odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • Producenci, konsumenci, reducenci
    24.04.2017
    24.04.2017
    Dołączam się do dyskusji na temat klientów, agentów i innych rzeczowników, które mogą być albo męskoosobowe, albo męskozwierzęce. W biologii mówi się, że np. rośliny to producenci, zwierzęta to konsumenci, a grzyby to reducenci. Czy, wobec wcześniejszych rozważań na temat podobnych rzeczowników, powinny być to producenty, konsumenty i reducenty?
  • Dwa oczka a dwoje oczek
    24.04.2017
    24.04.2017
    Szanowni Państwo,
    rzeczowniki oczy i uszy łączymy z liczebnikiem zbiorowym. A jak jest z oczętami/uszętami i oczkami/uszkami?
    Wesołych świąt!

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Czytam tę deklarację
    20.04.2017
    20.04.2017
    Tę deklarację czy tą deklarację?
  • Nazwy portali internetowych
    20.04.2017
    20.04.2017
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się, czy nazwy portali internetowych w ich pełnym brzmieniu należy odmieniać. Czytałem to na Onet.pl czy na Onecie.pl? Zadanie można znaleźć na Matematyce.pl czy na Matematyka.pl?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Czytałem „Onych” Torańskiej
    10.04.2017
    10.04.2017
    Szanowni Państwo,
    jeśli film nosi tytuł „Ona”, to czy lepiej powiedzieć: Nie widziałem „Jej”, Widziałem „Ją”, czy może: Nie widziałem filmu „Ona”, Widziałem film o tytule „Ona”?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Oboje oczu
    10.04.2017
    10.04.2017
    Chciałabym dowiedzieć się, która forma jest poprawna: dla obojga oczu czy dla obydwu oczu?
  • Nieszczęsna prepozycja
    10.04.2017
    10.04.2017
    Jeśli mamy podmiot o nazwie, powiedzmy, BGI Magnolia Towarzystwo Ubezpieczeń Spółka Akcyjna w Kozowie (nazwa zmyślona) i dokładnie pod taką nazwą podmiot zarejestrowany jest w Krajowym Rejestrze Sądowym (przez co nie można dodać przecinka), to na rzecz kogo coś zostaje nadane? Moim zdaniem powinno się napisać BGI Magnolii Towarzystwa Ubezpieczeń Spółka Akcyjna, jednak są zdania, że powinno się zostawić magnolię nieodmienną, a odmienić całą resztę, co prowadzi do absurdu.
  • Nóż – nożem, ale róż – różem
    31.03.2017
    31.03.2017
    Chciałbym zapytać o słowo nóż i jego odmianę. Dlaczego kroimy nożem, a nie nóżem? Bo przecież mamy róż do policzków i malujemy się różem, a nie rożem.
    Dziękuję z góry za odpowiedź.
  • Ciekawy show
    29.03.2017
    29.03.2017
    Ostatnio uwagę moją zwraca w internecie sformułowanie ciekawe show. Czy nie powinniśmy w tym przypadku użyć formy ciekawy?

    Pozdrawiam
  • Jednostka ciśnienia bar

    29.03.2017
    29.03.2017

    Mam pytanie na temat odmiany jednostki ciśnienia bar. Jeśli dla wartości: 2,2 (dwa i dwie dziesiąte) formą jest dopełniacz, czy powinno być: dwa i dwie dziesiąte baru, jak podaje Słownik współczesnego języka polskiego Bogusława Dunaja, czy dwa i dwie dziesiąte bara, jak podaje Wielki słownik języka polskiego. W skrócie: proszę o podanie poprawnych form dla wartości: 2,2 b, 2,5 b.

  • Futurologiczny niewołacz
    29.03.2017
    29.03.2017
    Moje pytanie dotyczy ewentualnych odstępstw od użycia wołacza. Sytuacja wygląda następująco: jesteśmy w świecie przyszłości, sprzęty codziennego użytku, w tym oświetlenie są sterowane głosem. Wchodząc do swojego pokoju, bohaterka wydaje komendę, po której zapalają się lampy. Czy Państwa zdaniem jest uzasadnione użycie takiej formy: Komputer, włącz światło. I analogicznie: Komputer, zakończ program? Moim zdaniem poprawne z punktu widzenia gramatyki: komputerze jest wręcz komiczne.
  • Czasowniki na -nąć
    17.03.2017
    17.03.2017
    Szanowni Państwo,
    skoro jak się coś złamie mówi się: złamałem, to jak coś pęknie to mówi się pęknąłem ?

    Z góry dzięki za odpowiedź
    Tom Pietrzyk
  • LaTeX
    15.03.2017
    15.03.2017
    Szanowni Państwo,

    jak należy odmieniać LaTeX? I jak wymawiać?

    Z poważaniem
    Anna K.
  • Nie ma nic – nie ma niczego
    13.03.2017
    13.03.2017
    Szanowni Państwo!

    Czy wyraz nic odmienia się słabiej, mniej? Mówimy nie ma czegoś. Powinno być też nie ma niczego. A często słyszy się nie ma nic. Rozumiem, że to wariant skrócony. Jak go traktować, jako dopuszczalny, ale mniej staranny?

    Drugie pytanie: czy opiniując poprawność, mogliby Państwo dodawać informację o tym, że dany wariant jest mniej lub bardziej staranny? To dodatkowa informacja, która pomoże wybrać, co warto/lepiej używać.

    Pozdrawiam
    Marcin Nowak
  • Kobieta i zwierzę, mężczyzna i zwierzę
    27.02.2017
    27.02.2017
    Szanowni Państwo,
    mam kłopot z odmianą niejednorodnych zaimków osobowych. Jeśli założymy, że walczą dwaj mężczyźni (oni), to prawidłowe jest stwierdzenie: muszę ich rozdzielić. Odpowiednio w wypadku walczących kobiet (one) – je rozdzielić, zwierząt (one) – je rozdzielić.
    Ale jak prawidłowo powinnam powiedzieć, jeśli walczy mężczyzna i zwierzę, a także kobieta i zwierzę? Nie potrafię znaleźć prawidłowej odpowiedzi, więc byłabym bardzo wdzięczna za pomoc.

    Z poważaniem
    Barbara Szelegejd
  • Nie da się pokonać żadną mocą – wbrew wszelkim złym mocom
    27.02.2017
    27.02.2017
    Mocą czy mocom?
    Nie da się go pokonać żadną moc__?

    Pozdrawiam
    Adam
  • Jeździj a jeźdź
    27.02.2017
    27.02.2017
    Szanowni Państwo,
    dlaczego w WSPP forma trybu rozkazującego czasownika jeździć: jeździj uznana została za potoczną, natomiast forma jeźdź jest literacka?

    Zgodnie z podręcznikiem prof. Strutyńskiego formy trybu rozkazującego tworzymy od tematu czasu teraźniejszego, do którego dodajemy odpowiednią końcówkę osobową trybu rozkazującego. Jeśli temat czasu teraźniejszego kończy się na zbitkę spółgłoskową, wówczas dodajemy do niego końcówkę -ij (:-yj). Z czego wynika zatem uznanie poprawnej gramatycznie formy za potoczną?

    Z poważaniem
    M.M.
  • Social media
    27.02.2017
    27.02.2017
    Mam pytanie co do odmiany pojęcia social media. Czy powinniśmy to odmieniać? Nieraz spotykam się z odmianą: w social mediach, z social mediami. Zwykle połączone jest to z angielską wymową tzn.: z soszlaj midiami. Mam wątpliwości co do poprawności takiej odmiany, dlatego prosiłabym o rozjaśnienie tej kwestii.
  • Reprezentanty czy reprezentanci?
    27.02.2017
    27.02.2017
    Szanowni Państwo,
    w matematyce mówi się o reprezentantach klasy abstrakcji, tzn. ‘elementach zbioru, które reprezentują daną klasę abstrakcji’. Zastanawiam się, czy powinno się to odmieniać tak jak w podobnych przypadkach z zakresu informatyki, tj. reprezentanty (tak jak agenty), czy jednak reprezentanci. Zdaje się, że matematycy wybierają drugie rozwiązanie.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Glosolalia
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowni Państwo,
    czy uzasadnione jest widywane gdzieniegdzie (między innymi w pewuenowskim USJP) zaliczanie glosolalii do rzeczowników niemających liczby pojedynczej?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego