Konieczny
  • Wartość graniczna

    6.05.2022
    6.05.2022

    Czy przedział, na przykład liczbowy, z definicji obejmuje też wartość graniczną. Chodzi mi np. o zwrot mężczyźni w wieku 18–45 lat. Francuzi dodają po 45 inclus (włącznie), ale zastanawiam się, czy po polsku to też konieczne. Z góry dziękuję Dorota

  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • Wątpliwy przecinek w WSO
    12.01.2016
    12.01.2016
    W WSO pojawia się zdanie: Dwukropek powinniśmy postawić, jeśli w zdaniu występuje podmiot szeregowy, a orzeczenie ma formę liczby mnogiej, i gdy (…). Zastanawia mnie obecność przecinka przed i gdy. Czy chodzi o zamknięcie frazy a orzeczenie…? Wydawało mi się, że frazy wprowadzane przez spójniki współrzędne nie wymagają drugiego przecinka.
    Podobnie: Krótkie wyrażenia mające formę zdań głównych, zaś faktycznie będące składnikami pozazdaniowymi(,)? należy (…). Jak być powinno?
  • W dniu dzisiejszym
    27.06.2017
    27.06.2017
    Czy forma W dniu dzisiejszym jest poprawna?
  • w domu i w szkole
    15.06.2008
    15.06.2008
    Czy piszemy: zarówno w bierniku, jak i w dopełniaczu, czy może zarówno w bierniku, jak i dopełniaczu?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • wiecznie zielony czy wieczniezielony?
    5.07.2007
    5.07.2007
    Wielki słownik ortograficzny PWN podaje wiecznie zielony, ale w [134]: „Niektóre wyrażenia (…) scaliły się i traktowane są jako wyrazy pisane łącznie”. W Doroszewskim jest wiecznozielony. Bukszpan, cyprys i ubiorek mają ten przymiotnik w nazwie gatunkowej, a jego pisownia łączna (także zwracana przez Google) bardziej przystaje do dwuimiennego nazewnictwa gatunków. Czy obok wiecznie zielonego funkcjonuje wieczniezielony, choćby wyłącznie w nazwach gatunkowych?
  • wielka litera
    10.03.2009
    10.03.2009
    Chciałabym zapytać o zapis nazwy typu rakiety w tekście – w cudzysłowie bądź bez? Chodzi konkretnie o rakiety Patriot lub rakiety „Patriot”. Czy też powinnam napisać rakiety typu „Patriot”? Podobna wątpliwość dotyczy transporterów Rosomak bądź „Rosomak”. Zapis bez cudzysłowu wydaje mi się błędny.
  • W latach 90., ale którego wieku?
    29.06.2009
    29.06.2009
    Szanowni Państwo!
    Przyszło nam żyć na przełomie wieków i tysiącleci. Dla wielu jest to tak doniosłe, że coraz częściej spotykam się ze sformułowaniami typu: w latach 90. XX wieku…. Czy nie jest jednak zbyt wcześnie na stosowanie takich zwrotów? Przecież do lat 90. XXI wieku pozostało jeszcze dużo czasu, i możemy spokojnie pisać o latach dziewięćdziesiątych, nie narażając się na niedokładność. Czy akcentowanie wieku XX nie jest stosowane nieco na wyrost?
    Pozdrawiam
    Jarosław Mężyk
  • właśnie, jasne, oczywiście, pewnie (,) że…

    12.10.2022
    12.10.2022

    Byłam zainteresowana zwrotami niejako utartymi, które nie są zdaniami podrzędnymi: Właśnie że tak/nie; Jasne że tak/nie; Oczywiście/Pewnie że tak/nie. Znalazłam kilka porad: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Wlasnie-ze;16931; https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Przecinek-przed-ze;16504.html, odpowiedzi wydają się sprzeczne. Intuicyjnie nie postawiłabym przecinka w podanych powyżej zwrotach, natomiast postawiłabym go, jeśli po Jasne/Oczywiście/Właśnie itp. następuje zdanie podrzędne. Proszę o poradę

  • wójt i burmistrz
    16.06.2011
    16.06.2011
    Pytanie brzmi, która z form jest prawidłowa:
    1) wójt Godowa czy wójt gminy Godów?
    2) Burmistrz Krakowa czy Burmistrz Miasta Krakowa?
    Ustawa mówi, że organem gminy jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). Wydaje się zatem, że w obydwu przypadkach właściwa jest forma pierwsza. Przemawia też za tym fakt, że wyraz wójt jak i wyraz burmistrz nie odnoszą się obecnie do żadnych innych pojęć (inaczej niż prezydent miasta, mamy bowiem Prezydenta RP).
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego