zrobić
  • Decydent finalny

    30.12.2022
    30.12.2022

    Dzień dobry, chciałabym poprosić o opinię czy sformułowanie decydent finalny/ decydent niefinalny jest zasadne, biorąc pod uwagę znaczenie słowa decydent/decydować.

  • dobrze albo wcale
    27.05.2004
    27.05.2004
    1) Zrób to dobrze albo wcale.
    2) Zrób to dobrze albo wcale tego nie rób.
    Czy zastosowany w pierwszym zdaniu skrót składniowy jest dopuszczalny?
  • Do 15 listopada…
    9.01.2019
    9.01.2019
    Szanowni Państwo,
    czy można założyć, że sformułowanie typu należy coś zrobić do 15 listopada niemal zawsze znaczy, że należy to zrobić do tej daty włącznie? Chyba nie spotykam się w praktyce z inną interpretacją.

    Z wyrazami szacunku i najlepszymi życzeniami świątecznymi!
    Czytelnik
  • Dwa dylematy językowe

    1.01.2024
    1.01.2024

    Szanowna Redakcjo,

    czy wyrażenia znajdujące się w powszechnym użyciu: „traktować kogoś z wyrozumieniem” oraz „traktować kogoś z wyrozumiałością” znaczą to samo?

    Jeśli mogę wtrącić mój drugi językowy dylemat: stosujemy zwrot„nie rozumiem pytania” ale dodając partykułę z przysłówkiem „nie bardzo” zmieniamy przypadek rzeczownika na „nie bardzo rozumiem pytanie”. Czy jest to poprawne?

    Z wyrazami szacunku

    Maciej

  • elfy i elfowie
    4.02.2002
    4.02.2002
    Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:
    Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.

    Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?

    Z tolkienowskim pozdrowieniem,
    Ruginwaldus
  • elfy i elfowie
    26.02.2007
    26.02.2007
    Witam :).
    Mam pytanie w sprawie odmiany słowa elf. Czy liczba mnoga wyrazu elf to ci elfowie czy te elfy? Otóż niedawno spotkałam się z tą pierwszą formą, a zawsze byłam przekonana, że mówi się: te elfy, idziemy odwiedzić / zobaczyć elfy… itd. Dodam, że też jako elfowie był odmieniony ten wyraz w filmie.
  • Energa Operator
    25.06.2019
    25.06.2019
    W przypadku nazw firmowych składających się z dwóch członów, do którego z nich dopasowujemy czasownik? Energa Operator zrobił czy zrobiła?
    Dziękuję
  • formy żeś / žes w języku polskim i czeskim
    29.03.2010
    29.03.2010
    Szanowni Państwo!
    W języku czeskim forma žes ma charakter zarówno potoczny, jak i archaiczny (czy też może: książkowy). Czy polskie żeś pozbawione jest tego drugiego nacechowania?
    Pozdrawiam,
    Grzegorz Korzeniowski
  • Gadu-gadu, a walizka po peronie skacze
    29.06.2012
    29.06.2012
    W Polityce z 23 marca 2002 Ludwik Stomma napisał m.in.: „I taką właśnie porę roku wybrał nasz ukochany minister zdrowia, by zrobić istny podrzut myszaty (jest i taka ohyda), ogłaszając, iż środki antykoncepcyjne nie będą refundowane. Oczywiście gadu-gadu, a walizka po peronie skacze (…)”. Jakie jest źródło owego powiedzenia o skaczącej walizce? Wielu 50- i 60-latków z mojego otoczenia go używa.
  • Gdzie szukać znaczenia przysłów?
    8.12.2007
    8.12.2007
    Prosiłabym o pomoc: mam na jutro wyjaśnić poniższe zdania, ale nie wiem, w jaki sposób. Oto pytanie: objaśnij, co oznaczają poniższe powiedzenia i w jakich sytuacjach można ich użyć. Oto zdania: „Bez garnka nie zrobi zupy kucharka”, „Każdy garnek znajdzie swoją przykrywkę”, „Przygania kocioł garnkowi, a sam smoli” „,Zawrzało jak w garnku”. I właśnie nie wiem, co z tym zrobić, bardzo bym prosiła o pomoc.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego