ź
  • o pospiesznym organizmie
    14.10.2002
    14.10.2002
    Witam,
    Moje pytanie dotyczy wymowy wyrazów takich jak organizmie (zgodnie z pisownią, czy raczej [organiźmie]?) oraz pospieszny (zgodnie z pisownią, czy może [pośpieszny]?). Przyznam, że mi bardziej podobają się wersje z ś i ź
    Pozdrawiam,
    Tomasz Furtak
  • podpis do ilustracji – z kropką czy bez kropki?
    21.01.2013
    21.01.2013
    Szanowni Państwo,
    jeśli do tekstu wstawiamy wykres lub tabelę i podajemy źródło:
    Źródło: ZUS, KRUS
    Ź: opracowanie własne na podstawie: […], str. 12
    Ź: opracowanie własne na podstawie monitoringu XY

    czy na końcu stawiamy kropkę? Spotkałam się z zapisami bez kropki:
    Źródło: GUS

    ale i z kropką, gdy źródło przypomina przypis:
    […], s. 12.

    W Edycji tekstów znalazłam tylko przykład informacji o źródle danych w tabeli (z kropką):
    Rocznik Statystyczny, 1992, str. 26.

    B. Kamola
  • Powinien być Bułgakow
    1.02.2019
    1.02.2019
    Nurtuje mnie pewne pytanie. Dlaczego nazwisko Michaiła Bułhakowa piszemy przez h, a nie ch lub g? Słownik ortograficzny PWN podaje, że rosyjską literę x oddajemy w polszczyźnie przez ch, ale przecież w oryginale nazwisko pisarza brzmi Михаил Булгаков, czyli w ogóle nie ma tam x, tylko г, zatem powinno być Bułgakow, prawda? Skąd więc w tym słowie h, niespotykane chyba w innych rosyjskich wyrazach? A może jednak są jeszcze jakieś inne słowa, które po przełożeniu na polski piszemy przez h?
  • Romantyzmie, profesjonalizmie
    22.03.2017
    22.03.2017
    Szanowni naukowcy,
    zastanawiam się nad poprawną wymową słów takich jak: profesjonalizmie, socjalizmie, kapitalizmie itd.
    Wymawia się takowe słowa przez „ź” czy „z”"?
    Jakie zasady fonetyki w języku polskim przemawiają za poprawną formą?

    Z wyrazami szacunku
    Dawid Jarmoluk
  • Transkrypcja gruzińskich nazw osobowych

    26.12.2020
    26.12.2020

    Jak powinno się transkrybować gruzińskie nazwiska zakończone na –ia/-ija, które w wersji rosyjskiej mają postać Габелия, Кантария, Коркия? Czy przejście przez rosyjski i pisanie „Kantarija” ma uzasadnienie, czy pozostać przy rozpowszechnionej (vide Wikipedia) końcówce bez „j”?

  • Historia grafemów złożonych

    22.03.2023
    22.03.2023

    Napatoczyłem się niedawno na Wikipedii (strona: „Alfabet polski”) na cytat z Brücknera dotyczący polskiego abecadła i opisujący problemy jego zapisu. I jest tam taki fragment: „tak się mściło niedbalstwo wobec języka narodowego, zrozumiałe chyba u mieszczan pół-Niemców, karygodne śród kół uczonych, nie uznających, jak i WĘGIERSKIEGO, niczego niełacińskiego”. Dobrze rozumiem, że były pomysły wprowadzenia węgierskich dwuznaków itd. do naszego abecadła? Wszakże mamy dużą zbieżność „nietypowych” głosek (zapisywanych jako: zs-ż, s-sz, dz-dz!, dzs-dż, gy~dź, ny-ń itd.), więc ma to sens, ale w ogóle nie jestem w stanie znaleźć potwierdzenia czegoś takiego.

  • italianica na -ccia i -ccio
    3.02.2010
    3.02.2010
    Według reguł rzeczowniki włoskie zakończone na -ccia powinny w polskim tekście mieć dopełniacz -ccii. Jednak italianiści twierdzą, że w wymowie to zakończenie brzmi bardziej jak -czcza niż -czczja. Może więc bardziej uzasadnione byłoby zakończenie -czi?
  • Końmi, ale słoniami
    9.07.2019
    9.07.2019
    Nurtuje mnie zasada odmiany pewnej grupy wyrazów. Mamy wyraz koń, od którego narzędnik (z kim, z czym?) liczby mnogiej to końmi lub koniami. Natomiast dla wyrazu słoń, ów narzędnik to tylko słoniami.
    Jeśli chodzi o rodzaje żeńskie, to mamy wyraz broń, od którego narzędnik to tylko broniami, a już w wyrazie toń, jest to tylko tońmi.
    Analogicznie gość (gośćmi) i kość (kośćmi/kościami).
    Czy istnieje jakaś reguła, by móc wydedukować prawidłowość odmiany innych tego typu wyrazów?
  • majdan czy Majdan?
    21.12.2013
    21.12.2013
    Szanowni Państwo,
    w kontekście bieżących wydarzeń jaka jest poprawna pisownia następujących wyrazów:
    a) majdan czy Majdan?
    b) majdan niepodległości czy Majdan Niepodległości?
    c) euromajdan czy Euromajdan?
    Z wyrazami szacunku
  • Miękczący wpływ dawnych samogłosek

    16.01.2021
    16.01.2021

    W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego