OSI
  • kraje bałtyckie i nadbałtyckie
    1.12.2009
    1.12.2009
    Czy Litwę, Łotwę i Estonię określimy wspólną nazwą kraje bałtyckie, czy kraje nadbałtyckie? A może obie formy można stosować wymiennie?
    pozdrawiam
  • Kreisleriana
    18.10.2005
    18.10.2005
    Szanowni Państwo,
    Robert Schumann pod wpływem opowiadań E.T.A. Hoffmanna, który pisał pod pseudonimem Johannes Kreisler, stworzył cykl miniatur zatytułowany Kreisleriana op. 16 (pisownia oryginalna). W świadomości wielu Polaków cykl ten egzystuje jako ta Kreisleriana (ponieważ ma końcówkę -a), lub te Kraisleriana (ponieważ jest ich w cyklu osiem). Czy można ten tytuł odmieniać i powiedzieć np., że ogniwo tego cyklu to Kraisleriano, skoro myśli się o Kraislerianach?
    Grzegorz Słomczyński
  • Liczby i skróty
    6.10.2016
    6.10.2016
    Szanowna Redakcjo,
    czy zestawienie ze sobą liczby zapisanej słownie i skrótu (por. dwa mln, osiem kg, dziesięć cm) jest poprawne? Coraz częściej widuję taki zapis, który w moim odczuciu wydaje się być nieco nieestetyczny – lepiej wygląda dwa miliony czy 2 miliony.
    Z poważaniem,
    Dawid Rutkowski

  • liczebniki
    24.10.2002
    24.10.2002
    Począwszy od 5 wzwyż jest wyraźna zależność liczebników porządkowych od głównych: pięć – piąty, sześć – szósty, siedem – siódmy, osiem – ósmy… To kreskowane ó w wyrazach szósty, siódmy, ósmy – jest odmienne, wymienia się na e lub o w odpowiednim liczebniku głównym. Tę samą wspólność rdzenia czuje się w parze trzy – trzeci, ale brak jej w przypadku liczebników 1, 2 i 4. Ta trójka (albo ta czwórka) psuje cały porządek. Dodatkowo w parach dwa – drugi oraz cztery – czwarty zgadzają się pierwsze (a nie zgadzają dopiero drugie) głoski – i nie tylko jest to intrygujące, ale dodatkowo może sprawiać trudność ortograficzną, jeśli się zbyt mocno pokojarzy drugi z dwa czy dwoje (takie silne skojarzenie obserwuję u swojego dziecka, które notorycznie chce pisać drógi, uzasadniając to właśnie tym).
    Chciałbym spytać o etymologię liczebników porządkowych. Czy to tylko zbieg okoliczności (te pierwsze głoski), czy rzeczywiście istnieje etymologiczne powiązanie wewnątrz par dwa – drugi i cztery – czwarty?
  • Liczymy garście 

    31.12.2020
    31.12.2020

    Szanowni Profesorze,

    uczę się polskiego i niedawno zobaczyłem słowo garść wraz z różnymi liczebnikami. I chciałbym zapytać dlaczego dwie garście, natomiast pięć garści?


    Z wyrazami szacunku

    Denys Fiks

  • Liczymy osoby

    16.09.2021
    16.09.2021

    Mówimy: jest jedna osoba, są dwie osoby, a pięć osób?

  • miasto rodzinne

    1.10.2022
    1.10.2022

    Dzień dobry, w języku potocznym istnieje zwrot „miasto rodzinne”, ale jaka jest jego definicja? Spotkałem się z różnymi wyjaśnieniami – miasto w którym się człowiek urodził, miasto zamieszkania czy miasto, w którym mieszka jego rodzina. Przykładowo Janek ma 20 lat, urodził się w Warszawie i tam mieszkał przez 8 lat, po czym przeprowadził się z rodziną do Krakowa i tam mieszka. Które miasto należy traktować jako jego miasto rodzinne? Proszę o pomoc.

    Pozdrawiam

  • Niespełna kilkuletnie dzieci

    7.10.2021
    7.10.2021

    Dzień dobry, czy poprawne będzie sformułowanie  niespełna kilkuletnie dzieci w odniesieniu do grupy dzieci w wieku od kilku miesięcy do trzech lat?

  • OKE

    18.02.2023
    18.02.2023

    Mała czy wielka litera

    Dzień dobry, proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczącej pisowni.


    Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie – skrótowiec to: OKE w Warszawie (wielkie litery)

    Wątpliwość dotyczy zapisu: okręgowe komisje egzaminacyjne (jest ich osiem w Polsce) – czy można używać skrótowca oke (np. odbyło się spotkanie przedstawicieli wszystkich oke), a jeśli tak, to powinien być zapis oke czy OKE (czyli: odbyło się spotkanie przedstawicieli wszystkich OKE)?


    Dziękuję

    Grażyna

  • Orzecznik przymiotnikowy w mianowniku lub dopełniaczu

    10.12.2023
    10.12.2023

    Bardzo proszę o podpowiedź i wyjaśnienie, która z wersji jest poprawna (a może obydwie są w dopuszczalne)?

    Większość pokoi jest brudnych vs brudna/zajętych vs zajęta/zarezerwowanych vs zarezerwowana itp.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego