Ć
  • emfatyczne
    8.04.2010
    8.04.2010
    Czym jest i co oznacza cząstka (wolnoć, Tomku albo giezłeczkoć w Trenach Kochanowskiego)? Jak i kiedy się jej używa? Czy można ją dodawać do dowolnego słowa? Czy jej postać zależy od tego, do jakiej głoski jest doklejona (tak jak np. -ż/-że, które zależy od tego, czy wyraz kończy się samogłoską)?
  • Polskie pismo narodowe

    24.11.2022
    12.06.2017

    Litery, których używamy, to alfabet łaciński, a cyfry są arabskie. Mimo tego istnieje wiele krojów pisma, w komputerach liczne czcionki itp. Czy gdzieś jest oficjalnie określona polska typografia? Z czego wynika, że np. siódemka ma „poprzeczkę” w połowie wysokości? Małe „a” czasami jest pisane z brzuszkiem, a czasami jako „o” z haczykiem z tyłu. Która wersja jest poprawna i czy gdzieś takie niuanse są opisane, może istnieje jakaś norma określająca jak powinny wyglądać litery w języku polskim?

  • Ukraińskie nazwisko Wychowanec´

    21.01.2024
    21.01.2024

    Witam,

    mam pytanie dotyczące transkrypcji ukraińskiego nazwiska Вихованець. Spotkałam się z zapisem "Wychowaniec", który wydaje się poprawny, jednak z zasad transkrypcji na stronie https://sjp.pwn.pl/zasady/Uwagi-szczegolowe-do-transkrypcji-wyrazow-ukrainskich;629712.html wynika, że na końcu wyrazu powinien znaleźć się znak zmiękczenia, czyli "Wychowanieć". Nie brzmi to dobrze i nie znam przykładów potwierdzających stosowanie takiej zasady w przypadku tej konkretnej końcówki. Będę wdzięczna za rozstrzygnięcie.

  • Wymowa elementów oznaczane w piśmie jako ę i ą

    9.03.2024
    9.03.2024

    Szanowni Państwo,

    jak realizujemy w wymowie nosówki ą i ę w wygłosie i w śródgłosie przed spółgłoskami zwarto-wybuchowymi, szczelinowymi, współotwartymi i zwarto-szczelinowymi?

  • Odmiana imienia w mongolskiej baśni

    11.07.2021
    1.07.2021

    Szanowni Państwo,

    W książce dla dzieci z baśniami z Mongolii, nad którą pracuję, pojawia się imię Tsartsaa. Czy odmiana Tsartsaa-Tsartsy (z pominięciem podwojonego a) byłaby akceptowalna? Chciałabym zachować możliwie prostą pisownię ze względu na odbiorców i jednocześnie zdecydować się na zapis poprawny językowo.

    Pozdrawiam

    Ilona Siwak

  • ojciec

    19.01.2024
    19.01.2024

    Szanowni Państwo, czy mógłbym prosić o wyjaśnienie przemian historycznych współczesnego słowa ojciec w liczbie pojedynczej i mnogiej w języku polskim?

    Pozdrowienia, Krzysztof

  • Tłumaczenia ukraińskich nazw własnych instytucji

    23.11.2023
    23.11.2023

    Szanowni Państwo,

    na wielu stronach internetowych tłumaczy się ukraińskie nazwy własne w sposób, który jest moim zdaniem kalką językową. Pisze się przykładowo: Narodowa Akademia Nauk Ukrainy czy Lwowska Narodowa Naukowa Biblioteka Ukrainy. W moim odczuciu powinno się te nazwy tłumaczyć: Ukraińska Narodowa Akademia Nauk i Ukraińska Narodowa Biblioteka Naukowa we Lwowie.Jeśli się mylę, bardzo proszę o wyprowadzenie mnie z błędu.

    Z poważaniem

    Paweł J.

  • Васіль БыкаўWasil Bykau po polsku
    12.04.2015
    12.04.2015
    W białoruszczyźnie końcowe w ulega ubezdźwięcznieniu nie do f, ale u niezgłoskotwórczego. W polszczyźnie Bronisław wymawiamy bronisłaf, natomiast po białorusku pisze się tak, jak się wymawia: Branisłaŭ. W przypadkach zależnych w obu językach głoska w wraca, mamy więc w piśmie i mowie Bronisława i Branisława. W zamieszczonej przez Państwa poradzie zalecono formę dopełniacza Bykaŭa. Jest to jednak potworek językowy, trudny do wymówienia łamaniec. Czy nie lepiej odmieniać Bykawa?
  • Instytut Nikołaja F. Gamalei

    13.10.2020
    13.10.2020

    Dzień dobry,

    w kontekście aktualnie trwającej pandemii i prac nad szczepionką na COVID-19 często w mediach wymienia się rosyjską placówkę naukową, która przoduje w tych pracach nazywając ją w skrócie Instytutem Gamaleya.


    Czy ta forma jest poprawna? Pan Nikołaj Gamaleja, zasłużony ukraiński mikrobiolog, miał nazwisko, które wydaje się odmieniać w języku polskim. Ponadto, niezrozumiałe jest dla mnie użycie w nazwisku litery y. Czy nie powinniśmy pisać - Instytut Gamalei?


    Pozdrawiam!

  • Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.

    21.02.2024
    21.02.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego