Jak-sobie-radzisz
  • harpagon
    9.05.2005
    9.05.2005
    Witam. Skąd się wzięła nazwa harpagan [synonim stachanowca]?
    Dziękuję.
  • kontrybucja autorska
    21.02.2012
    21.02.2012
    Ostatnio modne się stało się w środowisku naukowym wyrażenie kontrybucja autorska – w znaczeniu 'wkład autora lub autorów do pracy badawczej'. Czy takie znaczenie słowa kontrybucja notują już słowniki? Jakie sa prognozy?
  • lata dwutysięczne
    10.03.2011
    10.03.2011
    Coraz częściej spotykam się w odniesieniu do minionej dekady z określeniem lata dwutysięczne. Czy formacja ta może, mimo pewnej nielogiczności, liczyć na choćby tymczasową aprobatę normatywną? W grę wchodzą tu kwestie ekonomii językowej. Wygodniej przecież powiedzieć lata dziewięćdziesiąte i dwutysięczne niż lata dziewięćdziesiąte i pierwsza dekada dwudziestego pierwszego wieku. Poza tym, odkąd jest to okres zamknięty, frekwencja formy krótszej zdaje się rosnąć.
  • Leo Frobenius
    16.10.2006
    16.10.2006
    Dzień dobry,
    chciałabym spytać, jak powinien brzmieć dopełniacz imienia Leo. Czy należy pisać koncepcja Leo Frobeniusa, czy też Leona Frobeniusa?
    Serdecznie pozdrawiam i z góry dziękuję za pomoc,
    Joanna Tegnerowicz
  • miasto i gmina
    1.07.2003
    1.07.2003
    Uprzejmie proszę o udzielenie odpowiedzi na pytanie dotyczące poprawności użycia wielkiej litery w słowach gmina oraz miasto w następujących zdaniach: „Składowisko powinno znajdować się na terenie Miasta Wrocławia lub poza granicami Gminy Wrocław nie dalej niż…”, „Zagrożeniem dla firm z Miasta są podmioty spoza Gminy” (w znaczeniu tym zarówno miasto, jak i gmina odnoszą się do Wrocławia).
    Dziękuję.
  • na raz tylko jeden pkt
    11.04.2002
    11.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Oto moje pierwsze pytanie do Poradni, ale na pewno nie ostatnie. Mam bowiem mnóstwo różnorakich wątpliwości, a słowniki, niestety, nie radzą sobie z ich rozwiązywaniem. Ale zanim zadam to konkretne pytanie, proszę o jedno wstępne wyjaśnienie: dlaczego napisali Państwo powyżej, w „słowie wstępnym": „prosimy pytać tylko o jedną rzecz na raz” – chodzi mi o rozdzielną pisownię wyrażenia na raz. Azaliż nie stoi w słowniku (m.in. NSO PWN!), iż należy je pisać łącznie w znaczeniu 'jednocześnie'? A przecie właśnie taki sens ma tu owo wyrażenie. Uprzejmie proszę o pilną odpowiedź i – chyba – korektę.
    Pora na pytanie właściwe:
    Czy wyraz punkt należy uznać za pojęcie matematyczno-fizyczne i wobec tego jego skrót pkt w przypadkach zależnych pisać bez kropki, czy raczej traktować jak „zwykły” rzeczownik i stawiać kropkę w dopełniaczu itd., jak w skrótach mgr, dr, bp itp. Wydaje mi się, że słuszna, no i znacznie prostsza, jest ta pierwsza interpretacja. Tylko dlaczego słowniki (przeszukałem ich kilkanaście!) robią unik i podają hasło pkt wyłącznie w mianowniku? A może się mylę, może w którymś ze słowników określono ten „szczegół"?
    Serdecznie pozdrawiam Redaktorów Poradni, dziękując za tę cenną inicjatywę, jaką jest doradzanie via internet (Internet?).
    Krzysztof Szymczyk, Opole
  • nieszczęsne -tki
    22.03.2014
    22.03.2014
    Pisali Państwo kiedyś o błędnej 30-tce. Wiem, że to dość częsty zwyczaj i chcąc nie chcąc trzeba się męczyć z trzydziestką, osiemnastką, a nawet dziewięćsetjedenastką (a nie 911-tką). Można chyba zrozumieć taką skłonność do ułatwienia sobie pisowni. A czy nie lepszym sposobem byłoby pisanie np. „40” Napieralskiego i Za moment „40” kończy Wojciech Olejniczak, tak jak to ostatnio wypatrzyłem w Super Expressie? Bardzo mi się to podoba, bo na pewno jest lepsze niż te nieszczęsne -tki.
  • pisownia nazw obszarów geologicznych
    7.09.2001
    7.09.2001
    Mam wątpliwości dotyczące pisowni nazw geologicznych, takich jak Płyta Eurazjatycka (duże czy małe litery), Płyta Indoaustralijska (razem czy osobno), Uskok (czy uskok) San Andreas.

    Dziękuję za pomoc.
  • pomarańczowy
    29.05.2011
    29.05.2011
    Intryguje mnie wyraz pomarańczowy. Pochodzi od pomarańczy? Jeśli tak, to dlaczego nie od czegoś bardziej rodzimego? Czy np. za Mieszka I pomarańcze były u nas już tak popularne, czy przeciwnie – ten kolor nie miał jeszcze nazwy?
  • protetyczne że
    27.12.2012
    27.12.2012
    Mam pytanie dotyczące zdań ze Słownika wyrazów trudnych i kłopotliwych (ss. 362–363):
    Kiedy żeśmy przyszli nad morze, pogoda zaczęła się psuć.
    Dopiero żeście przyszli i już chcecie uciekać?

    Czy zdanie te byłyby prawidłowe w takiej formie:
    Kiedyżeście przyszli nad morze?
    Dopierożeście przyszli i już chcecie uciekać?

    Prawidłowe jest przecież inne zdanie:
    Gdzieżeście się podziewali tyle czasu?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego