żołnierz
  • lancknecht

    21.11.2023
    21.11.2023

    Dzień dobry, niestety, w przypadku hasła lancknecht (https://sjp.pwn.pl/sjp/lancknecht;2565581.html) zaistniał błąd. Nazwa wywodzi się od „landu”, a nie od „lancy” (będącej, nawiasem mówiąc, bronią kawalerii). Stąd też poprawny, akceptowany na całym świecie termin do „landsknecht”. W Polsce błąd popełnił Marek Plewczyński w książce „Daj nam Boże sto lat wojny”, przez co rozpropagował niepoprawną wersję. Pozdrawiam, Michał Faszcza (Uniwersytet Śląski)

  • liczny
    12.05.2008
    12.05.2008
    Chciałbym zapytać o znaczenie przymiotnika liczny: czy poprawnie używa się go do oznaczania tylko grupy o dużej liczebności (liczny oddział żołnierzy, liczne grono kolegów), czy także mnogości jednostek (liczni żołnierze, liczni koledzy)?
  • Od interpunkcji począwszy, na frazeologii skończywszy
    11.02.2016
    11.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy przecinki są w dobrych miejscach:
    Począwszy od 2000 r.(,) firma opracowała tysiące tekstów
    Plan miał być równie dobrze znany pokonanym oddziałom(,) jak wcześniej żołnierzom przeciwnika?
    Czy w zdaniu:
    Nie można było wejść i sprawdzić, co robi Adam i inni uczestnicy szkolenia
    orzeczenie ma dobrą formę?
    Czy w związku z tym zdanie:
    Filozofowie byli stabilną instytucją, która mogła sfinansować wsparcie ich pracy
    nie budzi wątpliwości? Może pohamować kogoś czy tylko coś?
  • polskie nazwy miejscowe obcego pochodzenia
    12.11.2002
    12.11.2002
    Pytanie będzie z pogranicza historii i języka polskiego.
    Trudno, naprawdę bardzo trudno jest mi sobie wyobrazić, że polski żołnierz, na polskim terytorium, posługując się językiem polskim, nadaje polskiemu kawałkowi ziemi jakże „swojską” i „polskobrzmiącą” nazwę Westerplatte. Równie trudno mi zrozumieć, jak po II wojnie światowej polski architekt, polski budowniczy, polski murarz nadaje polskiej dzielnicy w polskiej stolicy jakże „swojsko” i „polskobrzmioącą” nazwę Mariensztat… Coś tu chyba nie tak! Albo to ja mam kiepskie wyczucie językowe, albo jednak nazwy te niezbyt komponują się z naszym ojczystym językiem… Uprzejmie proszę o opinię, bo o wyjaśnienie będzie chyba trochę trudno… Pozdrawiam serdecznie !!!
  • rozbojarz i żołnierka
    9.04.2011
    9.04.2011
    Rozbojarz – ze słowem tym kilkukrotnie spotkałem się, przeglądając wpisy w policyjnych kronikach. Czy na pewno istnieje takie określenie w języku polskim? Wydaje mi się równie obrzydliwe jak dostrzeżone wczoraj na pewnym blogu słowo żołnierka (w znaczeniu 'kobieta żołnierz').
  • Singularis pro plurari

    30.10.2023
    30.10.2023

    Czy w poniższym zdaniu ścierka musi być w liczbie mnogiej:

    Wyłóż dwie miski ścierkami i oprósz je mąką?

    Z kuchennymi pozdrowieniami

    D.

  • Śmieci a dzieci
    12.04.2018
    12.04.2018
    Dlaczego w narzędniku słowo śmieci brzmi śmieciami, skoro podobnie brzmiące dzieci odmieniają się już inaczej? Czy obowiązuje tu jakaś zasada? 

    Z poważaniem,
    Agnieszka
  • Tekst tablicy pamiątkowej
    8.03.2018
    8.03.2018
    Dzień dobry, będę bardzo wdzięczna za odpowiedź, czy poniższy tekst tablicy pamiątkowej jest poprawny?
    Z wyrazami szacunku
    M. Gurda-Jaroszewska

    Pamięci
    Leona Fuza
    1895-1939
    Płocczanina,
    żołnierza Legionów Józefa Piłsudskiego.
    Uczestnika walk o niepodległość Polski w 1918 roku
    i wojny polsko – bolszewickiej w 1920 roku.
    Działacza samorządowego.
    Organizatora i uczestnika bohaterskiej obrony Poczty Polskiej w Gdańsku,
    zamordowanego przez hitlerowców w grudniu 1939 roku.
    Mieszkańcy Płocka
  • tysiąc, milion, miliard
    28.08.2002
    28.08.2002
    Szanowni Państwo,
    Słowniki (Doroszewskiego z 1976 roku, a także Państwo w słowniku internetowym) podają, że można powiedzieć zarówno „Poległy miliony żołnierzy”, jak i „Poległo miliony żołnierzy”. Czy wobec tego poprawne są oba zdania: „W Warszawie mieszka 2 miliony osób” i „W Warszawie mieszkają 2 miliony osób”? Czy któraś z tych form jest obecnie zalecana?
  • Weteran i jego odznaczenia
    10.04.2017
    10.04.2017
    Jak jest poprawnie/zgrabniej: weteran z Wietnamu czy weteran Wietnamu (w domyśle: weteran wojny wietnamskiej, ale to w dialogu, więc preferowana jest krótsza forma).
    Czy weteran, który uzyskał wiele medali, jest weteranem odznaczonym, czy udekorowanym?

    Dziękuję i pozdrawiam
    Dorota
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego