Dokładnie
  • chwalipięta
    18.03.2011
    18.03.2011
    Witam!
    Prosiłabym o wyjaśnienie etymologii słowa chwalipięta.
    Pozdrawiam serdecznie
  • Cienka czerwona linia
    28.12.2016
    28.12.2016
    Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
  • coś jest na rzeczy
    16.02.2005
    16.02.2005
    Chciałem spytać o bardzo rozpowszechniony zwrot jest coś na rzeczy. Co on dokładnie oznacza i czy jest to w ogóle poprawne? W słowniku poprawnej polszczyzny nie znalazłem informacji na ten temat.
  • Co tam u ciebie?
    2.06.2013
    2.06.2013
    Dzień dobry!
    Czy słowo tam w poniższych zdaniach pytających jest potrzebne?
    Co TAM u Ciebie?
    Jak TAM weekend?

    Pozdrawiam
    Rafał Kowalski
  • Co znaczy: Wstanę na wykład o 8.00?
    29.11.2018
    29.11.2018
    Szanowna Poradnio,
    ostatnio ktoś użył sformułowania Wstanę na wykład o 8, mając na myśli, że wykład jest o 8. Ja natomiast zrozumiałem owe zdanie jako zamiar wstania o 8. Przedyskutowaliśmy sprawę i nie możemy dojść do konsensusu. Czy używanie dwuznacznych zdań jest poprawne językowo? Oraz, które z tych zdań są poprawne, czy są dwuznaczne i co dokładnie znaczą:
    -Wstanę na wykład o 8,
    -Wstanę o 8 na wykład,
    -Wstanę na wykład na 8.

    Pozdrawiam
  • Co znaczy za tydzień?
    15.05.2017
    15.05.2017
    Czy określenie za tydzień może oznaczać w przyszłym tygodniu (nieistotne, który dzień)?
    W znaczeniu: ‘za tygodniem, który trwa’. Czy poprawne jest tak myśleć w jakimś kontekście? Podobnie określenia: za jeden dzień, jeśli już trwa.
  • cytaty cyrylicą
    18.03.2003
    18.03.2003
    Bardzo proszę o wyjaśnienie sprawy, która budzi liczne kontrowersje i spory. Dawniej, gdy wydawaliśmy książkę związaną z literaturą czy językoznawstwem rosyjskim lub szerzej – wschodniosłowiańskim (książkę – zaznaczmy – pisaną po polsku), stosowaliśmy zapis rosyjskich nazwisk czy tytułów dzieł w transkrypcji lub transliteracji, w zależności od potrzeb. Wszelkie cytaty były przekładane na język polski, a w razie podawania również brzmienia oryginalnego – transkrybowane. Od pewnego czasu autorzy zaczęli się chyba wzorować na książkach wydawanych w Rosji, na Białorusi i Ukrainie – w polskich tekstach i w przypisach stosuje się zapis fragmentów grażdanką. Taki tekst (dotyczący np. motywu śmierci u Tołstoja) staje się niezrozumiały dla kogoś, kto nie zna języka rosyjskiego (choćby twórczość Tołstoja – w tłumaczeniach – znał na pamięć), bo wszelkie przykłady, cytaty ilustrujące jakąś tezę itd. są wydrukowane po rosyjsku. W polskich zdaniach są wtrącenia po rosyjsku, wydrukowane grażdanką, co sprawia okropne wrażenie. Dam przykłady, ale niestety, nie mam czcionki rosyjskiej, wszystko zatem, co autor tekstu pisał grażdanką, zostanie przeze mnie podane wersalikami.
    Autor relacjonuje dokładnie przebieg zdarzeń wiążących się z osobą „PIERIEKRASNOGO EKZIEKUTORA” (…) Jak konstatuje autor ARCHIJEREJA, czas nie zmienił rodziny Turkinów, czytamy bowiem, że „u TURKINYCH PO – PRIEŻNIEMU (…) KOTIK IGRAJET…”. W przypisach powstają też dziwaczne sytuacje, gdy jeden przypis drukowany jest grażdanką, drugi po polsku, a w przypadku powtórnego cytowania tego samego autora raz pisze się tamże po polsku, innym razem po rosyjsku. Dotyczy to całości zapisu bibliograficznego w przypisie: w przypadku przytaczania dzieła rosyjskiego również cały „aparat” – s. (strona), nr, t. (tom) itd. – jest drukowany grażdanką. Na domiar złego: w pracach zbiorowych, składających się z artykułów autorów zarówno polskich, jak i rosyjskich (białoruskich, ukraińskich), piszących niezależnie od swej narodowości czasem w języku ojczystym, czasem nie, stosuje się w nagłówkach artykułów zapis imienia i nazwiska autora w zależności od tego, po jakiemu jest napisana jego praca… Bardzo proszę o możliwie „dyrektywne” (jeśli to możliwe) rozstrzygnięcie, czy takie praktyki są dopuszczalne i jak dalece. Przepraszam za tak długie pytanie, ale żałuję, że nie mogę tu więcej okropnych przykładów przytoczyć…
  • cytaty z opuszczeniem
    27.01.2010
    27.01.2010
    Witam,
    chciałabym się dowiedzieć, czy cytowane zdanie zaczynające się opuszczeniem należy rozpoczynać od dużej litery, np: „[…] dzieci wykazują nadpobudliwość o charakterze patologicznym” czy „[…] Dzieci wykazują nadpobudliwość o charakterze patologicznym”?
    Z góry dziekuję.
  • Cytat z napisu z tablicy nagrobnej

    9.11.2020
    9.11.2020

    Szanowni Państwo,

    Jak zacytować w tekście napis na płycie nagrobnej lub na pomniku, który w oryginale jest napisany wersalikami? Czy konieczne jest dodatkowe wyróżnienie go kursywą, tak jak w przypadku krótkich cytatów?


    Widnieje na nim napis: W HOŁDZIE ŻYDOM MIAST ZAGŁĘBIA

    czy

    Widnieje na nim napis: W HOŁDZIE ŻYDOM MIAST ZAGŁĘBIA (kursywą – nie mogę jej tutaj odnaleźć, a skopiowany tekst kursywą "prostuje się" w tym formularzu)?


    Z poważaniem,

    Katarzyna

  • Czasy w zdaniu 

    19.06.2021
    19.06.2021

    Zmiana czasu w obrębie zdania.


     

    Wzięłam głęboki wdech i wyobraziłam sobie, że stoję nad wodospadem. Obraz ten był tak żywy, że niemal poczułam, jak do moich nozdrzy wdziera się zapach wilgotnego powietrza, a do uszu dociera szum spływającej kaskadami wody.


    Czy w podanych wyżej zdaniach zamiana czasu z przeszłego na przyszły jest właściwa, czy w całości powinien być jednak użyty czas przeszły?

    Jak to dokładnie jest z tą zamianą czasu w obrębie zdania? Kiedy ona jest uzasadniona, a kiedy nie?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego