łamanie
  • Kawa czy herbata? – odmieniać czy nie?
    3.01.2013
    3.01.2013
    Czy tytuły mające formę pytania (np. Kawa czy herbata?, Jaka to melodia?) można odmieniać? Często słyszę, że ktoś nie obejrzał Jakiej to melodii? albo że właśnie włączył Kawę czy herbatę? Nawet na stronach internetowych TVP wyżej wymienione tytuły są często odmieniane: „Pierwszy odcinek Jakiej to melodii? TVP1 wyemitowała 4 września 1997 r.”; „W programach goszczą dawni prowadzący i twórcy oraz gwiazdy, które w Kawie czy herbacie? po raz pierwszy promowały swoje role (…)”.
  • kłopoty z dz. cyt.
    18.09.2014
    18.09.2014
    W jaki sposób należy w przypisach skrócić opis bibliograficzny (stosując dz. cyt.) w przypadku, gdy powtarzają się dwa bardzo podobne tytuły tego samego autora, z których jeden całkowicie zawiera się w drugim, tzn. np. kilkakrotnie występuje Jakiś tytuł i Jakiś tytuł. Ćwiczenia? Obie pozycje są z tego samego roku. Zapis: Jakiś tytuł…, dz. cyt. jest niejednoznaczny.
    Pozdrawiam.
  • Kobieta ortopeda

    6.12.2019
    6.12.2019

    Szanowni Państwo,

    chciałabym zapytać o tworzenie żeńskiej nazwy formy zawodu ortopeda. W niedawno opublikowanym stanowisku RJP w sprawie feminatywów jest napisane, że tworzenie nazw żeńskich przez zmianę końcówek fleksyjnych nie jest dla polskiego systemu słowotwórczego typowe i lepiej stosować model przyrostkowy, więc lepiej byłoby mówić łamiące język ortopedka niż łatwiejsze do wymówienia ta ortopeda.


    Dziękuję za pomoc i łączę wyrazy szacunku.

  • Lżyć, powaga, zniewaga
    20.03.2016
    20.03.2016
    Podczas rozmów politycznych i prawnych dotyczących zniewagi zacząłem się zastanawiać nad poprawnością językową – słowa zelżyć i powaga odnoszą się do sił grawitacyjnych.
    Czy można mówić, że ważny urząd zelżył się, gdy łamie umowę społeczną?
    Czy znieważamy, mówiąc, że utracił powagę?
  • Mariola
    27.11.2011
    27.11.2011
    Witam,
    pytanie dotyczy mojego imienia. A właściwie jego odmiany. Wielu ludzi łamie sobie na nim głowę (i niejednokrotnie język), a ja sama zaczęłam się zastanawiać, czy forma którą, stosuję jest poprawna. Otóż często słyszę pani Mariolo lub pani Mariolko. Uważam, że poprawną formą jest Mariolu. Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości i z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam
    Mariola Apolska
  • Miejsce myślnika

    16.12.2023
    16.12.2023

    W Poradni są dwie sprzeczne odpowiedzi na pytanie o to, czy myślnik może lub musi pozostać na końcu wiersza. Mirosław Bańko odpowiada, że może, ale nie musi (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/myslnik;4782.html), natomiast Adam Wolański, że powinien zostać na końcu (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Myslnik-na-koncu-wiersza;18858.html). Czy możecie to Państwo jednoznacznie rozstrzygnąć?

  • na razie czy narazie?
    4.06.2004
    4.06.2004
    Mm pytanie, czy poprawną formą pożegnania jest zwrot razie, czy narazie. Moim zdanie pierwsza forma jest poprawna, gdyż w żadnym słowniku nie znalazłam słowa narazie, ale mój kolega twierdzi, że to jest tak zwany slang i że pisze się narazie.
  • nazwy okresów i epok geologicznych oraz klimatycznych
    12.07.2006
    12.07.2006
    Szanowni Państwo,
    Uczestniczę w przygotowaniu do wydania zbioru artykułów archeologicznych. Autorzy stosują w nich pisownię nazw okresów dużymi literami, np.: Atlantyk, Młodszy Dryas, Bölling, Ällerod. Z zasady oznaczonej we wstępie do NSO jako [103] wynika, że powinno się te nazwy pisać małą literą. Nie wiem jednak, czy warto łamać powszechny, jak się wydaje, uzus w środowisku fachowym.
    Anna Garbaczowa
  • opowiadanie
    13.02.2012
    13.02.2012
    Witam.
    Staram się napisać opowiadanie, ale nie wiem, jakiego czasu należy używać w konkretnych fragmentach. Całość piszę w czasie przeszłym i w osobie pierwszej. Mam np. fragment:
    Brat opowiedział mi kolejną śmieszną historyjkę ze szkoły. Roześmialiśmy się tak bardzo, że rozbolały nas brzuchy. Zawsze uwielbiam/łam sposób, w jaki opisuje/ywał takie sytuacje.

    Która forma jest poprawnie? I czy ostatnie zdanie powinno być zapisane w nowym akapicie, jeśli byłoby w czasie teraźniejszym?
    Pozdrawiam
    RR
  • Pisownia form adresatywnych w cytatach
    16.05.2018
    16.05.2018
    Redaguję książkę, w której są cytowane listy. A w nich – formy adresatywne Ciebie, Tobie, Ty itd. Wszystkie wielkie litery zmieniłam w tych cytatach na małe, co niektórych razi.
    Nie mogę znaleźć zasady, wg której powinnam postąpić. Wydaje mi się, że korespondencja cytowana ma już inne funkcje, a przede wszystkim jej adresatem nie jest już osoba, do której zwracał się nadawca, więc użycie wielkiej litery nie ma sensu.
    Ale może się mylę?
    Bardzo dziękuję za wszystkie cenne porady. Korzystam z nich bezustannie.
    Katarzyna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego