ściśle
  • Krótko i węzłowato
    6.04.2016
    6.04.2016
    Szanowni Państwo,
    skąd wzięło się określenie krótko i węzłowato, tzn. dlaczego węzłowato przyjęło się jako wzmocnienie zwięzłości i krótkości? Mnie węzłowaty kojarzy się raczej tak, jak podano w SJP, czyli 'pełen węzłów', a więc raczej 'nierozwikłany, nierozwiązany, skomplikowany'.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • krzyżak czy Krzyżak?
    17.10.2012
    17.10.2012
    Nazwy członków zgromadzeń zakonnych piszemy małymi literami. W Wielkim słowniku ortograficznym podano jako wyjątek nazwę Krzyżak, jednak z wyjaśnieniem, że chodzi tu o członka zakonu i jednocześnie obywatela państwa. Państwo krzyżackie powstało jednak dopiero ok. 1226 r. Czy zatem pisząc o wydarzeniach z historii tego zakonu, do których doszło przed wymienioną datą, nie należałoby w nazwie jego członków (niebędących wówczas obywatelami państwa) użyć małej litery?
    Monika Krzywoszyńska
  • Kto przebywał w pieczy?
    26.04.2018
    26.04.2018
    Dzień dobry – jak powinno się pisać: 15 dzieci i młodzieży przebywających w pieczy czy 15 dzieci i młodzieży przebywającej w pieczy?
  • Który mamy rok?
    2.06.2014
    2.06.2014
    Mam pytanie odnośnie zapisu dat, a dokładnie chodzi mi o zapis lat. Z tego co wiem, tylko dwie ostatnie cyfry mają postać liczebników porządkowych. Np. w roku tysiąc dwadzieścia [chyba dwieście – Red.] pięćdziesiątym piątym. W przypadku roku 2000 powiemy: w roku dwutysięczym, a w 2002 – w roku dwa tysiące drugim. Moje pytanie brzmi: czy możliwe jest powiedzenie: w roku dwu tysięcznym drugim?? Czy trzeba pozostać konsenkwentnym i odmieniać tylko ostatnie dwie cyfry?
  • Lepiej bez przecinka niż z przecinkiem
    7.01.2014
    7.01.2014
    Mam pytanie dotyczące stawiania przecinka w zdaniach ze składnikiem niezdaniowym. W jednej z Państwa porad (z 17.12.2010) pisali Państwo, że nie powinno się oddzielać tego składnika od reszty zdania („Wolę pójść z Kasią na randkę niż odrabiać lekcje”), jednak w Słowniku interpunkcyjnym wydanym przez PWN (J. Podracki, A. Gałązka, Warszawa 2002) jest zalecenie, aby ten przecinek wstawiać: „Łatwiej było powiedzieć, niż zrobić”. Jak w takim razie powinniśmy w tych przypadkach stosować przecinki?
  • liczebnik porządkowy i kropka
    11.05.2011
    11.05.2011
    Szanowni Państwo,
    który z poniższych zapisów jest poprawny?
    1. Jaką tezę autor stawia w akapicie 5.?
    2. Jaką tezę autor stawia w akapicie 5?
    Zatem – czy obecność pytajnika usprawiedliwia (lub może wymusza?) pominięcie kropki po liczebniku porządkowym?
  • listek i blister
    15.11.2006
    15.11.2006
    Pytanie dotyczy powszechnie znanej rzeczy, ale rzadko nazywanej. Jak się nazywa (czy w ogóle ma jakąś nazwę) to coś, w czym znajdują się tabletki? Chodzi mi o tę zgrzewkę z tworzywa sztucznego włożoną do opakowania, z której tabletkę wyłuskujemy. Aptekarze często nazywają to listkiem. Mam nadzieję, że wyraziłem się ściśle, o co mi chodzi – ale gdybym umiał nazwać to precyzyjniej, nie byłoby tego pytania. ;)
  • mała litera w nazwach geograficznych
    18.10.2005
    18.10.2005
    Witam! Jak głosi reguła [82] ze słowników ortograficznych PWN, w nazwach różnego rodzaju budowli, ulic, placów itp. zapisujemy pierwszy wyraz małą literą, jeżeli jest on nazwą gatunkową obiektu. Mam w związku z tym dwie wątpliwości:
    — Dlaczego, jak podają owe słowniki, należy pisać dużymi literami Stadion Śląski i Stadion Dziesięciolecia?
    — Jak zapisać nazwę, w której członem gatunkowym wydają się być dwa początkowe wyrazy: cmentarz komunalny Północny, park leśny Bródno?
    Tomasz Żuk
  • marketing mix
    21.01.2002
    21.01.2002
    Szanowni Państwo!
    W publikacjach na temat marketingu występuje dość często wyrażenie marketing mix, oznaczające zestaw (czy mieszankę) narzędzi marketingowych, takich jak produkt, cena, promocja i dystrybucja. Marketing należy do tych dziedzin, w których słownictwo polskie nie miało jeszcze czasu rozwinąć się i zakorzenić. Jeżeli jednak uznaje się określenie marketing mix za precyzyjniejsze (i oszczędniejsze?) niż możliwe polskie odpowiedniki, to należy mu zapewnić funkcjonowanie zgodne z duchem języka polskiego.
    Tak się jednak nie dzieje. W artykułach i podręcznikach publikowanych na początku lat dziewięćdziesiątych marketing mix na ogół nie był odmieniany, co było może nieco śmieszne, nieco sztuczne, ale stanowiło mniejsze zło w stosunku do tego, co nastąpiło później. Jak widać odczuwana była potrzeba odmiany (fleksji), skoro któryś z autorów zdecydował się na zastosowanie w dopełniaczu i miejscowniku formy marketingu mix. Sprawa byłaby błaha, gdyby nie to, że ten dziwoląg językowy został skrzętnie skopiowany przez następnych autorów i w kolejnych podręcznikach do marketingu taka właśnie absurdalna odmiana pojawia się coraz częściej. Wynika ona prawdopodobnie stąd, że z dwóch członów tego wyrażenia marketing nie sprawia żadnych problemów z odmianą, a mix sprawia, bo nie wiadomo, jak należy pisać: mixu czy miksu, mixie czy miksie, lepiej więc tego miksu nie ruszać.
    Zasadniczy problem takiej interpretacji polega na braku zrozumienia konstrukcji tego wyrażenia i roli każdego z dwóch wyrazów. Marketing mix można by przetłumaczyć na polski jako mieszankę marketingową. Wyraz marketing (człon odróżniający) określa wyraz mix, a nie na odwrót. Tymczasem odmiana marketingu mix mogłaby sugerować, że chodzi tu o jakiś rodzaj marketingu; w tym przypadku kolejność wyrazów byłaby pozbawiona sensu.
    Ja używam w dopełniaczu formy marketing miksu, w miejscowniku – marketing miksie, co nie jest może piękne, ale respektuje rolę każdego z elementów wyrażenia. Można się zastanawiać, czy nie lepiej, z punktu widzenia ducha języka, wyglądałaby forma miks marketingowy z odmianą: miksu marketingowego, o miksie marketingowym. Jeżeli zaś przyjmiemy, że mix jest bezwzględnie nieodmienny, mogę uznać (choć nie bez żalu, bo polski jest językiem fleksyjnym i w tym upatruję jego piękno), że całego wyrażenia marketing mix odmieniać nie należy. Nie mogę się jednak pogodzić z powyżej opisaną odmianą: marketingu mix i proszę o pomoc.
  • Marzec jako eponim

    7.09.2021
    7.09.2021

    Czy nazwa miesiąca  marzec  (która pochodzi od rzymskiego boga - Marsa) to eponim? A jeśli nie, to dlaczego?


    Z góry dziękuję za wyjaśnienie.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego