-
Rak 7.04.20207.04.2020Szanowni Państwo,
zwracam się do Państwa w związku z wątpliwościami dotyczącymi etymologii raka jako choroby. Spotkałem się z cytatem wypowiedzi Hipokratesa, w której uczony porównywał wygląd zmian nowotworowych do kraba. Czy określenie rak stanowi pomyłkę tłumacza? Kto wówczas pomylił się? Czy znamy imię i nazwisko podejrzewanej osoby?
Z wyrazami szacunku,
Czytelnik
-
Religia: mitologia czy nie? Ortografia: Bóg Jahwe2.11.20162.11.2016Czy mitologią można nazwać zbiór wierzeń dowolnej religii? Tzn. czy oprócz określeń mitologia grecka, mitologia nordycka etc. można mówić również o mitologii chrześcijańskiej? Jeżeli mówimy o religii, to chciałbym zapytać również, czy można pisać słowo bóg małą literą, jeżeli mowa o bogu JHWH/Jahwe, skoro jest to tytuł, a nie imię własne?
-
rodzaj gramatyczny zapożyczeń hebrajskich10.11.201410.11.2014Jaki rodzaj gramatyczny ma termin stosowany w nauce języka hebrajskiego dagesz (kropka w spółgłosce)? Dagesz może być forte albo lene, a więc po łacinie ma chyba rodzaj nijaki, natomiast polskie podręczniki wahają się między rodzajem nijakim a męskim. Podobnie jest z szewa (szwa), które może być mobile lub quiescens, lecz spotyka się tłumaczenia ta szewa. Również nazwy liter hebrajskich oraz samogłosek sprawiają kłopot (to alef? to segol?)
Z poważaniem
Aleksandra Kowal
-
runy15.05.200215.05.2002Szanowna Redakcjo!
Pracuję nad tłumaczeniem pewnej gry komputerowej, w której dość często pojawia się termin runy (ang. rune). W grze występują one jako zaklęcia posiadające magiczną moc. Można je kupować i stosować, są też specjaliści, tzw. Władcy Runów, potrafiący je odczytywać i rzucający runiczne zaklęcia. O te właśnie nieszczęsne runy wynikł pewien spór między mną a drugim tłumaczem, któremu zwróciłam uwagę, że w języku polskim runy występują wyłącznie w liczbie mnogiej, na co otrzymałam odpowiedź, że od początku istnienia gier komputerowych, runy występują w nich także liczbie pojedynczej, np. Run Wiedzy lub Niebios, a poza tym mają tu zupełnie inne znaczenie, niż podane w słowniku, więc mam się kierować zasadami pisowni gier komputerowych. Czy rzeczywiście powinnam się kierować nazwami, które ktoś kiedyś mylnie przetłumaczył, ale które już weszły do języka graczy komputerowych? Czy w imię zachowania konsekwencji w nazwach już funkcjonujących mam kaleczyć język polski i serwować polskim dzieciom niepoprawne nazwy, czy może to ja się mylę? W końcu to tylko gra, bajka dopuszczająca dziwaczne słowotwórstwo, gdzie sporo wyrazów ma już niewiele wspólnego z ich pierwotnym znaczeniem.
Z poważaniem,
Anna Celińska -
Santoryn i Thira
3.12.20203.12.2020Jaka jest poprawna polska nazwa greckiej wyspy (a w zasadzie grupy wysp) Santorini (Thira), w szczególności czy poprawna jest nazwa "Santoryn", którą usłyszałem w filmie dokumentalnym o Grecji emitowanym przez Planete+. Przez kilka lat mieszkałem w Grecji, ale nigdy nie słyszałem nazwy "Santoryn". Zarówno Grecy, jak i cudzoziemcy używają wyłącznie nazwy Santorini lub Thira.
Dziękuję za odpowiedź.
-
sarkastyczny i sardoniczny28.12.201428.12.2014Szanowni Państwo,
chciałem zapytać o różnice między słowami sarkastyczny i sardoniczny (pomijając, że drugie jest rzadsze). Czy są takie przypadki, w których użyjemy jednego, a drugiego nie? Na przykład o człowieku mówi się chyba czasem, że jest sarkastyczny, ale czy powie się, że jest sardoniczny?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Skąd się wzięło W?7.02.20157.02.2015Przed tygodniem albo dwoma pytałem o literę W, ale nie wiem, czy pytanie udało się wysłać. Znalazłem informację, że to litera W jest genetycznie dwuznakiem. Powstała na gruncie germańskiej tradycji pisownianej z podwojenia łacińskiej litery V, czyli z zapisu VV. Za jej pomocą oddawano germańskie głoski różne od łacińskiej spółgłoski V. Czy można gdzieś znaleźć więcej informacji na ten temat?
-
Skopofil i ma gadane!4.02.20114.02.2011Dzień Dobry!
Chciałbym prosić o odpowiedź na dwa pytania. Wiem, że Państwo tego nie lubią, ale bardzo rzadko trafiam na nie wyczerpany limit.
1. W wielu tekstach filmoznawczych natknąłem się na termin skopofilia, co ma znaczyć tyle co oglądactwo. Niemniej w Encyklopedii PWN istnieje tylko forma skoptofilia. Czy ta pierwsza to tylko nieudolne tłumaczenie?
2. Czy istnieją formy: gadany, gadani? Jeśli wierzyć serwisowi sjp.pl, notuje je USJP red. S. Dubisza.
Pozdrawiam, Michał -
sobie
29.03.202329.03.2023płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki
Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...
Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,
Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).
A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...
Z poważaniem
-
Sowa 7.05.20187.05.2018Szanowni Państwo,
chciałem zapytać o etymologię słowa sowa.
Wszystkiego dobrego na święta!
Z wyrazami szacunku
Czytelnik