odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • Droidy komandosi czy droidy komandosy?
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość w związku z wyrażeniami takimi jak droidy komandosi, roboty komandosi. Czy rodzaje obu składników takich wyrażeń muszą być uzgodnione i powinniśmy na potrzebę tych połączeń utworzyć formę komandosy, czy jednak w porządku jest tak, jak napisałem na początku?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Tytany a tytani
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowni Państwo,
    WSO w haśle tytan podaje w liczbie mnogiej rodzaj męskoosobowy: tytani. Tymczasem w pewnych kontekstach forma tytany wydaje się dość powszechna, np. w takich wypowiedziach jak: USA i Chiny: dwa tytany światowej gospodarki…. Czy należy ją uznać za niepoprawną?
    W internetowej księgarni PWN można nawet zakupić książkę pod takim właśnie tytułem.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Swędziało czy swędziło?
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowni Państwo!

    Swędziło czy swędziało?

    Pozdrawiam
    Marcin Nowak
  • Półtorej – półtora
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowni Państwo,
    które zdanie będzie poprawne: Przerabialiśmy to przez półtorej zajęć czy Przerabialiśmy to przez półtora zajęć?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Krzyknął a krzykną
    14.02.2017
    14.02.2017
    Jestem mamą czwartoklasisty(SP) i chciałabym Państwa prosić o zweryfikowanie odpowiedzi na sprawdzianie z czasownika. Problem dotyczy zadania z czasownikami krzyknął i krzykną. Należało podać czym różnią się te dwa czasowniki.
    Według wiedzy nauczyciela oraz autora programu pt. Teraz polski te dwa czasowniki nie różnią się osobą, liczbą i czasem, a tylko liczbą i czasem. Według poradni językowej UG różnią się osobą liczbą i czasem.
    Proszę o wyjaśnienie moich wątpliwości.
    D. Kozłowska
  • Dwóch Grześków zjadło grześki
    31.01.2017
    31.01.2017
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o odpowiedź, jak odmieniać nazwę wafelka Grześki. Czy należy ją odmieniać tak jakby chodziło o dwóch Grześków? Na opakowaniu wafelka są dwie chłopięce buzie, co sugeruje, że jednak chodzi o imiona. Czy w takim razie w sklepie powinienem powiedzieć: Poproszę (tych) Grześków, (te) Grześki"? Czy może należy tę nazwę traktować jak przymiotnik i poprosić w sklepie o Grześkiego? A może jednak powinienem prostu powiedzieć: Poproszę Grześka.
  • Byliśmy
    18.01.2017
    18.01.2017
    Szanowni Państwo,
    czy jeśli kobieta mówi np. Byliśmy w muzeum, kiedy była tam w towarzystwie samych kobiet, to popełnia błąd językowy czy po prostu nie oddaje informacji równie precyzyjnie, co mówiąc Byłyśmy w muzeum?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • czy ?
    18.01.2017
    18.01.2017
    Jak powinno być poprawnie: nucił piosnkę tą czy ?
  • Magmagowie
    18.01.2017
    18.01.2017
    Czy dla wyrazu mag dopuszczalna jest forma M. liczby mnogiej magi?

    Pozdrawiam
    Tomasz Ordowski
  • Służew i Widzew
    15.01.2017
    15.01.2017
    Szanowni Państwo,
    czy można prosić o podanie pełnej odmiany nazw Służew i Widzew oraz o wyjaśnienie ewentualnej różnicy w odmianach tych nazw?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • To otokoniumte otokonia, tych otokoniów
    14.01.2017
    14.01.2017
    Aktualnie piszę pracę dyplomową o otokoniach, a największy problem sprawia mi poprawna odmiana tego słowa.
    Otokonia (ang. otoconia), w dużym skrócie, to biominerały znajdujące się w błędniku błoniastym ssaków, dzięki którym możliwe jest określenie położenie ciała w przestrzeni.
    A pytanie mam takie: jeśli piszę, że zaobserwowano brak tych biominerałów… to brak otokoni czy otokonii?

    Pozdrawiam serdecznie
    Anna Paklerska
  • Stojan
    28.12.2016
    28.12.2016
    Jak brzmi dopełniacz słowa stojan (element silnika elektrycznego) – stojanu czy stojana?
  • Ta sea?

    27.12.2016
    27.12.2016

    Sea to starożytna hebrajska miara objętości ciał sypkich. Jaki rodzaj należy jej przypisać i który wzorzec deklinacyjny zastosować? Które z poniższych form uznać za poprawne?


    jedna sea czy jeden/jedno sea

    jedną seę czy jeden/jedno sea

    dwie see czy dwa sea

    dwóch seji czy dwóch sea?

  • Nazwy piw
    21.12.2016
    21.12.2016
    Mam pytanie o zasadę odmiany rzeczowników określających styl piwa: porter, pilzner, weizen itp. Jak brzmią dopełniacze liczby pojedynczej tych wyrazów? Porteru czy portera? Pilznera czy pilzneru? Weizena czy weizenu?
    Wszystkie wyrazy są najprawdopodobniej obcego pochodzenia i są oczywiście nieożywione, co by wskazywało na końcówkę -u, jednak używa się zazwyczaj końcówki -a. Proszę o wyjaśnienie jednoznaczne, jak należy odmieniać te wyrazy. Czy zachodzi w tych wyrazach uzus językowy?
  • Minima
    21.12.2016
    21.12.2016
    Szanowny Państwo,
    interesuje mnie odmiana synonimu robotnicy małej (minor) w terminologii myrmekologicznej – minima. Dopełniacz liczby mnogiej to minim?

    Pozdrawiam
    Czytelnik
  • Stało się (2)
    16.12.2016
    16.12.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałem się odnieść do porady dotyczącej formy stanęło się. Otóż ja też ją czasem słyszę i myślę, że nie jest to ani przejęzyczenie, ani nieświadomy błąd, tylko celowy żart językowy. Widać żart ten wymyka się czasem spod kontroli, skoro może być odbierany niewłaściwie, tzn. na serio. Wydaje mi się, że tego typu zabawa językiem jest dziś dość modna. Czyżby bardziej niż kiedyś?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Stało się

    2.12.2016
    2.12.2016

    Często spotykam się ze sformułowaniem stanęło się jako odpowiednik stało się. Przykłady: Co się stanęło? (zamiast: Co się stało?), Tak się stanęło, że zostałem bez pracy (zamiast: Tak się stało (= moje losy potoczyły się tak), że zostałem bez pracy).

    Czy jest to poprawne? Mnie osobiście te wyrażenia rażą i długo traktowałem je jako przejęzyczenie, ale spotykam się z tym zbyt często, aby mówić o nieświadomym użyciu niewłaściwego wyrazu.

  • KośmiejaKośmiei
    27.11.2016
    27.11.2016
    Czy z jakichkolwiek powodów, można zastosować w dopełniaczu liczby pojedynczej końcówkę fleksyjną -ji zamiast -i w nazwiskach zakończonych na -ja po samogłosce, np. Kośmieja – Kośmieji?

    Z poważaniem
    K. Wojciechowska
  • Syklów, batów
    26.11.2016
    26.11.2016
    Jak brzmi dopełniacz liczby mnogiej słów sykl (dawna jednostka wagowo-pieniężna) i bat (dawna miara objętości)?
    Jeśli chodzi o sykl, to NSSP i Wielki słownik ortograficzny podają formę syklów, natomiast Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny podaje dwie poprawne formy: sykli i syklów.
  • Stomil
    14.11.2016
    14.11.2016
    Chciałbym raz na zawsze rozwiać wątpliwości i rozwiązać wszelkie spory na temat odmiany (głównie chodzi o dopełniacz) nazwy klubu piłkarskiego Stomil Olsztyn. Wśród kibiców są dwa obozy: większy, który przywykł do odmiany Stomilu (analogicznie Real MadrytRealu Madryt), i mniejszy – Stomila (inspirując się Mrożkiem). W jaki sposób powinniśmy zatem pisać – piłkarze Stomilu czy piłkarze Stomila?

    Pozdrawiam serdecznie
    Marcin
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego