żeńskość
  • idisy, disy
    22.01.2007
    22.01.2007
    Jakiej płci są disy (idisy)? Wszystkie źródła potwierdzają ich r. ż. (Kempiński; Słupecki; Encyklopedia PWN notuje „żeńskie duchy opiekuńcze, pokrewne nornom, boginiom losu, ale również demony śmierci, zniszczenia i wojny, wegetacji i płodności” – to po również nie zmienia ich żeńskości). A słowniki uparcie notują -ów. Nie tylko ortografy, ale także WSWO PWN. Tu chyba zaważyła definicja z SWO pod red. Sobol, która nieco wypaczyła tę zawartą wcześniej u Tokarskiego. Disów/idisów to błędne formy?
  • Nazwiska kobiet zakończone na -o

    22.12.2023
    22.12.2023

    Dziękuję bardzo za odpowiedź w sprawie akcentu. Mam kolejne pytanie, tym razem odnośnie do polskich nazwisk zakończonych samogłoską „o” (np. Matejko, Szwedo, Konopko). Dlaczego wydawnictwa poprawnościowe zalecają odmianę takich nazwisk, jeśli dotyczą mężczyzn, a nieodmienianie, jeżeli odnoszą się do kobiet? Jakie są przeciwwskazania, żeby nie odmieniać? Przecież w obu przypadkach nazwiska te łatwo się deklinują. Nie widzę tu konsekwencji.

  • numen
    27.04.2007
    27.04.2007
    Pytanie dotyczy zasad spolszczania. Chodzi o łacińskie słowo numen. W słownikach znaleźć można jedynie jego wyjątkową liczbę mnogą numina. W dostępnej literaturze słowo pojawia się zazwyczaj odmieniane klasycznie, zgodnie z zasadami dla rodzaju męskiego, choć występuje czasem również w formie nieodmiennej (traktowane jest wtedy jak rzeczownik rodzaju żeńskiego). Pytanie brzmi, jak powinno się odmieniać słowo numen przez przypadki, jeśli pojęcie pojawia się w tekście polskim.
  • rozmowa z panią porucznik
    28.05.2012
    28.05.2012
    Niektóre tytuły i funkcje pozostają nieodmienione, gdy dotyczą kobiety: z panią profesor, o colonel Kowalsky, nowej ordynator. Czy dopuszczalne jest użycie tych słów w zdaniu bez tego „dodatkowego” wyrazu (panią, nazwiska, odmienionego przymiotnika), np. „Czy widziałeś porucznik?”?
    Czy w ten sam sposób można używać innych „męskich” określeń kobiet, które bądź nie są funkcjami/tytułami, bądź mają powszechnie używane formy żeńskie, np. strażnik, koroner, rodzic, harcmistrz, lider…?
  • certyfikowana instruktorka

    1.08.2021
    1.08.2021

    Dzień dobry, czy jako kobieta, po ukończeniu szkoły podyplomowej na kierunku JOGA I RELAKSACJA (WARSZAWSKI AWF), powinnam się tytułować jako CERTYFIKOWANY INSTRUKTOR czy CERTYFIKOWANA INSTRUKTORKA?

    Będę wdzięczna za informacje.

    dziekuje :)

  • Do kobiety – w rodzaju żeńskim

    6.11.2020
    6.11.2020

    Dzień dobry, nurtuje mnie jedno pytanie. Mianowicie mój chłopak opowiadając mi historię i najczęściej stosując porównanie w zadaniu, zwraca się do mnie w formie męskiej, np. „Byłem tam dzisiaj i było śmiesznie, to tak jakbyś BYŁ na jakimś kabarecie”. Zwracałam mu na to uwagę, jednak on twierdzi, że to jest poprawne ponieważ zwraca się do mnie jako człowieka, zatem może stosować rodzaj męski. Takiej formy używa do każdej kobiety. Czy jest to dopuszczalne?

    Pozdrawiam

    Aleksandra

  • Imiona męskie i żeńskie oraz imiona imiona „dwupłciowe”

    8.02.2024
    8.02.2024

    Czy w języku polskim dopuszczale jest, aby kobieta miała jakiekolwiek męskie imię, jako tzw. 'drugie imię'? U mężczyzn, dopuszczalne jest imię Maria — bez fleksyjnej zmiany zaznaczającej płeć męską, jako imię drugie (tradycyjnie dopuszczalne). Czy istnieje jakaś analogia, w języku polskim tradycyjnym?

  • Kobieta fizyk

    22.10.2021
    22.10.2021

    Jaka jest poprawna forma żeńska zawodu „fizyk teoretyczny”? Przychodzi mi na myśl: „fizyczka teoretyczka”, „fizyczka teoretyczna”.

  • memsahib
    14.04.2013
    14.04.2013
    Szanowni Państwo!
    Czy angielsko-kolonialne określenie memsahib w tłumaczeniu na język polski można zostawić bez zmian? Spotkałam się (np. w Tajemniczym ogrodzie) ze słowem sahib, ale nigdy z jego żeńską formą. Problematyczne zdanie brzmiałoby: „Była to energiczna, pewna siebie memsahib, która nie wahała się mówić, co myśli”.
    Z góry dziękuję za pomoc.
    Dorota
  • nazwiska de Azevedo, de Brito
    20.01.2014
    20.01.2014
    Dzień dobry,
    proszę o pomoc w odmianie nazwisk typu: Francisco de Azevedo, Jan de Brito. W tym wypadku może być z pewnością: Francisca de Azevedo, Jana de Brito, czyli odmienione jedynie imię. Czy można oprócz imienia odmienić nazwisko? A jeśli dalej w tekście pojawia się samo nazwisko Azevedo, Brito – czy w odmianie będzie: nie ma Azeveda, Brita?
    Pozdrawiam
    Maria
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego