żaden
  • PS bez kropek, ale także bez kropki na końcu
    28.11.2017
    28.11.2017
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie do Dr. Malinowskiego. Zauważyłem, że pisząc postscriptum, używa Pan skrótu „PS” i nie stawia po nim żadnego znaku. Do tej pory wydawało mi się, że o ile sam skrót może mieć postać „PS” lub „P.S.”, to jednak umieszcza się jeszcze jakiś znak oddzielający go od treści postscriptum, tzn. kropkę lub dwukropek. Czyżbym był w błędzie?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Rodzaj gramatyczny a płeć bohatera
    5.12.2019
    5.12.2019
    Szanowni Państwo,
    pracuję nad tekstem, w którym występują imiona typu Motyl z Szafiru czy Żółty Pysk; oba jako imiona żeńskie. Frapuje mnie ich odmiana – czy Motyl będzie się zachowywał jak inne rzeczowniki typu doktor, redaktor, a zatem np. Zostawiłem rozzłoszczoną Motyl z Szafiru samą? Co do drugiego imienia, jestem nieco bardziej zagubiona. Mam już dosyć tego Żółtego Pyska, która nie zna żadnego umiaru? Przyglądałem się miłej Żółty Pysk czy miłemu Żółtemu Pyskowi?
    Z poważaniem
    Felicyta
  • Rozbiór zdania
    18.12.2018
    18.12.2018
    Dobry wieczór, jestem mamą ósmoklasistki. Przygotowujemy się do egzaminu ósmoklasisty i nie potrafimy zmierzyć się z rozbiorem składniowym zdania: Według legendy smok był mieszkańcem jamy podwawelskiej. Wiem, że Państwo nie rozwiązują zadań, ale żaden z moich znajomych polonistów nie jest pewien, Facebook też nie pomógł, a portali typu sciaga.pl nie darzę zaufaniem. Według legendy jest okolicznikiem, ale jakim? Podwawelskiej jest przydawką, ale czy przymiotnikową czy przyimkową?
    Marta
  • rozmiarowo
    6.05.2012
    6.05.2012
    Które sformułowanie jest poprawne: „Nie używać żadnych uszkodzonych i rozmiarowo niewłaściwie dobranych zawiesi” czy „Nie używać żadnych uszkodzonych i niewłaściwie dobranych pod względem rozmiaru zawiesi”?
    Ślicznie dziękuję za odpowiedź
    Marzena
  • siłownik
    14.04.2006
    14.04.2006
    Czy istnieje w języku polskim słowo siłownik? Nie ma go w żadnym słowniku. Z początku myślałem, że to albo synonim silnika, albo jego żartobliwy substytut. A na koniec niedawno usłyszałem, że to nazwa jakiegoś innego urządzenia, które z silnikiem nie ma nic wspólnego.
  • Słowacja i Dominikana
    18.01.2019
    18.01.2019
    Szanowny Panie/Pani,
    powszechnie można usłyszeć, że ktoś był na Słowacji, na Dominikanie, na Węgrzech, na Ukrainie. O ile ostatnie z określeń wydaje mi się poprawne (można być na Ukrainie, podobnie jak można być na Mazowszu, gdyż Ukraina to również kraina historyczno-geograficzna), pozostałe 3 przypadki zdają się być błędne, bowiem żadne z tych państw jest ani krainą, ani wyspą. Stąd poprawne wydaje mi się w Słowacji, w Dominikanie, w Węgrzech.

    Czy poprawnie myślę?
    Tomasz
  • stuprocentowy, dwustuprocentowy
    31.12.2012
    31.12.2012
    Szanowna Redakcjo,
    zastanawiam się nad formą stuprocentowy oraz jej pochodnymi, a więc dwustuprocentowy itd. Jak forma STUprocentowy zamiast STOprocentowy daje się uzasadnić pewną „naturalnością wymowy” (chociaż co do tej formy też mam wyraźne wątpliwości), tak DWUSTUprocentowy nie ma żadnego sensu, bo skoro DZIESIĘCIOprocentowy (a nie DZIESIĘCIUprocentowy), to dlaczego nie DWUSTOprocentowy?
    Pozdrawiam i czekam na odpowiedź
  • stylizacja
    10.05.2007
    10.05.2007
    Na é ścieśnione można trafić w poezji i dzięki Poradni wiadomo, jak to czytać. Problem jest w drugą stronę: wierszoklecie pasuje użyć do rymu dajmy na to umiéra albo miéści. Gdyby to było nabłędniéj czy podrzędnéj – odgapia z poradni PWN. Ale umiéra? miéści? owiéczka? dyskiétce? Czy można sobie tak zawsze „zastylizować’’, czy przeciwnie – są jakieś granice przyzwoitości? Jeśli są, to skąd brać o nich wiedzę?
  • Szanowna Pani
    3.12.2002
    3.12.2002
    Dzień dobry Państwu!
    Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy po zwrocie Szanowna Pani z przecinkiem kontynuować list (pismo) od małej czy od wielkiej litery? Na przykład:
    Szanowna Pani,
    Między liczbami stosuje się…

    A na końcu listu (pisma), po Z poważaniem stawiamy przecinek czy inny znak (czy żaden)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Anna Matusiak
  • sześć pytań o zdrobnienia
    1.12.2008
    1.12.2008
    Imiona zdrabnia się rozmaicie, np. jedno imię może mieć kilka tak niepodobnych zdrobnień jak Dorek i Teoś (oba od Teodor). A co ze zdrobnieniami innych wyrazów? Czy jakieś zasady mówią, że np. zdrobnienie od jamnik to tylko i wyłącznie jamniczek, a nie żaden mniś, jamnio czy jamek? A może wyrazy mają po kilka, ale nie dowolnych, lecz „ściśle określonych” zdrobnień (od jamnikjamniczek i jamniś, od poradniaporadeńka i poradniusia) na tych kilku koniec?
    Ostatnio poproszono mnie o rozstrzygnięcie, jak brzmi zdrobnienie od podłoga. Nie potrafiłem sobie wyobrazić innej wersji niż podłóżka, ale też nie wiedziałem, czy to jest w ogóle do rozstrzygania, bo może każdy ma prawo zdrabniać po swojemu, byle odbiorca zrozumiał?
    Jest też problem, kiedy wybrać -ik, a kiedy -ek? Leksykonik czy leksykonek? – wydaje się, że oba są dobre, ale jednak mamy kotek (nie kocik) oraz akcik (nie aktek).
    Zdarzają się też zdrobnienia od nazw geograficznych: Warszawka i Krakówek to formy ze słownika ortograficznego, ale czy swego czasu były jedynymi do wyboru? Jaką postać miałyby Polska, Hiszpania, Zakopane, gdyby ktoś z jakichś względów potrzebował je zdrobnić? Czy takie zdrobnienia pisane małą literą mają inne znaczenie niż pisane dużą?
    Czy to wszystko są jeszcze „formy potencjalne”, czy już „neologizmy”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego