Janów
  • Tytuł naukowy a stanowisko profesora
    8.04.2020
    8.04.2020
    Szanowni Państwo,
    czy zapis prof. nadzw. dr hab. Jan Kowalski jest poprawny? Na studiach uczono mnie, że tytuł profesora uczelnianego zapisuje się po przecinku po nazwisku, ale podobno w 2018 r. zmieniły się przepisy w tych kwestiach i nie jestem już pewna, jak powinien wyglądać ten zapis.
    Z poważaniem
    U. Senger
  • Czyj to portret?
    29.05.2019
    29.05.2019
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie odnośnie do poprawności drugiego z poniższych zdań:
    Jacek Malczewski namalował wiele portretów. Piękny jest jego portret Jana Kasprowicza.
    Czyj to portret? I Jana Kasprowicza, i Jacka Malczewskiego zarazem. Pierwszy jest portretowanym, a drugi portretującym – według mnie zdanie jest poprawne, ale zostałam za nie spostponowana.
    Chciałabym poznać Państwa opinię.
    Bardzo dziękuję, łączę pozdrowienia – wierna czytelniczka poradni
  • Nazwisko Czornyj

    30.04.2023
    30.04.2023

    Dzien dobry, jak prawidłowo odmieniać nazwisko "Czornyj"? Widzę Czornego czy widzę Czornyja? Idę z Czornym czy idę z Czornyjem?

    Pozdrawiam

    K.J.

  • wybudowanie

    12.11.2023
    15.10.2023

    Kilkakrotnie napotkałam w północnej Polsce (Kaszuby) nazwy miejscowości złożone z wyrażeniem „Wybudowanie”. Skąd ono się wzięło w tych nazwach?

    Jak nazwać w nazwach miejscowości dopełnienie przymiotnikowe? dzierżawcze? określające lokalną przynależność miejscowości: „Gdański” w „Starogard Gdański”, „Lubelski” w „Janów Lubelski”?

    Serdecznie pozdrawiam

  • zaproszenie dla prezydenta
    19.02.2004
    19.02.2004
    Witam!
    Organizuję uroczystość szkolną, na którą zamierzam zaprosić prezydenta miasta. Czy na zaproszeniu, oprócz imienia i nazwiska, powinny się znaleźć tytuły służbowe i naukowe, czy tylko służbowe lub tylko naukowe? Na przykład:
    1. Zapraszamy Prezydenta Miasta dr. Jana Kowalskiego…
    2. Zapraszamy Prezydenta Miasta Jana Kowalskiego…
    3. Zapraszamy Pana dr. Jana Kowalskiego…
    Proszę o wyjaśnienie, która z powyższych opcji jest najbardziej odpowiednia. Dziękuję.
    Iza C.
  • adres na kopercie
    10.04.2008
    10.04.2008
    Witam!
    Mam pytanie odnośnie podwójnego nazwiska. Np. pani Anna Potocka wyszła za Jana Kowalskiego i nazywa się Anna Potocka-Kowalska. Gdy ktoś chce do nich napisać list, to jak ma go zaadresować? Sz. P. Anna i Jan Kowalscy? Sz. P. Anna Potocka-Kowalska i (?) Jan Kowalski? Jak nie popełnić nietaktu?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • dalsze przykłady swobody interpunkcyjnej
    3.02.2011
    3.02.2011
    Witam,
    czy w zdaniu: „Samochody: audi, suzuki, vw, stały pod blokiem” – potrzebny jest przecinek po wyliczeniu aut? Podobnie: „Wojewoda łódzki – Jolanta Nowak, dyrektor urzędu miejskiego – Jan Nowak, wzięli udział w szkoleniu” – czy potrzebne są myślniki i końcowy przecinek? „Galę prowadziła aktorka – Anna Dymna”. Czy potrzebny jest myślnik? Nie znalazłam takich przykładów w słowniku.
    Pozdrawiam serdecznie
    Grażyna Kwiek
  • dedykacja
    15.12.2009
    15.12.2009
    Witam,
    moje pytanie dotyczy dedykacji. Pragnę dać w prezencie bliskiemu znajomemu książkę opatrzoną wpisem z dedykacją od autora. Jaka powinna być właściwa forma tej dedykacji, to znaczy, co powinnam przekazać pisarzowi – imię i nazwisko znajomego czy również jego tytuł naukowy (jest doktorem)? Na przykład Dla Pana doktora Jana Kowalskiego? Od czego to zależy?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie,
    A.D.
  • Duchowny ze stopniem bądź tytułem naukowym
    11.04.2019
    11.04.2019
    Szanowni Eksperci,
    jak połączyć tytuł naukowy z określeniem duchownego? Ksiądz dr hab. Jan Kowalski czy Dr hab. ksiądz Jan Kowalski?
    Dziękuję
    Magda
  • Dzierżawczość w języku polskim
    22.03.2016
    22.03.2016
    Drodzy sąsiedzi,
    chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.
    1. Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
      Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
      Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
    2. Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
      W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela
    3. Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
      Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.

    W związku z tym mam pytania:
    • Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
      Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom?
    • Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
    • Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź
    Jan Zidek
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego