świadom
  • Od kiedy szłem zamiast szedłem?
    29.11.2018
    29.11.2018
    Czy da się ustalić od kiedy w Polsce mówiło się poszłem, przyszłem, jaka jest pokrótce historia użycia, oraz ewentualnie kiedy jednoznacznie oznaczono to jako błędne?
  • wielkie litery w nazwach aktów prawnych
    16.05.2007
    16.05.2007
    Szanowni Państwo!
    1. Czy świadome posługiwanie się wielkimi literami w nazwach traktatów w zamiarze tworzenia zwyczaju językowego (np. w publikacjach naukowych czy zbiorach dokumentów) jest rażąco niepoprawne, czy jednak dopuszczalne?
    2. Czy zgodzą się Państwo, że jest pewne uzasadnienie dla pisowni nazw aktów prawa międzynarodowego (nawet o charakterze tzw. prawa „miękkiego”) o szczególnym znaczeniu, np. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Karta Praw Podstawowych UE?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    M. Balcerzak
  • Ale dziś ciapa!
    2.12.2014
    2.12.2014
    Często słyszę w swoich stronach (Śląsk) jak o typowej jesiennej pogodzie – błocie po deszczu mówi się ciapa: „Ale dziś ciapa” itp. Wydawało mi się, że to słowo stosowane jest powszechnie w całej Polsce, tymczasem w sprawdzanych przeze mnie słownikach pod hasłem ciapa widnieją tylko synonimy ofermy. Tak więc czy stosowanie tego słowa w ogólnopolskich pismach można uznać za błąd i traktować te słowo wyłącznie jako regionalizm?
  • anty+fani
    1.06.2010
    1.06.2010
    Moje pytanie dotyczy terminu antyfan. Nie znalazłam go ani w słowniku języka polskiego, ani w słowniku ortograficznym, ani w słowniku poprawnej polszczyzny, ani w Korpusie, lecz jest on stale stosowany, w dodatku pisany z dywizem po przedrostku anty. Wiem, że obecnie powstaje wiele neologizmów, które mają niewiele wspólnego z poprawnością językową, zastanawiam się jednak, jak to możliwe, że wszyscy nieustannie popełniają ten sam błąd. Czy stosowanie tego pojęcia ma jakiekolwiek uzasadnienie?
  • Boli, pacjencie?

    28.05.2015
    28.05.2015

    Byłem ostatnio u dentysty. Młoda pani stomatolog przez cały czas zwracała się do mnie per pacjencie („Boli, pacjencie?”, „Jeszcze chwila, pacjencie” itp.). Czy taka trochę dla mnie dziwna forma jest uprzejma i dopuszczalna?

  • Budimex
    15.11.2002
    15.11.2002
    Jak należy pisać Budimex, np. w 2. przypadku odmiany rzeczownikowej: Budimeksu czy Budimexu?
  • Co uświadamiamy?
    23.01.2019
    23.01.2019
    Szanowni Państwo,
    mam ogromny dylemat, jak powinno być odmienione słowo unikanie w zdaniu: Treści zawarte w piosenkach powinny mieć pozytywne przesłanie i uświadamiać unikania / unikanie zagrożeń poprzez świadomy wybór korzystnych zachowań
    Dodam tylko, iż tworzymy wraz z zespołem pracowników regulamin i zdania są bardzo podzielone, czy powinno być w zdaniu unikania, czy unikanie.
    Bardzo proszę o poprawą odmianę.

    Pozdrawiam,
    Joanna Grodzka.
  • cytat w nawiasie
    28.04.2015
    28.04.2015
    Szanowni Językoznawcy!
    Jak powinna wyglądać interpunkcja w zdaniu, gdzie jako komentarz w nawiasie pojawia się cytat. Chodzi mi o kropkę zamykającą cytowane zdanie, którą stawia się po cytacie, i drugą na koniec całego zdania, po nawiasie. Czy w tym przypadku wystarczy jedna kropka – po nawiasie? Na przykład: Treść zdania („Będący cytatem komentarz, stanowiący zdanie, czyli zaczynający się wielką literą”). A co z kropką po cytacie w przypadku, gdyby po nawiasie szedł dalszy ciąg zdania głównego?
    Anna
  • Czy bohater może mówić niepoprawnie?
    22.02.2005
    22.02.2005
    Włączywszy telewizor, usłyszałem „Proszę panią…” oraz „Wsadź klucz w tą stacyjkę”. Był to serial komediowy o milionowej oglądalności. Aktorzy z pewnością potrafią prawidłowo zwrócić się do kobiety bądź odróżnić biernik od narzędnika! Z drugiej strony, grają oni ludzi nie zwracających uwagi na podstawową poprawność językową. Czy aktor powinien operować piękną polszczyzną, mimo że grana przezeń postać nigdy by tak nie mówiła? Czy osoba pisząca scenariusz może wkładać bohaterom błędy w usta?
  • dynks i DINKS
    1.02.2007
    1.02.2007
    1. 'Jakaś rzecz' to wg Słownika polszczyzny potocznej (Anusiewicz, Skawiński, PWN 1996) dyngs a. dings, a wg późniejszych słowników PWN (Wielki ortograficzny, 100 tys. potrzebnych słów, Wielki wyrazów obcych) – dinks a. dynks. Forma z pierwszego źródła wydaje mi się atrakcyjniejsza (i nie myli się z DINK, zob. dalej, p.2.). Skąd ta zmiana frontu i czy dings jest do obronienia?
    2. Czy (powszechne) pisanie Dinks zamiast ang. DINK ('Double Income, No Kids'; też jako DINKY) ma uzasadnienie? Skąd to s?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego