Ojców
-
Ci czterej mężczyźni czy tych czterech mężczyzn?17.04.202017.04.2020Dzień dobry, jak będzie poprawnie: Ci czterej mężczyźni są dobrymi ojcami czy może Tych czterech mężczyzn jest dobrymi ojcami?
-
Najlepiej wszystko wielkimi literami?30.05.201930.05.2019Ad https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Janko-muzykant-czy-Janko-Muzykant;19410.html
Czy rzeczywiście wielka reforma ortografii z lat 1934-1935 (lub jakakolwiek) zajmuje się takimi sprawami jak tytuły? Jest tego trochę: Ojciec [C/c]hrzestny, Władca [P/p]ierścieni, Raport [P/p]elikana… A może jest to tylko niefrasobliwie dopisana przez kogoś wersja taka, jak mu się wydawało? Podobny przypadek dotyczy np. [M/m]ałpki Fiki-Miki (zob. https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Mis-Colargol;14752.html
-
piękna polszczyzna18.01.201418.01.2014Co to właściwie znaczy mówić piękną polszczyzną? W jednym z wywiadów dziennikarka Katarzyna Dowbor wyznała, że jej syn Maciej „mówi piękną polszczyzną, co było przestrzegane w naszym domu”. Czy piękna polszczyzna to unikanie wulgaryzmów, słów potocznych, wyrażeń slangowych itp.? Za to silenie się na wykwintność wypowiedzi z Mickiewiczem czy Słowackim w ręku? Staram się mówić przede wszystkim poprawnie, prosto i zrozumiale, ale czy powinienem też kłaść nacisk na jakieś piękno wypowiedzi?
-
repatriacja?13.12.200613.12.2006W stosunku do wypędzenia po II wojnie ludności niemieckiej z Pomorza i Śląska oraz wypędzenia polskiej ludności z Kresów używa się nietrafnego określenia repatriacja. Czy zabranie komuś ojczyzny i wysiedlenie na inne tereny bez zmiany przynależności państwowej nie powinno nazywać się raczej depatriacją?
-
ryżanka17.01.200917.01.2009Szanowny Panie Profesorze,
czy na spotkaniu w ambasadzie była ryżanka? Na ryżankę natknąłem się w jakiejś powieści. Jednak dopiero kilka kartek dalej wydało się, że ryżanka to nie zupa, ale… mieszkanka Rygi. Dlaczego mieszkanka Rygi miałaby być ryżanką, a nie na przykład ryganką? Czy to jest faktycznie poprawne? Brzmi nieco cudacznie. -
samojedź18.04.200618.04.2006Czy słowa takie jak Samojedź i hiperboreje określały geografię (jak Finowie), czy emocje (jak ludożercy, giaurzy)? Czy to tylko nazwy ludów, czy również miejsc, krain? Pisać je dużą czy małą literą? U Brücknera Samojedź to 'szczep fiński', wg innych źródeł – Samojedowie – syberyjski. Skąd niezgodność? Co znaczy samojedź w Rozmowie Mistrza Polikarpa ze śmiercią?
-
wypisz, wymaluj8.06.20108.06.2010Witam serdecznie,
jaka jest etymologia zwrotu wypisz-wymaluj? Jakie niesie on za soba skojarzenia, konotacje? Jak zastapić ten zwrot w mowie potocznej?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam -
Bystra – Bystrej, czyli kto był zapłakany?13.10.201713.10.2017Szanowni Państwo,
nazwa wsi Bystra w gminie Wilkowice ma odmianę przymiotnikową. Czy jest możliwe, że kiedyś odmieniała się inaczej, np. rzeczownikowo? We wsi tej znajduje się muzeum Juliana Fałata. Wydaje mi się, że w zachowanych tam dokumentach sprzed przeszło stu lat spotkałem się z inną odmianą.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Czy polszczymy imiona odojcowskie?3.10.20123.10.2012Szanowna Poradnio!
Zgodnie z tradycją spolszczamy imiona władców (carów, królów itp.), czy dotyczy to jednak również imion odojcowskich [tzw. otczestw – J.G.], np. Mikołajewicz/Mikołajewna, Michałowicz/Michałowna, Włodzimierzowicz/Włodzimierzowna? Jeśli tak, to jak będzie brzmiało takie imię, gdy ojcem księżnej był Jerzy?
Pozdrawiam serdecznie! -
dawne nazwy pokrewieństwa i powinowactwa5.02.20025.02.2002Co znaczy słowo świekra? Jakie są jeszcze inne określenia pokrewieństwa i powinowactwa używane w dawnej polszczyźnie?
Pozdrawiam,
U. Radło