Konieczny
  • wyprowadzić w pole, wpuścić w maliny
    21.09.2009
    21.09.2009
    Zastanawiam się, czy związek frazeologiczny wpuścić kogoś w maliny może pochodzić z Balladyny Słowackiego. A jeśli nie, to jaka może być jego etymologia? I skąd, Państwa zdaniem, pochodzi zwrot wyprowadzić kogoś w pole?
    Dziękuję!
  • x na końcu wyrazu
    23.11.2004
    23.11.2004
    Jaki jest zakres reguły dotyczącej spolszczania spółgłoski x do postaci ks? Są przypadki gramatyczne, w których spolszczanie imion, nazwisk itp. jest konieczne ze względów fonetycznych (miejscownik typu Niksie), choć może to rodzić wątpliwości co do oryginalnego brzmienia. Po co natomiast zapisywać x jako ks nawet wówczas, gdy nie zachodzi wymiana s do ś? Skąd wtedy wiedzieć, czy chodzi np. o G. Luksa, malarza, czy o G. Luxa, oświetleniowca – tylko z kontekstu? Czy reguła dotyczy też głosek y (w funkcji j) i v?
  • Zagadkowy cywił

    6.05.2023
    6.05.2023

    Szanowni Eksperci,

    Julian Tuwim w wierszu z 1936 r. „Gwiżdżąc sobie a muzom na ulicy poeta rozmyśla o kompetencjach władzy” użył kilkakrotnie wyrazu cywił zamiast spodziewanego cywil (np. „Cywił ci ja, cywił, / Piękna to pozycja, / Dla mnie nie jest żandarm, / Dla mnie jest policja!”). Czy taki zapis to inwencja poety, czy też faktycznie istniała kiedyś taka oboczność? Nie znalazłem wyrazu cywił w żadnym ze znanych mi słowników.

    Z wyrazami szacunku

    Piotr Albin Michałowski

  • Zaimki anaforyczne

    9.01.2024
    9.01.2024

    Czy w tych zdaniach poprawnie wykorzystano zaimki dzierżawcze, czy są one konieczne? Jeśli nie, to dlaczego? Jak poprawnie zapisać te zdania?

    1. Higiena języka to gwarancja zdrowego uśmiechu! Oto wskazówki dotyczące >jego< prawidłowego mycia.

    2. Jeśli używasz szczoteczki do języka, pamiętaj o >jej< regularnej wymianie.

  • Zamiast a przecinek
    7.02.2018
    7.02.2018
    Czy w poniższym zdaniu potrzebny jest przecinek: Zamiast decydować się na emigrację, wybrał znajomą biedę.
  • zamieszanie
    2.10.2019
    2.10.2019
    Szanowni Językoznawcy!
    Czy w zdaniu I po co całe to zamieszanie, i zabawa w kotka i myszkę? przecinek został postawiony prawidłowo? Czy jednak nie powinno go tam być?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Anna
  • zapis bibliograficzny artykułu pobranego ze strony WWW
    19.09.2014
    19.09.2014
    W jaki sposób zapis bibliograficzny artykułu pobranego w pliku pdf z danego portalu różni się od zapisu bibliograficznego strony www na tym samym portalu? Czy data umieszczana przed datą dostępu w przypadku pdf jest datą napisania artykułu, czy umieszczenia go na portalu? Czy w przypadku pliku pdf zapisywana jest nazwa portalu (słownie), z którego był pobrany (w pliku może być np. artykuł z jakiegoś magazynu, niemającego nic wspólnego z tym portalem)? Bardzo proszę o wyjaśnienie na przykładzie.
  • zapis daty
    8.04.2009
    8.04.2009
    Czy podając datę zapisaną np. 30.04.2009, na końcu podajemy skrót r.? Mam wątpliwości, ponieważ skrót ten odnosi się do roku, a nie do całej daty.
  • Zapis didaskaliów w transkrypcjach reality show

    8.03.2022
    8.03.2022

    Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do cytatów z programu reality show, które przytaczane są na zasadzie inicjał imienia (M: Jestem tutaj. / D: A ja tutaj.), i przy których wstawki wyjaśniające kontekst przytoczone są w nawiasach kwadratowych, w nowych wersach: [Michał wstał z krzesła i podszedł do lodówki]. Jak w takiej sytuacji te "didaskalia" zapisać? Czy powinny być zapisane kursywą? Czy kropka powinna znaleźć się za nawiasem? Czy, jeśli jest to jasne, nie trzeba dodawać "dop. aut."?

  • zapis liczebników
    9.02.2006
    9.02.2006
    Szanowni Państwo, chciałam jeszcze raz zapytać o pisownię liczebników – czy w jednym tekście, a nawet na jednej stronie można napisać liczebniki za pomocą słów i cyfr. Np. „W więzieniach było tysiące osób. Dwie trzecie skazanych wraca do więzienia, 20 % nieletnich i 55 % dorosłych”, „W ośrodkach zamkniętych jest dwa miliony (czy 2 mln?) uchodźców”, „Jedna na czterdzieści dwie osoby choruje na raka”, „4 tys. więźniów pozostanie tam do końca życia”.
    Dziękuję za pomoc,
    Małgorzata Płazowska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego