Łukasz
  • Jałowęsy
    21.02.2008
    21.02.2008
    Witam,
    chciałbym dowiedzieć się, jaka jest etymologia nazwy Jałowęsy. Jest to wieś leżąca w województwie świętokrzyskim, powiat Opatów. Źródła podają również wcześniejsze nazwy Ialovans, Ialowaszy. Czy nazwa tej miejscowości może pochodzić od przymiotnika jałowy/jałowa (gleba)? Dodam, że ziemie w tamtej okolicy są raczej żyzne.
    Pozdrawiam,
    Łukasz Piekarz
  • Jedliśmy i pili
    25.10.2013
    25.10.2013
    W języku literackim w wypadku użycia w jednym zdaniu kilku czasowników w pierwszej osobie liczby mnogiej czasu przeszłego drugi i następne otrzymują końcówkę charakterystyczną dla trzeciej osoby, np. jedliśmy i pili. Bardziej dla mnie naturalne jest jednak użycie takich samych końcówek w wypadku wszystkich czasowników: jedliśmy i piliśmy. Jakie jest pochodzenie i nazwa tej formy? Czy sformułowanie: jedliśmy i piliśmy zawiera w każdym wypadku błąd gramatyczny (też w języku potocznym)?
    Łukasz
  • jedno- i dwudniowe
    5.12.2001
    5.12.2001
    Czy można napisać: „Znicze jedno-, dwu- i tygodniowe”, czy też trzeba: „Znicze jedno- i dwudniowe, a także tygodniowe”, na przykład? Zobaczyłem podobny napis na budzie kwiaciarsko-upominkowej i zaintrygował mnie ten problem…
    Wdzięczny będę za odpowiedź,
    Łukasz Kaleta
  • jemu czy Jemu?
    11.06.2012
    11.06.2012
    Szanowni Państwo,
    czy pisanie dużą literą zaimków w trzeciej osobie, gdy w korespondencji z kimś piszemy o innej osobie: Ona, Jemu, Ich itp. jest ogólnie przyjętym zwyczajem, czy też pewną ekstrawagancją? Spotykam różne opinie na ten temat – niektórzy twierdzą, że to niezbędny przejaw szacunku do osób, o których piszemy. Inni skłonni sa uznać to za przesadną egzaltację stylu.
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • Jeszcze o funkcjonalizacji i funkcjonalizowaniu
    4.02.2019
    4.02.2019
    Szanowni Państwo,
    co do słowa sfunkcjonalizowany: w sensie użytym w zapytaniu: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Sfunkcjonalizowany;19138.html pochodzi ono z języka specjalistycznego, a właściwie żargonu chemików organików i nie ma nic wspólnego z funkcjonalnością. Funkcjonalizacja to dołączenie tzw. grupy funkcyjnej zmieniającej właściwości np. materiału czy związku chemicznego, a takie nietypowe utworzenie słowa wynika z ang. functionalization, zaś grupa funkcyjna w tym języku to functional group. Grupa funkcyjna zresztą nazywana jest w żargonie funkcją.
    Łukasz
  • Jeszcze o kardynale

    15.04.2021
    15.04.2021

    Odnośnie porady dot. księdza kardynała.

    Czy nie jest tak, że w polskiej etykiecie po prostu przyjęło się mówić do mężczyzny świeckiego pan, a do duchownego ksiądz? Ksiądz kardynał, to jak np. pan generał albo pan profesor. To drugie to jakiś stopień lub tytuł zawodowy. Jeśli chcemy mówić bez tytułów, powiemy odpowiednio proszę księdza lub proszę pana.

    Zaś w nazwie ulicy nie używa się pana, ale jednak jeśli ulicy patronuje duchowny bez tytułów, to zwykle jest to ulica księdza X.

    Łukasz

  • Jeszcze o kworum

    16.11.2021
    16.11.2021

    Odnośnie pytania o kworum  - otóż wydaje się, że w pewnych specyficznych użyciach słowo kworum, w znaczeniu "grono wybranych osób" mogłoby tworzyć liczbę mnogą, gdy mówimy o różnych takich kworach na przykład występujących w różnym czasie lub różnym składzie. Takie użycie spotkałem na stronach Kościoła Mormonów, gdzie "Kworum" oznacza, o ile dobrze zrozumiałem, właśnie grono doradcze przewodniczącego tegoż kościoła.


    Łukasz

  • Jeszcze o targu, rynku, bazarze
    18.04.2019
    18.04.2019
    Odnośnie pytania o rynek, donoszę uprzejmie, że w Poznaniu na małe targowiska mówi się rynek lub ryneczek, a nie bazar czy bazarek, jak w Warszawie i może jeszcze gdzie indziej.

    Z poważaniem,
    Łukasz
  • Katabas

    22.10.2019
    21.09.2017

    Czy jest znane pochodzenie słowa katabas? (jedno z pejoratywnych określeń duchownego, w XIX wieku w gwarze uczniowskiej: ‘katecheta’)?


    Dziękuję za pomoc,

    Łukasz

  • kisiel
    7.03.2003
    7.03.2003
    Proszę wyjaśnić mi pochodzenie słowa kisiel. Czy ma ono związek ze słowackim i czeskim kyselina, co znaczy 'kwas'?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego