ćwicz.
  • Wstyd nie odmieniać nazwisk…
    7.02.2019
    7.02.2019
    Kiedy w pracy mówię o konieczności odmieniania nazwisk w pismach, napotykam na zdecydowany opór współpracowników. Zdecydowana większość uważa, że „wymyślam głupoty” oraz że bardziej urzędowo (!) jest, gdy nazwisko pozostaje nieodmienione. Dlatego proszę o podpowiedź, po jaką publikację z tego zakresu powinnam sięgnąć, żeby zwiększyć swoją wiarygodność i umieć odpowiedzieć na wszystkie podchwytliwe pytania typu „A jak odmienisz takie-i-takie nazwisko”.
  • wtrącenia i przecinki
    5.06.2009
    5.06.2009
    Czy następujące zdanie jest poprawne: „Każde, nawet najlepsze wakacje kiedyś się kończą”? Chodzi mi o to, czy po słowie każde powinien być przecinek? Może to zdanie w ogóle powinno wyglądać tak: „Każde, nawet najlepsze, wakacje kiedyś się kończą”, a może tak: „Każde nawet najlepsze wakacje kiedyś się kończą”?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Wyrobić w sobie
    10.05.2019
    10.05.2019
    Które z poniższych zdań jest poprawne?
    1. Musisz wyrobić sobie instynkt biznesowy.
    2. Musisz wyrobić w sobie instynkt biznesowy.
  • za zaliczeniem
    16.06.2003
    16.06.2003
    Jestem ciekawa, jak to jest z zapożyczeniem z języka rosyjskiego za zaliczeniem – czy jest ono błędem leksykalnym, czy nie? Na ćwiczeniach z kultury języka poprawiamy je jako błąd, dlatego zdziwiłam się, gdy przy zamawianiu słownika spotkałam takie wyrażenie na Waszych stronach. Wiem, że ono jest w częstym użyciu, ale czy tylko dlatego jest poprawne?
    Dziękuję.
  • za zaliczeniem – raz jeszcze
    10.10.2003
    10.10.2003
    Przeczytałem w Poradni następujące pytanie: „Jestem ciekawa, jak to jest z zapożyczeniem z języka rosyjskiego za zaliczeniem – czy jest ono błędem leksykalnym, czy nie? Na ćwiczeniach z kultury języka poprawiamy je jako błąd, dlatego zdziwiłam się, gdy przy zamawianiu słownika spotkałam takie wyrażenie na Waszych stronach”.
    Zdziwiło mnie określenie wyrażenia za zaliczeniem jako potencjalnie niepoprawnego rusycyzmu. Wydaje mi się bowiem, że rosyjski odpowiednik brzmi nałożennym płatieżom. Pan Mirosław Bańko w swojej odpowiedzi nie odniósł się do pochodzenia wspomnianego wyrażenia – czy mogę prosić o dodatkowy komentarz w tej sprawie?
    Przy okazji chciałbym zapytać, czy i inne wyrażenia z przyimkiem za są uważane za rusycyzmy? Dotychczas wydawało mi się, że jest wręcz przeciwnie, a polskiemu za odpowiada najczęściej rosyjskie po. W języku ukraińskim analogiczne do polskich konstrukcje z za uważa się za całkowicie poprawne i rodzime, w przeciwieństwie do konstrukcji z po, traktowanych jak rusycyzmy – np. ros. po sogłasiju – ukr. za zhodoju (niepoprawnie: po zhodi) – pol. za zgodą; ros. po priedjawleniju – ukr. za predjawlenniam (niepoprawnie: po predjawlenni) – pol. za okazaniem.
    Pozdrawiam
    Łukasz Starzak
  • zejść na dół
    23.12.2013
    23.12.2013
    Witam.
    Pytań o pleonazmy było już bez liku, na jednym z portali poświęconych pisaniu wynikła jednak dyskusja dotycząca schodzenia. Jak wiemy, schodzenie w dół to masło maślane, co jednak ze schodzeniem na dół? Dla mnie to również pleonazm, niektórzy jednak go bronią stwierdzając, że w tym złożeniu dół nie jest określeniem kierunku, tylko miejsca. Co na to Pan Profesor?
    Pozdrawiam,
    Anna Grzanek
  • Zlatynizowane hellenizmy
    3.10.2016
    3.10.2016
    Dlaczego nie mamy dziś musejonów, nie mówimy o bitwie pod Aktionem czy o tym że stolicą Cesarstwa Wschodniorzymskiego był Bizantion (przemianowany przez cesarza Konstantyna Wielkiego na Konstantynopol), a zamiast tego mamy muzea, mówimy o Akcjum i Bizancjum? Czy zachodzi taka ogólna prawidłowość, że grecka końcówka -on jest zamieniana na łacińskie -um?
  • Zwierzę – co czy kto?
    24.01.2016
    24.01.2016
    Moje dziecko (klasa pierwsza SP) w zeszycie do języka polskiego miało za zadanie utworzyć pytania do podanego zdania: Ala karmi ptaki.
    Syn napisał: Kto karmi ptaki? i Co karmi Ala? drugie pytanie zostało poprawione przez nauczycielkę na: Kogo karmi Ala?
    W książce jest analogiczne zadanie: Sarna lubi sól. PYTANIE: Kto lubi sól? Wg mnie kto i kogo dotyczą ludzi, a pytania z ćwiczeń powinny zaczynać się co.
    Jak i dlaczego powinno być postawione pytanie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego