znak-czasu-czasów
  • wół, bawół, piżmowół
    18.12.2008
    18.12.2008
    Szanowni Eksperci,
    czy poprawnie jest: spod znaku bawołu, cechy bawołu, rok bawołu, przekonać bawoła? Dziękuję i pozdrawiam,
    Joanna
  • w – we
    25.03.2009
    25.03.2009
    Kiedy pisze się w, a kiedy we? jest na to jakaś reguła?
  • wypluć malinę, czyli wydąć wargi
    23.02.2008
    23.02.2008
    Czy istnieje w języku polskim odpowiednik angielskiego to blow a raspberry? Polega to na wystawieniu języka i gwałtownym wypuszczeniu powietrza, co daje raczej charakterystyczny dźwięk. W słowniku angielsko-polskim ten gest (?) przetłumaczony jest jako 'pogardliwe prychnięcie', ale ciekawi mnie, czy jest na to jakaś inna nazwa.
    Pozdrawiam.
  • wyraz i słowo
    28.06.2004
    28.06.2004
    Bardzo proszę o opinię w sprawie synonimiczności słów: słowo i wyraz. Wydawało mi się, że wyraz pasuje do słowa pisanego (wyraz w zdaniu, w tekście). W kontekście mowy raczej użyłbym słowa (powiedz/wypluj słowo, a nie wyraz). Niedawno przekonywano mnie, że to synonimy – sprawdziłem w słowniku (nowym) i rzeczywiście chyba można je stosować wymiennie. Cały czas mam jednak problem – nie potrafię „przestawić słów w zdaniu” i „mówić wyrazów”.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Piotr Krawczyk
  • Wyrażanie siebie przez osoby niebinarne

    1.05.2024
    1.05.2024

    Dzień dobry! Czytam właśnie książkę, w której głównym bohaterem jest osoba niebinarna. Gdy się wypowiada, użyte są formy ze znakiem podkreślenia ("_"). Na przykład: „zrobił_m”, „widział_m”, „chciał_bym”. Jak takie formy czytać na głos?

  • x czy ks przed końcówką?
    6.12.2002
    6.12.2002
    Chciałbym zapytać o pewne niekonsekwencje pojawiające się w waszych odpowiedziach dotyczących odmiany nazwisk zakończonych na -x. W odpowiedzi zatytułowanej Cezex… czytamy: „Po drugie zaś, inne słowa zakończone literą x, w szczególności nazwiska, nadal trzeba odmieniać po staremu, np. Rex, Rexa, Rexowi, Rexem, ale Reksie (przykład przytoczony w komunikatach Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, nr 2 z 2001 roku)”. Natomiast w odpowiedzi Lex Pani K. Sobolewska radzi odmieniać nazwisko Hendrix – Hendriksa. Jak więc należy odmieniać nazwiska zakończone na -x?
  • zapis liczb
    7.03.2006
    7.03.2006
    Dzień dobry.
    Mam pytanie o to, jak zapisywać liczby w tekście, np. w artykule zawierającym pewne dane liczbowe, ale nie w nadmiarze. Jednocyfrowe zapisuję z reguły słownie (cyfry pozostawiam np. w wyliczeniach 1-5 owiec, 8 psów), a dłuższe – cyframi, ale pełne setki – zazwyczaj słownie. Czy popełniam błąd, mieszając rodzaje zapisu? I czy jest tutaj jakaś dobra zasada?
    Małgorzata
  • Zapis liczebników porządkowych

    27.01.2024
    27.01.2024

    Właściwie jest to bardziej pytanie, niż prośba o poradę, ale to zagadnienie mnie dość interesuje, a nigdzie nie potrafię znaleźć na nie odpowiedzi.

    Otóż konstrukcja liczebników liczbowo-słownych taka jak „4-ty”, „15-ta”, „200-ny” jest niepoprawna, jednak za czasów II Rzeczypospolitej była ona używana powszechnie (np. w tytule piosenki Eugeniusza Bodo „Umówiłem się z nią na 9-tą”); (nawet mój dziadek uczył mnie, że zapis ten jest poprawny).

    Jestem bardzo ciekaw, dlaczego uznano ją za błędną, skoro na pierwszy rzut oka jest ona niezwykle praktyczna.


    Pozdrawiam,

    Dominik Maksymilian

  • zapis tekstów gwarowych
    9.10.2008
    9.10.2008
    Czy w tekście stylizowanym na mowę górali należy ch zamieniać na h? Taką ortografię można znaleźć u Tetmajera (Na skalnym Podhalu), gdzie są brzuhy, hłopy, Hohołów, ciho, phał, rahować, hmury… Czy dotyczy to każdego ch? (Przykładowo Chełmża i Tarchomin w takim tekście byłyby Hełmżą i Tarhominem?).
    Jeszcze bardziej tajemnicze jest rozróżnianie przez Tetmajera narratorskiego Dunajca od cytowanego Dónajca, podczas gdy generalnie u zachowuje – jakie jest tego wytłumaczenie?
  • Zapis zakresów liczb w wyrazach złożonych
    14.11.2018
    14.11.2018
    Szanowni Państwo,
    chłopiec, który ma 6 lata, jest chłopcem 6-letnim, zaś chłopiec, który ma 8 lat, jest chłopcem 8-letnim. Czy da się to połączyć i napisać Zajęcia do chłopców 6-8-letnich? Oczywiście można opisowo napisać Zajęcia dla chłopców w wieku 6-8 lat bądź od 6 do 8 roku życia, ale czasem liczy się każdy znak i trzeba rzecz ująć możliwie najkrócej. Czy forma 6-8-letnich jest Państwa zdaniem w porządku? A może da się tu zapisać inaczej?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego