światły
  • nazwy przypadków

    19.03.2015
    19.03.2015

    Szanowni Państwo,

    czy Onufry Kopczyński nazwał polskie przypadki?

    Pozdrawiam i proszę o odpowiedź

    K.K.

  • Nie pal jana
    6.01.2014
    6.01.2014
    Droga Redakcjo,
    zastanawia mnie etymologia wyrażenia „Nie pal Jana (jana?)”. Bardzo proszę o wytłumaczenie, skąd wzięło się takie stwierdzenie.
    Pozdrawiam
  • nie z rzeczownikami
    14.06.2002
    14.06.2002
    Dzień dobry!
    Mam podobne pytanie, jak jedna z osób na forum: partykuła nie. Wiem, że nie z rzeczownikami piszemy razem, ale mimo to często mam wątpliwości. Czy w zdaniu: „Bład polegał na niezapaleniu świateł, nieostrzeżeniu nadpływającego statku” użyłam poprawnej formy?

    Joanna B.
  • obuwie, onuca i zzuwać
    20.03.2011
    20.03.2011
    Jakie znaczenie można przypisać morfemowi -u-, będącemu rdzeniem takich wyrazów, jak obuwie, onuca i zzuwać?
  • Oddzielanie artykułów hasłowych w słowniczku

    6.01.2021
    6.01.2021

    Czy wiersze w słowniczku należy traktować jak zdania i kończyć kropką?

    Czy poprawne będzie niepostawienie kropki?


    pojęcie – wyjaśnienie pojęcia

    czy

    pojęcie – wyjaśnienie pojęcia.


    Skłaniałbym się ku formie bez kropki. Jednak niektóre z pojęć wymagają opisu więcej niż jednym zdaniem, wtedy stawiam kropki, np.

    pojęcie – wyjaśnienie pojęcia w pierwszym zdaniu. Rozwinięcie w drugim zdaniu.

  • Odmiana nazwiska McCrae
    12.06.2017
    12.06.2017
    Mam pytanie o odmianę nazwiska McCrae. Chodzi o amerykańskiego psychologa. W literaturze branżowej chyba tylko w jednej pozycji spotkałam się z postacią odmienioną w dopełniaczu: McCrae’a. W większości tytułów wydawcy pozostawiają to nazwisko nieodmienione. 
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • oliwa z oliwek
    11.05.2010
    11.05.2010
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie produkt spożywczy o dziwnej nieco nazwie oliwa z oliwek. Jeśli się nie mylę, to oliwa jest potoczną nazwą oleju oliwkowego. Olej rzepakowy, słonecznikowy, czy jakikolwiek inny, nie jest oliwą, a w takim razie oliwa z oliwek, to coś jakby wyrób mleczny z mleka, kurczak z drobiu, albo masło z masła. Ale może się mylę?
    Z poważaniem – Karoń
  • Oppenheimer

    28.09.2007
    28.09.2007

    Chciałem zwrócić uwagę na być może błąd w słowniku ortograficznym oraz w https://encyklopedia.pwn.pl. Na stronie Wiedzy i Życia Andrzej Kajetan Wróblewski pisze o Juliusie Robercie Oppenheimerze. PWN podaje imię Jacob. Trochę na ten temat piszą w angielskiej Wikipedii, gdzie imię Jacob nie pojawia się ani razu. Imię Julius podaje również The International Movie Database.

  • pedał
    8.09.2012
    8.09.2012
    W wielu środowiskach słowo pedał jako określenie homoseksualisty utraciło obraźliwy czy ironiczny wydźwięk; podobnie, jak neutralny stał się chociażby niemiecki Schwul. Mnie jednak zastanawia niemęskoosobowy rodzaj tego rzeczownika. Czy to, że pedały zawsze wymagały (zamiast wymagali) formy niemęskoosobowej, znacznie utrudnia pełną neutralizację tego słowa? Czy może istnieją przykłady rzeczowników niemęskoosobowych, które określają mężczyzn i nie są przy tym nacechowane pejoratywnie?
  • Pisownia nazw jednostek samorządu terytorialnego i ich organów

    25.02.2023
    25.02.2023

    Dzień dobry,

    w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

    Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

    Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

    Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

    Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

    Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

    Z poważaniem

    Mariusz Jachimczuk

    Sekretarz Gminy Wola Uhruska

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego