdania. Np. „Nie wiem, czy mam tu postawić przecinek(,) czy nie”. W różnych źródłach spotykam się z różnymi wersjami. Na przykład w odpowiedziach Poradni przecinek przed drugim czy występuje, a z kolei profesor Miodek pisze, że tak być nie powinno („Zapytał, czy napije się kawy czy herbaty”). Czy jest to jakoś zróżnicowane (tzn. w pewnych przypadkach stawiamy przecinek, a w innych nie), a może obowiązuje tu dowolność?
  • przecinek przed tym, co konieczne
    5.02.2015
    5.02.2015
    Chcę zapytać o wyrażenia z to co, wszystko co itp., gdzie po zaimku co nie ma już czasownika. Czy przed co stawia się wtedy przecinek, czy nie? Przykłady:
    Trzeba zostawiać to co ciemne, co grzeszne.
    Widząc to co dobre i to, co wymaga przemiany, zobacz też nadchodzącego Pana.
    Człowiek wygrywa, jeśli trwa w tym co słuszne.
    Niech więc nie pociąga nas to co efektowne, ale to co prawdziwe.
    Idź za wszystkim co dobre i słuszne.
    Wybieraj wszystko co szlachetne.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego