żyjący
  • tylko jeśli?
    27.02.2012
    27.02.2012
    Szanowni Państwo!
    Czy poprawne jest wyrażenie tylko, jeśli? „Akt delegowany przyjęty na podstawie art. … wchodzi w życie tylko, jeśli Parlament nie wyraził sprzeciwu w terminie […]”. Czy w tym przypadku nie należałoby użyć wyrażenia wyłącznie wówczas, gdy?
    Z pozdrowieniami
  • tylko po nazwisku?
    1.03.2011
    1.03.2011
    Czy nie jest nietaktem i brakiem językowej grzeczności mówienie o kimś tylko po nazwisku, nawet jeśli byłyby to bardzo znane osoby? Niedawno Wiadomości zaczęły się tak: „Dochodzi do siebie, rusza ręką i robi plany na przyszłość – Kubica ma się lepiej. Samobójstwo czy morderstwo – tajemnica smierci jednego z zabójców Olewnika. Pokażemy też najnowsze zdjęcia z wypadku Kubicy”. Wydaje mi się, że przynajmniej we wstępie powinno się użyć pełnych imion i nazwisk.
  • tytuły filmów, seriali, programów telewizyjnych itp.
    11.05.2009
    11.05.2009
    Witam,
    wiem, że tytuły książek pisze się kursywą, a czasopism – czcionką prostą w cudzysłowie. Mam pytanie, jak powinno się pisać tytuły filmów, seriali, programów telewizyjnych, spektakli teatralnych, piosenek oraz nazwy zespołów muzycznych. Chciałabym też wiedzieć, jakie są zasady rządzące w powyższych przykładach pisownią małą / wielką literą: tylko pierwsze słowo, wszystkie słowa, wszystkie słowa poza spójnikami i przyimkami?
    Pozdrawiam serdecznie
    Hanna Raszewska
  • tzn. czy, tj. gdy

    17.06.2021
    17.06.2021

    Szanowni Językoznawcy!

    Czy po skrótach, takich jak „tj.”, „tzn.” stawia się przecinek, jeśli wynika tak z reguł składniowych? Np. w zdaniach „Zastanawiam się, jaki ma to sens, tzn.[,] czy chcę tak dłużej żyć” albo „Trzeba sporządzić raport zgodnie z art. 446 ust. 1 ustawy, tj.[,] gdy zamawiający realizuje(…)”. Gdyby skrótów nie było, sprawa byłaby jasna – w tym przypadku mam jednak wątpliwości.

    Z wyrazami szacunku

    J.J.

  • ubogi
    5.02.2002
    5.02.2002
    Dzień dobry.
    Chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia słowa ubogi.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Paweł Barański
  • umrzeć – zdechnąć
    24.03.2013
    24.03.2013
    Nauczono mnie, że jest czymś głęboko niestosownym mówić o zwierzęciu: umarło – jest tak niezależnie od tego, czy było nam ono w jakiś sposób bliskie. Zdaję sobie sprawę z rozmaitych użyć przenośnych wspomnianego czasownika, zwłaszcza w połączeniu z rzeczownikami abstrakcyjnymi, ale jak sądzę, w znaczeniu podstawowym umrzeć może tylko człowiek. W odniesieniu do zwierząt naturalne i zupełnie neutralne wydaje mi się słowo zdechnąć. Czy podzielają Państwo ten punkt widzenia?
  • usterknąć
    27.10.2005
    27.10.2005
    W wierszu Józefa Minasowicza (1792–1849) pt. Modlitwa Pańska spotkałem się ze słowem: „i człek usterknie – ułomne stworzenie”. Co znaczy (znaczyło) słowo usterknie? Szukałem po różnych słownikach – bezskutecznie.
    Z poważaniem
    Edward Sopora Nysa
  • Utonąć a utopić się
    18.02.2020
    18.02.2020
    Proszę wyjaśnić różnicę między pojęciami: utopił się, utonął. Jestem płetwonurkiem i często te pojęcia są używane zamiennie przy opisach wypadków, w których giną płetwonurkowie.
    z góry dziękuję
    Jacek
  • versus

    17.04.2024
    17.04.2024

    Szanowni Państwo,

    mam następujące pytanie: chodzi o stosowanie łacińskiego skrótu vs. — jak po takim skrócie powinna wyglądać odmiana? Czy powinniśmy stosować mianownik, czy celownik — tak jakbyśmy powiedzieli przy użyciu słowa przeciw. Który z przykładów jest poprawny: Komisja Europejska vs. Republika Słowacji czy Komisja Europejska vs. Republice Słowackiej?

    Z ukłonami

    Jan Rakieta

  • Wart Pac pałaca…
    25.07.2002
    25.07.2002
    Co oznacza powiedzenie: „Wart Pac pałaca, a pałac Paca”? W jakim kontekście można się nim posłużyć?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego