Witam,
mam pytanie dotyczące spójników rozłącznych albo/lub/czy. Zasada mówi, że w wypadku, kiedy są one powtórzone i wprowadzają elementy równorzędne w zdaniu, należy stawiać przed nimi przecinek, np.: „Kup kawę albo herbatę, albo kakao”. A co w wypadku zdań o podobnej konstrukcji, ale takich, w których spójniki się różnicuje? Na przykład: „Kup kawę lub herbatę(,) albo kakao”. Czy po herbatę powinien być przecinek?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
AP, Lublin

Witam,
pochodzę z Suwałk, gdzie bardzo często mówi się słowo dla. Wyrażenie na przykład „Daj to Maćkowi” zastępowane jest przez „Daj to dla Maćka”. Chciałbym zapytać, czy można uznać to za regionalizm. Mieszkańcy owych okolic są poniekąd po takich zwyczajach językowych rozpoznawani.
Uprzejmie dziękuję za odpowiedź.

Witam serdecznie,
jeśli mamy dany wyraz zaczynający się od samogłoski, np. ostatni, istotny, opiekuńczy, użyteczny, i dodamy do niego przedrostek zakończony spółgłoską, to w jaki sposób należy nowo powstałe słowo podzielić na sylaby?

prze-dos-tat-ni czy przed-os-tat-ni?
na-jis-tot-niej-szy czy naj-is-tot-niej-szy?
na-do-pie-kuń-czy czy nad-o-pie-kuń-czy?
be-zu-ży-tecz-ny czy bez-u-ży-tecz-ny?

Z poważaniem
Michał Kosacki, Lublin

Niedawno zwrócono mi uwagę na niewłaściwe użycie terminu rozród w odniesieniu do rozmnażania roślin. Definicja zawarta w Słowniku języka polskiego PWN nie ogranicza jednak stosowania tego terminu do świata zwierząt, mimo, że w świecie roślin trudno mówić np. o parze rodzicielskiej przystępującej do rozrodu, czy o rodzeniu. Stąd moje pytanie: czy termin rozród dotyczy także zjawisk związanych z powiększaniem liczby osobników w świecie roślin?
Wojciech Ejankowski, Lublin

Opisując wygląd swojej koleżanki, moja mama określiła ją słowem sada. Nigdy nie spotkałem się z takim słowem, więc poprosiłem o wyjaśnienie. Sady to według niej ktoś o ciemnej karnacji. Dodała, że często słyszy takie określenie, jednak znajomi, których o to zapytałem, go nie znają. Czy taki przymiotnik rzeczywiście funkcjonuje? Czy może jest to regionalny synonim słowa śniady albo smagły? Te słowa są zbliżone w brzmieniu i znaczeniu.

Z góry dziękuję za odpowiedź.

Szanowni Państwo,

nieżyjący już dziennikarz muzyczny Radia Lublin, Jerzy Janiszewski, napisał w latach 80. opublikowaną na łamach „Kuriera Lubelskiego” historię zespołu Budka Suflera, w której kilka razy użył wyrazu szmons, np. byle szmons zachodni miał nieograniczony dostęp do anteny lub „przypadkowy holenderski hit (szmons) bardziej olśnił paru krajowych krytyków aniżeli plantatorów tulipanów”. Co ten wyraz dokładnie oznacza i skąd się wywodzi?

Z wyrazami szacunku

Piotr Michałowski

Szanowni państwo,

jestem mieszkańcem Tarnowskich Gór, a więc tarnogórzaninem. Moje pytanie brzmi, dlaczego „tarnogórzaninem”, a nie „tarnowskogórzaninem” albo „tarnowsko górzaninem”? Podobnie sprawa wygląda z przymiotnikiem „tarnogórski”.

Pozdrawiam,

Jakub C.

Proszę o wskazówki dotyczące zasad pisowni tytułów czasopism; czy w tytule czasopisma „Sługa biedy” mam prawo słowo bieda upersonifikować i pisać je z dużej litery? Przezież to jest zabieg literacki, a my mówimy o tytule czasopisma. Proszę o możliwie szybką odpowiedź!
Pozdrawiam, Jarosław Kozak
Lublin, KUL

Dzień dobry,
mam pytanie w związku ze słowem internet. Czy powinniśmy mówić w internecie czy też na internecie? Coraz częściej słyszę, jak ludzie mówią „Kupiłem coś na internecie”, chociaż ja powiedziałbym w internecie.
Pozdrawiam serdecznie,
Ryszard T.

W słowniku ortograficznym (2006) jest hasło Wizna, a przy nim przymiotnik wizeński. Czy to znaczy, że nazwa ziemia wiska jest już niepoprawna? Z tego, co wiem, tradycyjnych, historycznych nazw nie poprawia się wg dzisiejszych reguł gramatycznych. A może wizeński odnosi się tylko do samego miasta ( „Ulice wizeńskie są wąskie”), a termin historyczny ziemia wiska nadal jest poprawny?
Z góry dziękuję za odpowiedź i serdecznie pozdrawiam –
Bożena Z.