Ignacy
  • Julian Ursyn – Julianowi Ursynowi
    6.12.2006
    6.12.2006
    Panie Profesorze,
    czy prawidłowe jest sformułowanie Julianowi Ursyn Niemcewiczowi? Wydaje mi się, że wszystkie człony powinny być użyte w celowniku. Bardzo chciałabym znać Pana opinię na ten temat. Tekst na tablicy pamiątkowej tak się właśnie zaczyna, a mnie to bardzo razi. Może niesłusznie?
    Ewa Krajewska
  • kusz
    8.12.2015
    8.12.2015
    W jednej z powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza pt. „Jedyne wyjście” znajduje się taki oto dwuwiersz:
    Pusz się, draniu, pusz się, pusz
    Potem hycniesz w grób i kusz
    Czym jest ów kusz? Bo na pewno nie błędem Autora lub Wydawcy, bo byłoby coś o tym wspomniane w erracie lub nocie wydawniczej. Archaizm? Czy może typowy dla Witkacego żart językowy?
  • matowo-szaro-brązowy
    10.02.2003
    10.02.2003
    Szanowni Państwo,
    Jak należy zapisywać określenie matowo-szaro-brązowy? Tak jak staro-cerkiewno-słowiański (z dywizami), matowoszarobrązowy (łącznie), czy matowo szarobrązowy?
    Dziękuję za odpowiedź
    Ignacy Miś
  • mianownik My, dopełniacz Mych?
    2.06.2003
    2.06.2003
    Zamiatin napisał książkę pt. My. Taka konstrukcja jest najbezpieczniejsza. Ale skoro możemy powiedzieć, że Hugo napisał Nędzników (a niekoniecznie, że książkę pt. Nędznicy), to przez analogię – Zamiatin napisał My czy Nas?
  • nazwiska i nazwy geograficzne
    11.04.2006
    11.04.2006
    1) Jak odmienić przez przypadki następujące nazwiska włoskie: Giuseppe Dandola, Hugo Pratt?
    2) Czy prawidłowe jest posługiwanie się w języku polskim oryginalnymi nazwami obcymi, takimi jak na przykład Canale Grande (Wenecja)?
    3) Czy odmienna jest włoska nazwa własna Lido?
    Z góry serdecznie dziękuję ze odpowiedź – V.Sz-R.
  • nazwy odmężowskie
    23.02.2011
    23.02.2011
    Witam,
    moje pytanie jest związane z tworzeniem nazw odmężowskich. W Granicy Nałkowskiej nazwy kobiet są tworzone od imion mężów, np. Ignacowa od męża Ignacego i dalej Józiowa, Olgierdowa, Wojciechowa. Znalazłam również formę określającą całą rodzinę: Zenonowie 'rodzina Zenona'. O regule tworzenia nazwisk odmężowskich i odojcowskich wiem. Czy reguła tworzenia nazw kobiet od imion mężów jest wymysłem autorki, czy jest to jakaś stara reguła nie używana już i dlatego ciężka do odnalezienia?
  • Nazwy ulic w tytułach
    20.10.2017
    20.10.2017
    Szanowni Państwo,
    reguła [73] nakazuje pisać wielką literą jedynie pierwszy wyraz w tytułach utworów artystycznych. Co jednak z takimi przykładami jak: Ulica Japońskiej Wiśni (wiersz Osieckiej), Ulica Sezamkowa, Łuk Triumfalny (powieść Remarque’a, której tytuł nawiązuje do paryskiej budowli)? Nazwy te same w sobie podchodzą pod regułę [82], z której wynika pisownia wielką literą wszystkich wyrazów. Jak pogodzić tę kolizję?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Nie-Boska komedia
    19.12.2002
    19.12.2002
    Szanowni Państwo,
    Jak należy poprawnie zapisywać tytuł utworu Krasińskiego: Nie-Boska komedia czy Nie-boska komedia? Pierwszy zapis występuje w encyklopedii PWN oraz w wydaniu BN z opracowaniem, drugi w słowniku ortograficznym PWN.
    Ignacy Miś
  • niejasne słowa kolędy i Ewangelii
    27.02.2011
    27.02.2011
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w jednej z kolęd są słowa „Oddajmy za złoto wiarę”. Na lekcjach religii uczą, że jeśli już coś za coś oddawać, to najlepiej życie za wiarę, a przehandlowanie wiary, do tego jeszcze za dobra materialne, to coś nie do pomyślenia.
    Podobną konsternację wywołują słowa Ewangelii: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie”. Zawsze była mowa raczej o ubóstwie materialnym, a bogactwie duchowym.
  • nie tyle…, co…

    1.10.2007
    1.10.2007

    Dzień dobry Państwu!

    Mam małe pytanie. Czy używając w zdaniu nie tyle, zawsze trzeba później zastosować ile, czy może to być co? Słownik poprawnej polszczyzny podaje, że nie tyle…, co… jest niepoprawne, natomiast 4-tomowy słownik języka polskiego dopuszcza tę formę. Jak jest naprawdę i czy obie te wersje różnią się czymś zasadniczym?

    Kłaniam się,

    Andrzej Nowakowski

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego