-
tata czy tato?10.06.200810.06.2008Od pewnego czasu zastanawia mnie poprawność słów tata i tato. Mieszkam na Śląsku, gdzie popularniejsza wydaje się ta pierwsza alternatywa (szczególnie wśród rodowitych Ślązaków), podczas gdy w innych rejonach Polski częściej spotykam określenie tato. Czy region rzeczywiście ma tu jakieś znaczenie? Tata wydaje się bardziej logiczny (mamy tu dwie te same sylaby – tak jak w wyrazie mama).
Proszę o odpowiedź! -
tato i tata4.10.20054.10.2005W Państwa słowniku występują formy tato i tata (obie w mianowniku) jako spieszczenia nazwy ojciec. Tata jest dziś częstsza. Czy mogę używać w mianowniku tato bez strachu, że wyraz jest przestarzały?
-
Wróżka
29.06.202029.06.2020Zastanawia mnie czy wiadomo kiedy po raz pierwszy po Polsku pojawiło się słowo wróżka, w odniesieniu do magicznych stworzeń z baśni i mitów, a nie do kobiet zajmujących się wróżbiarstwem? Z tego co wiem to takie znaczenie pojawiło się w XIX wieku, jednak czy wiadomo dlaczego zaczęto używać w stosunku do tych istot słowa wróżka?
-
wybór orzeczenia przy tzw. podmiocie szeregowym11.09.201211.09.2012Dzień dobry,
w najnowszym wydaniu internetowego tygodnika trafiłam na zdanie: „Tak, wszyscy licealiści, gimnazjaliści i inne formy życiowe powitali utęsknione mury szkolne”. Mam pytanie odnośnie czasownika powitać. Powinien być on odmieniony w takiej formie, jaka jest w cytowanym zdaniu, czy też jako powitały? -
zapis adresów23.05.201223.05.2012Chciałam prosić o wyjaśnienie zasadności stosowania skrótu nr. Czy jest wymagane przy pisaniu nazwy ulicy pisanie takiego skrótu, np. ul. Mickiewicza nr 10? Spotkałam się z tym w piśmie urzędowym, jak również z wielokrotnym użyciem tegoż skrótu, np. ul. Mickiewicza nr, nr 10–15 oraz skrótu ul.ul., np. ul.ul.Mickiewicza, Słowackiego. Czy mogliby Państwo wyjaśnić, czy jest to prawidłowa forma? Wydaje się to trochę dziwne.
-
Zapis dialogów, cytatów w dialogach i wymian dialogowych na czatach
3.10.20213.10.2021Dzień dobry, mam pytanie, jak zapisywać w tekście poszczególne wypowiedzi (w cudzysłowie czy od pauz, wszystkie tak samo czy różnie?): 1) wypowiedzi w czasie teraźniejszym (np. - A jak ona wygląda - zapytałam); 2) rozmowy zapisane w czasie przeszłym (- Musisz mnie odwiedzić - mówił. - Ale tato, wiesz, że nie mogę - odpowiadałem; lub: Ojciec powtarzał mi: - Weź się lepiej do roboty!), 3) fragmenty korespondencji z internetowych czatów (np. - Jesteś tam? - pytałem jej. - Jestem - odpowiadała).
-
biją w tarabany27.10.200627.10.2006Czy Basia (imię po prostu popularne, czy ktoś konkretny?) miała się ucieszyć, czy zasmucić, że „biją w tarabany’’? Bardzo proszę o odesłanie do jakiejś publikacji o TREŚCI naszego hymnu. Nie mogę nic znaleźć konkretnego nawet na stronie muzeum Wybickiego. Uczę dziecko hymnu, ale chcę, żeby znało go bardziej świadomie niż ja!!!
Wszędzie są tylko obie wersje i kilka dat. -
boski czy Boski?16.02.200516.02.2005Czy przymiotnik boski w każdym wypadku należy pisać małą literą (tylko ta wersja jest w słownikach ortograficznych)? Czy np. w zdaniu: „Bycie zrodzonym z ojca i matki odsyła do Boskiego stworzenia. W naszym narodzeniu biorą udział trzy postacie: ojciec, matka, Bóg” nie powinno się jednak użyć dużej litery, skoro chodzi o konkretnego Boga, a nie jakichś bogów?
-
Byłem na Papieżu…8.03.20028.03.2002Szanowni i Ukochani Profesorowie!
Będę wdzięczny za ocenę mojej lingwistyczno-etycznej analizy pewnego wyrażenia, którą przedstawiam (jest to fragment mojego artykułu):
Przed jedną z pielgrzymek Papieża do Polski dziesięciu osobom postawiłem pytanie: „Czy będziesz w czerwcu na Papieżu?” i nikogo nie zdziwiło takie sformułowanie. A zatem wyrażenie być na Papieżu weszło do mowy potocznej.
Gdy Karol Wojtyła był jeszcze w Krakowie, nikt, kto uczestniczył we mszy odprawianej przez niego, czy w spotkaniu z nim, nie powiedział: „Byłem na Biskupie” czy „…na Wojtyle”. Rozwińmy rzecz szerzej. „Byłem na koncercie chopinowskim” – mówimy, gdy wykonawcą jest jakiś mało znany artysta, i najważniejszym jest tu Chopin. Ale gdy ktoś miał szczęście słuchać pianisty tej miary, co Małcużyński, powie raczej: „Byłem na Małcużynskim”, Chopin schodzi na dalszy plan. „Byłem na Rollingstonsach” – mówiło się. „Byłem na Wałęsie” – słyszałem też taką wypowiedź, gdy Lech był u szczytu swej popularności. Prawidłowe sformułowanie jest: „Byłem na spotkaniu (występie) z X”. Gdy jednak X staje się gwiazdą, bożyszczem tłumów, wówczas to, co on ma nam do przekazania, mało się liczy, najważniejszy jest on sam – idol. I w takich sytuacjach mamy tendencję mówić: „Byłem na X”.
Podczas papieskich pielgrzymek najczęściej uczestniczymy w Eucharystii odprawianej przez Ojca Świętego i jeżeli potem mówimy: „Byłem na Papieżu”, to należy wyciągnąć wniosek, że najważniejszym był tu sam Papież, a Ofiara Chrystusa jedynie tłem, dekoracją. Tak, język jest jak papierek lakmusowy, które może ukazać w nas samych rzeczy, jakich nie dostrzegamy, jakich często nie chcemy dostrzec.
Marek Przepiórka -
Czaderna16.12.201516.12.2015Mam pytanie jak odmienia się nazwisko Czaderna. Czy dopełniacz rodzaju żeńskiego brzmi Czaderny czy Czadernej?
Moja koleżanka nosząca to nazwisko twierdzi, że nie odmienia się go.
Pozdrawiam,
Ania