Dzień dobry,

w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

Z poważaniem

Mariusz Jachimczuk

Sekretarz Gminy Wola Uhruska

Czy istnieją jakiekolwiek przesłanki mogące rzucić światło na etymologię polskiego słowa „guziec”? Skąd w naszym języku taka nazwa tego afrykańskiego zwierza? Pozdrawiam ze Śląska.

Szanowni Państwo,

proszę o hipotezy etymologów na temat pochodzenia słowa izba.

Pozdrawiam

Stratos Vasdekis

Szanowni Państwo,

skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.

Pozdrawiam, P.R.

Szanowni Państwo,
jeśli do tekstu wstawiamy wykres lub tabelę i podajemy źródło:

Źródło: ZUS, KRUS
Ź: opracowanie własne na podstawie: […], str. 12
Ź: opracowanie własne na podstawie monitoringu XY

czy na końcu stawiamy kropkę? Spotkałam się z zapisami bez kropki:

Źródło: GUS

ale i z kropką, gdy źródło przypomina przypis:

[…], s. 12.

W Edycji tekstów znalazłam tylko przykład informacji o źródle danych w tabeli (z kropką):

Rocznik Statystyczny, 1992, str. 26.

B. Kamola

Szanowni Eksperci,

chciałbym poznać Państwa opinię na temat poprawności zapisu p.o. dyrektora i dopuszczalności jego stosowania w pismach urzędowych. Wiem, że temat przewijał się przez Poradnię wielokrotnie i że słowniki dają pierwszeństwo zapisowi  p.o. dyrektor, a formę  p.o. dyrektora traktują jako potoczną. Natrafiłem jednak na artykuł Macieja Malinowskiego stawiający tę sprawę w nieco innym świetle: https://obcyjezykpolski.pl/tylko-p-o-dyrektora.

Z wyrazami szacunku

Piotr Michałowski

Szanowni Państwo,
ponownie piszę do Państwa z prośbą o pomoc w rozstrzygnięciu nurtującej mnie kwestii językowej. Tym razem chodzi o nazwnictwo kolorów. Większość z nich można nazwać dwojako: biały – biel, żółty – żółć itp. Czy w ten sam sposób można nazwać kolor pomarańczowy? Ostatnio napisałem zdanie: „Ciemny brąz ścian zestawiono z pomarańczem tapicerowanych mebli”. Czy nie można bronić owego pomarańczu, kierując się zasadą analogii?
Z poważaniem,
Dominik Szulowski

Szanowna Poradnio,
mam dwa krótkie pytania turystyczne.
Jaka jest różnica (w uzusie) między pomnikiem a posągiem?
Czy tłumaczenia toponimów należy pisać od dużych liter (np. Kopenhaska Opera Królewska?)

Pozdrawiam serdecznie
Dorota

Dzień dobry!
Mam pytanie dotyczące wyrażenia z powodu i konstrukcji analogicznych. Wiadomo – co potwierdza SPP – że piszemy i mówimy np. „Nie przyszedłem z powodu choroby”. Jeśli jednak wyraz powód zastąpimy w zdaniu podrzędnym wyrazem który, to należy użyć przyimka z czy dla, np. „Powodem, dla którego którego nie przyszedłem, była choroba” czy może „Powodem, z którego nie przyszedłem, była choroba”? Skoro mówimy z powodu, a nie dla powodu, poprawniejsze wydaje się zdanie drugie, a jednak takich konstrukcji się nie spotyka. Proszę o rozwianie moich wątpliwości: która wersja i z jakiego powodu jest poprawna?

Dzień dobry,

czy dopuszczalne jest stosowanie przecinka po pozdrawiam?

Magda Maśluch