Człowiek-tak
  • wszem i wobec
    11.06.2002
    11.06.2002
    Czy poprawne jest wyrażenie: wszem i wobec używane często przez niektórych Polaków? Jak się domyślam wobec znaczy tutaj razem, a zwrot ten pochodzi od dawnego uroczystego wszem wobec i każdemu z osobna. Moim zdaniem poprawna jest tylko forma wszem wobec, a forma z i pomiędzy tymi wyrazami jest błędna.
    Czy mam rację?
  • w tłoczni
    7.01.2002
    7.01.2002
    Które wyrażenie jest poprawne: w tłoczni (gazu) czy na tłoczni?
  • W Wilanowie czy na Wilanowie?
    8.06.2017
    8.06.2017
    Coraz częściej jestem uczestnikiem sporu pt. w czy na. Zawsze podpieram się opinią profesora Bańki zamieszczoną w 2011 roku, która mówi, że póki co powinniśmy nadal używać formy w Wilanowie. Ostatnio coraz częściej zacząłem się jednak spotykać z formą na Wilanowie używaną w przestrzeni publicznej. Skłoniło mnie to do zadania sobie, i co za tym idzie również Państwu, pytania – czy polski język i językoznawcy akceptują już formę na Wilanowie?
  • wyjść za mąż
    2.11.2005
    2.11.2005
    „Wyszła za mąż, za Kowalskiego”. No właśnie – dlaczego w pierwszym wypadku mamy mianownik? Przecież wg Słownika języka polskiego, przyimek za łączy się z rzeczownikami głównie w bierniku (tak np. w podobnych wyrażeniach: wyjść za drzwi, wyjść za próg), narzędniku (człowiek za burtą) oraz w dopełniaczu (za mojej młodości). Skąd więc ów mąż w mianowniku? A może to jest jakaś stara forma biernika?
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
    Sławomir Mazur
  • Wyklęte przykładowo
    5.12.2016
    5.12.2016
    Szanowni Państwo,
    kilka razy spotkałem się z opinią redaktorów, że słowo przykładowo powinno się zastępować wyrażeniem na przykład. Tymczasem ani w słowniku języka polskiego, ani w słowniku ortograficznym, ani też w słowniku synonimów PWN nie opatrzono go żadnym kwalifikatorem, co moim zdaniem oznacza, że oba są równoważne. Czy z przykładowo jest jakiś problem, który pozostaje dla mnie tajemnicą?
  • Wynaturzenie, zboczenie
    22.02.2019
    22.02.2019
    Dzień dobry!
    Czy używanie i powoływanie się na leksykalną definicję językową dla określeń zboczeniec i wynaturzenie w stosunku do osób homoseksualnych znajduje uzasadnienie językowe? Czy jest dopuszczalne?

    Pozdrawiam,
    Bartosz Staszewski
  • wyraz modny, ale wulgarny
    15.12.2004
    15.12.2004
    Mieszkam w USA już ponad trzydzieści lat. Po ostatniej wizycie w Polsce byłem zszokowany powszechnym używaniem (nawet w mediach) wyrazu zajebiście. Za moich młodych lat, gby użyłbym tego słowa w szkole lub w domu, skutki tego pamiętałbym prawdopodobnie do dzisiaj.
    Proszę o wyjaśnienie, skąd pochodzi to słowo, jakie ma znaczenie i dlaczego nikt nie przeciwstawia się wprowadzaniem wulgaryzmów do codziennego języka.
    Tomasz Słomiak
  • Wyrażać siebie a wyrażać się
    5.03.2019
    5.03.2019
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie różnica między zdaniami:
    Dla naszego grupowego celu istnieje tylko jedna ostateczna władza – miłujący Bóg, tak jak może On wyrażać Siebie w naszym grupowym sumieniu.
    Jedyną i najwyższą władzą w naszej wspólnocie jest miłujący Bóg, jakkolwiek może się On wyrażać w sumieniu każdej grupy.

    W sumie interesuje mnie tylko różnica, o ile jest jakaś, między wyrażaniem się a wyrażaniem Siebie. Moim zdaniem to nie to samo, ale…

    Z poważaniem – Cain
  • wziąć
    25.02.2003
    25.02.2003
    Dzień dobry. Chciałabym prosić o pomoc w rozwiązaniu małego problemu. W jednej z pieśni I. J. Paderewskiego do słów Asnyka („Gdy ostatnia róża zwiędła”) występuje słowo wziąść rymujące się z prząść. Wiem, że obecnie jedyną formą poprawną jest wziąć, ale skoro w wierszu i tekście pieśni jest wziąść, czy nie powinno tak właśnie się śpiewać? Pozwoliłam sobie zapytać o to, ponieważ w wielu wykonaniach wyraźnie słychać wziąć i tłumaczone to jest przez niektórych w ten sposób, że pomimo pisowni -ąść wymawiać zawsze należy -ąć. Co na to Szanowna Poradnia?
    Z poważaniem, Anna Niemiec
  • wzmóc
    21.02.2010
    21.02.2010
    Szanowni Państwo,
    w żadnym słowniku nie znalazłam słowa wzmożymy, jedynie wzmożemy. Biorąc jednak pod uwagę fakt tak częstego używania słowa wzmożymy, zaczęłam się zastanawiać, czy słowo to nie stało się już lub stanie za chwilę uzusem. Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
    Beata Anczarska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego